Siirt ili fıstık bahçelerinde görülen yabancı otların yaygınlık ve yoğunluklarının belirlenmesi

Bu çalışma Siirt ili Antep fıstığı bahçelerinde görülen yabancı otlar ve bunların yaygınlık ve yoğunlukları ile kaplama alanlarının belirlenmesi amacıyla; 2017-2018 vejetasyon dönemlerinde sürvey çalışmaları şeklinde yürütülmüştür. Çalışma kapsamında bölgeyi temsil edecek şekilde rastgele seçilen toplam 103 fıstık bahçesinde arazi gözlemleri yapılmıştır. Yapılan sürvey çalışmaları sonucunda, 4’ü tek çenekli, 33’ü çift çenekli olmak üzere 37 familyaya ait toplam 170 yabancı ot türü saptanmıştır. Yabancı ot tür sayısı bakımından en fazla taksona sahip familyaların Asteraceae (29 tür), Poaceae (23 tür), Fabaceae (18 tür), Apiaceae (12 tür) ve Brassicaceae (12 tür) olduğu saptanmıştır. Belirlenen türler arasında rastlanma sıklığı en yüksek olan yabancı otlar ise Avena spp., Anchusa azurea Miller., Bromus tectorum L., Cardaria draba (L.) Desv., Carduus pycnocephalus L., Fumaria officinalis L., Lamium amplexicaule L., Lactuca serriola L., Galium aparine L., Lolium perene L., Medicago sativa L., Papaver rhoeas L., Sinapis arvensis L., Thlaspi arvense L. ve Vicia sativa L. olduğu görülmüştür. Bulundukları bölgede en fazla yoğunluk oluşturan türlerin ise Cynodon dactylon (L.) Pers. ve Convolvulus arvensis L. olduğu tespit edilmiştir. Siirt genelinde Antep fıstığı bahçelerindeki yabancı otların genel kaplama alanı yaklaşık %37 olarak belirlenmiştir. Yabancı ot tür sayısı, türlerin rastlanma sıklığı ve yoğunlukları ile kaplama alanları yönüyle ilçeler arasında büyük farklılıkların olduğu saptanmıştır. Yabancı otların genel kaplama alanı Merkez ilçesinde en yüksek (%53) seviyedeyken Baykan ilçesinde en düşük seviyede (%19) bulunmuştur. Ayrıca Eruh (155 tür) ilçesinde en fazla yabancı ot tür sayısına rastlanırken en az tür sayısı Baykan (76 tür) ilçesinde saptanmıştır. Sonuçlar çalışma alanında bölgeye özel yabancı ot yönetim stratejilerinin uygulanması gerektiğini ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler:

Antep fıstığı, yabancı ot türleri, sürvey, Siirt, Türkiye

Density and prevalence of weed species in pistachio orchards of Siirt province

In this study, we aimed to determine the weeds and their prevalence and densities in pistachio gardens of Siirt province. Survey studies were carried out in the 2017-2018 vegetation periods. In the scope of the study, a total of 103 pistachio orchards were randomly selected to represent the region. As a result of survey, a total of 170 weed species belonging to 37 families, including 4 monocots and 33 dicots were recorded. The highest number of weed species were belong to Asteraceae (29 species), Poaceae (23 species), Fabaceae (18 species), Apiaceae (12 species) and Brassicaceae (12 species). Among the identified weed species; Avena spp., Anchusa azurea Miller., Bromus tectorum L., Cardaria draba (L.) Desv., Carduus pycnocephalus L., Fumaria officinalis L., Lamium amplexicaule L., Lactuca serriola L., Galium aparine L., Lolium perene L., Medicago sativa L., Papaver rhoeas L., Sinapis arvensis L., Thlaspi arvense L. and Vicia sativa L. were the most common species that have highest frequency of occurrence. The species have the highest density in the region were Cynodon dactylon (L.) Pers. and Convolvulus arvensis L. The overall coverage area of the weed species in pistachio orchards of Siirt province was determined as 37%. However, the number of weed species, their frequencies and densities and the coverage areas were found to be highly diverse among the districts. The highest percentage of weeds was found in the Siirt center with the rate of 53%, while the lowest rate was found as 19% in Baykan district. Eruh (155 species) district had the highest number of weed species, while the lowest number of weed species was recorded in Baykan (76 species) district. The results revealed that region specific weed management strategies should be applied in the study area.

Keywords:

pistachio weed species, survey, survey, Siirt, Turkey,

PDF

___

Ağaoğlu Y.S., 1987. Bahçe Bitkileri, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları/No:1009 Ankara.
Anonim 2011. 2011 Yılı Antepfıstığı Raporu. T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü Raporları, Şubat, Ankara.
Anonim 2018a; https://acikders.ankara.edu.tr /pluginfile.php /6167/mod_resource /content /0 /%2BANTEPFISTIĞI%20YETİŞTİRİCİLİĞİ.pdf (erişim 18.09.2018).
Anonim 2018b; https://www.fatsecret.com.tr/kaloriler-beslenme/peyman/siirt-fıstığı/100gr (erişim 19.09.2018).
Anonim, 2018c; https://sanliurfaobm.ogm.gov.tr/SiirtOIM (erişim 19.09.2018).
Arıkan L., Kitiş Y.E., Uludağ A., Zengin H., 2015. Antalya İli Turunçgil Bahçelerinde Görülen Yabancı Otların Yaygınlık ve Yoğunluklarının Belirlenmesi. Turk Journal of Weed Science, 18(2), 12-22.
Arslan Z.F., Altun A.A., Bilgili A., 2017. Türkiye Mercimek (Lens culinaris Medik.) Üretimindeki Yabancı Ot sorunlarının Dünü, Bügünü ve Yarını- Şanlıurfa Örneği. Türk Tarım-Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5(11),1312-1322.
Davarynejad G.H., 1999. Application of Urea as a Post-Emergence Herbicide for Pistachio Orchards. College of Horticulture, Ferdowsi University of Mashad, P.O. Box 91775-1163, Mashad, Iran.
Davis P.H., 1965-1989. Flora of Turkey and East Aegean Islands. Edinburg Univ. Press., Vol. 1-11, Edinburgh, 468 p.
Demir A., Tepe I., 2001. Diyarbakır İli nohut ekiliş alanlarında saptanan önemli yabancı ot türleri yaygınlık ve yoğunlukları. Türkiye Herboloji Dergisi, 4(1), 21-29.Düzenli A., Türkmen N., Uygur F.N., Uygur S., Boz Ö., 1993. Akdeniz Bölgesi Önemli Yabancı Otlar ve Botaniksel Özellikleri. Türkiye 1. Herboloji Kongresi, 3-5 Şubat 1993, Adana.
Gül M., Akpınar M.G., 2006. Dünya ve Türkiye Meyve Üretimindeki Gelişmelerin İncelenmesi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 19 (1): 15-27.Güncan A., 2013. Yabancı Otlar ve Mücadele Prensipleri (Güncelleştirilmiş ve İlaveli Beşinci Baskı), Selçuk Üniversitesi Basımevi, Konya, 313 s.
Göksu M.S., 2018. Şanlıurfa İli Antep Fıstığı Bahçelerinde Yabancı Otlar ile Mücadelede Örtücü Bitki Kullanımının Araştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 72 s., Ordu.
Hosseini S., Gholami S., Sayad E., 2007. Effect of Weed Competition, Planting Time and Depth on Pistacia atlantica Seedlings in a Mediterranean Nursery in Iran. Silva Lusitana 15(2), 189–199.
Muslu T., Tepe I., 2016. Gaziantep’te Nar Bahçelerinde Bulunan Yabancı Otlar. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 26(1), 40-51. Odum E.P., 1971. Fundamentals of Ecology 3rd Ed. W.B. Saunders Company, Philadelphia P.A. 574.
Önen H., 1995. Tokat Kazova‟da Yetiştirilen Şekerpancarında Sorun Olan Yabancı Otlar ile Uygulanan Farklı Savaş Yöntemlerinin Verime Olan Etkileri Üzerine Araştırmalar, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 72 s., Tokat.
Önen H., Özer Z., 2002. Tarla içerisinde yabancı otların dağılımları arasındaki farklılıkların haritalanarak belirlenmesi. Türkiye Herboloji Dergisi, 4(2), 74-83.Önen H., Özcan S., 2010. İklim Değişikliğine Bağlı Olarak Yabancı Ot Mücadelesi. Ed. SAYILI, M., 2010. İklim Değişikliğinin Tarıma Etkileri ve Alınabilecek Önlemler. T.C. Kayseri Valiliği İl Tarım Müdürlüğü Yayın No:2, 336-357, Fidan Ofset, Kayseri.
Önen H., 2015. Türkiye İstilacı Bitkiler Kataloğu. Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı. Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, Bitki Sağlığı Araştırmaları Daire Başkanlığı, 533 s, Ankara. ISBN: 978-605-9175-05-0 Ezgi Ofset Matbaacılık, Ankara.
Önen H., Akdeniz M., Farooq S., Hussaın M., Özaslan C., 2018. Weed Flora of Citrus Orchards and Factors Affecting its Distribution in Western Mediterranean Region of Turkey. Planta daninha [online]. 2018, vol.36, e018172126. Epub May 28, 2018. ISSN 0100-8358. http://dx.doi.org/10.1590/s 0100-83582018360100036.
Özcan S., 2012. Gaziantep ve Çevresinde Antepfıstığı Bahçelerinde Sorun olan Yabancı Otlar ve Dağılımlarının Ekolojik Faktörlerle İlişkilendirilmesi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 93 s., Tokat.
Özcan S., Önen H., 2016a. Gaziantep İli ve Yöresinde Antepfıstığı Bahçelerinde Sorun Olan Yabancı Otların Belirlenmesi. Uluslararası Katılımlı Türkiye VI. Bitki Koruma Kongresi bildiri kitabı, 5-8 Eylül 2016 Konya, 900 s.
Özcan S., Önen H., 2016b. Gaziantep İli ve Yöresinde Antepfıstığı Bahçelerinde Sorun Olan Yabancı Otların Ekolojik Faktörlerle İlişkilendirilmesi. Uluslararası Katılımlı Türkiye VI. Bitki Koruma Kongresi bildiri kitabı, 5-8 Eylül 2016 Konya, 829 s.
Özcan S., 2016. Antepfıstığı ve bağ alanlarında sorun olan yabancı otlar ve alternatif mücadele yöntemlerinin belirlenmesi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı, Doktora Tezi, 296 s., Tokat.
Özer Z., Tursun N., Önen H., Uygur F.N., Erol D., 1998, Herbaryum Yapma Teknikleri ve Yabancı Ot Teşhis Yöntemleri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları, No:12. Tokat.
Özer Z., Önen H., Tursun N., Uygur F.N., 1999, Türkiye’nin Bazı Önemli Yabancı Otları. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları, No:38 Kitap seri No:16, Tokat.
Özer Z., Kadıoğlu İ., Önen H., Tursun N., 2001. Herboloji (Yabancı Ot Bilimi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları No:20, Kitaplar Serisi No:10, Tokat.
Özaslan C., 2011. Diyarbakır ili buğday ve pamuk ekim alanlarında sorun olan yabancı otlar ile üzerindeki fungal etmenlerin tespiti ve bio-etkinlik potansiyellerinin araştırılması. Doktora tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 218 s., Konya.
Özaslan C., Bükün B., 2013. Determination of Weeds in Cotton Fields in Southeastern Anatolia Region of Turkey. Soil- Water Journal, 2(2), 1777-1784.Özaslan C., Önen H., Farooq S., Gunal H., Akyol N., 2016. Common Ragweed: An Emerging Threat for Sunflower Production and Human Health in Turkey. Weed Science Society of Japan Weed Biology and Management 16, 42–55.
Pala F., Mennan H., 2017. Bitki Koruma Bülteni 2017, 57 (4), 447-461.
Pala F., Mennan H., Demir A., 2018. Diyarbakır İli Mercimek Ekim Alanlarında Bulunan Yabancı Ot Türlerinin, Yaygınlıklarının ve Yoğunluklarının Belirlenmesi Turk Journal of Weed Science, 21(1), 33-42.
Sırma M., Kadıoğlu İ., Güncan A., 1997. Tokat ve Yöresinde Tohumluk Buğdayda Selekterden Önce ve Sonra Ürüne Kansan Yabancı ot Tohumlarının ve Yoğunluklarının Tespiti. Türkiye II. Herboloji Kongresi, 1-4 Eylül 1997, İzmir.
Sırrı M., Önen H., Günal H., Farooq S., 2016a. Kazova(Tokat)’da Arazi Kullanımına Bağlı Olarak Yabancı Otların Değişimi, Uluslararası Katılımlı Türkiye VI. Bitki Koruma Kongresi, 5-8 Eylül 2016, Konya, 828 s.
Sırrı M., Önen H., Günal H., Farooq S., 2016b. Çumra Ovasında (Konya) Toprak Özelliklerine Bağlı Olarak Yabancı Ot Türlerinin Dağılımı, Uluslararası Katılımlı Türkiye VI. Bitki Koruma Kongresi, 5-8 Eylül 2016, Konya, 827 s.
Uludağ A., Katkat., M., 1993. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Meyve Fidanlıklarında Bulunan Yabancı Otlar ve Yoğunluklarının Belirlenmesi Üzerine Çalışmalar. Türkiye I. Herboloji Kongresi, 3-5 Şubat, Adana, 175-184 s.
Uluğ E., Kadıoğlu İ., Üremiş İ., 1993. Türkiye’nin Yabancı Otları ve Bazı Özellikleri. T.K.B. Adana Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü, Yay. No: 78, 513 s., Adana.TÜİK 2017. Bitkisel Üretim İstatistikleri, Türkiye İstatistik Kurumu. https://biruni.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul (Erişim tarihi: 01.09.2018).
Yavuz G.G., 2011. Sert Kabuklu Meyveler/ Antep Fıstığı. TEPGE BAKIŞ, Tarımsal Ekonomi Ve Politika Geliştirme Enstitüsü, Aralık 2011 / ISSN: 1303–8346 / Nüsha: 5, Ankara.
Zel N., 1974. Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri Hububat Tarlalarında Mevcut Yabancı Ot Çeşitleri Üzerine Survey Çalışması. Zirai Mücadele Araştırma Yıllığı, 8-80 s.