Doğu Anadolu Bölgesi’nde Thornthwaite tipi aylık su bilançosu analizi

Kurak ve yarı kurak bölgelerdeki su kaynakları, iklim değişikliği ve artan su taleplerinden büyük ölçüdeetkilenmektedir. Aylık yüzeysel akış hidrolojik çalışmalarda en önemli faktörlerden biridir. Aylık ortalamayüzeysel akış, havzaların bölgesel aylık su dengesi modelleri ile tahmin edilebilmektedir. Bu çalışmadaTürkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi’nde bulunan 13 meteoroloji istasyonunun 2010-2018 yılları arasındaki aylıktoplam yağış ve aylık ortalama sıcaklık verileri kullanılarak Thornthwaite tipi aylık su bilançosunun hesap edilmesiamaçlanmıştır. Potansiyel evapotranspirasyon Hamon metodu kullanılarak elde edilmiştir. Su bilançosu parametresonuçları her istasyon için ayrı olarak verilmiştir. Sonuçlara göre Elazığ, Erzincan, Iğdır ve Malatyaistasyonlarında su fazlası ve yüzeysel akış yoktur. Su açığının en fazla olduğu il Malatya istasyonu olarak tespitedilirken yüzeysel akışın en fazla olduğu istasyon Bitlis istasyonu olarak tespit edilmiştir. Çalışma alanındaki sulakalanların korunması için kurak bölgelerin su kaynakları yönetiminde yeterli su talebini belirlemek içinThornthwaite tipi aylık su bilançosu modeli kullanılabilir.

An analysis of Thornthwaite type monthly water balance in Eastern Anatolia Region

Water resources in arid and semi-arid regions are greatly affected by climate change and increasing water demands. Monthly runoff is one of the most important factors in hydrological studies. The monthly average runoff can be estimated by regional monthly water balance models. In this study, it is aimed to calculate the Thornthwaite type monthly water balance at 13 meteorological stations located in the Eastern Anatolia Region of Turkey by using monthly total precipitation and monthly mean temperature values in 2010-2018 period. Potential evapotranspiration was obtained using the Hamon method. The results of the water balance tables are given for each station. According to the results, there is no surplus or discharge of water in Elazığ, Erzincan, Iğdır and Malatya stations. Water deficit is at the most Malatya station. Bitlis station is the station with the highest runoff. The Thornthwaite type monthly water balance model can be used to determine the sufficient water demand for the management of arid areas in water resources for protection of wetlands in the study area.

PDF

___

[1] Moghaddam E.T., Mohammadkhan S. 2017. An Estimation of Thornthwaite Monthly WaterBalance in Mighan Sub-Basin. Natural Environment Change, Winter & Spring, 3 (1): 71-80.
[2] Dönmez S. 2018. Akşehir Gölü’ndeki Su Çekilmesinin Meteorolojik ve Uydu Verileri ile İncelenmesi. Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University, 33 (1): 177-188.
[3] Lutz A.J. 2009. The Water Balance of the Okanogan River Watershed in the United States, The Okanogan Conservation District 1251 South Second Avenue Okanogan, WA 98840.
[4] McCabe G.J., Markstrom S.L. 2017. A monthly water-balance model driven by a graphical user interface, U.S.Geological Survey Open-File report 6 p.
[5] Thornthwaite C.W., Mather J.R. 1955. The Water Balance. Publications in Climatology 8.
[6] Vörösmarty C.J., Federer C.A., Schloss A.L. 1998. Evaporation functions compared on US watersheds: possible implications for global-scale water balance and terrestrial ecosystem modeling, Journal of Hydrology, 207:147-169.
[7] Google Earth Pro Version 7.3. 2018. Eastern Anatolia Region, Turkey. NOAA, DigitalGlobe 2018, https://www.google.com/earth/download/gep/agree.html. (Erişim tarihi: 20.12.2018).
[8] Hamon W.R. 1963. Computation of direct runoff amounts from storm rainfall. International Association of Scientific Hydrology Publication, 63:52-62.
[9] Dingman S.L. 2002. Physical Hydrology. Prentice Hall, Upper Saddle River, NJ.