Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde mercimekte kök,kökboğazı çürüklüğü ve solgunluğa neden olan toprak kökenli fungal etmenlerin belirlenmesi üzerinde çalışmalar

Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde kuru tarımın yapıldığı alanlarda mercimek bitkisi ana ürünlerden biridir. Bu alanlarda üretimi sınırlandıran önemli faktörlerden biri de hastalıklardır. Diyarbakır (Merkez, Bismil, Çınar, Silvan) ve Mardin (Merkez, Kızıltepe, Nusaybin, Derik) illerinde hastalıklı mercimek ekim alanlarında 2000 yılında yapılan sürveylerde 60 tarlada 99 fungus örneği toplanmış, bu örneklerin teşhisi sonucu bunların 10 farklı türe ait oldukları belirlenmiştir. Bu izolatların % 81.1'i Fusarium türlerine ait olup bunlar; Fıısarium oxysporum (% 44.44), Fusarium solanı (% 11.11), Fusarium reticulatum (% 8.08), Fusarium equiseti (% 6.06), Fusarium subglutinans (% 4.04), Fusarium graminearum (% 3.03), Fusarium chlamydosporum (% 2.02), Fusarium spp. (% 3.03) olarak saptanmıştır. Diğer etmenler ise Phoma medicaginis var. pinodella (% 13.13), Alternaria alternata (% 3.03) ve Ulocladium atrum (%2.02)'dur. Serada 2001-2002 yıllarında saksı denemeleri ile yapılan patojenisite testlerinde ise F. oxysporum un 5 izolatı bitkide % 33.3-70.0 arasında hastalık oluşturmuştur. F.solani'nm 2 izolatı % 30.2-80.0; Phoma medicaginis var. pinodella'nm 2 izolatı % 97.5-100.0; F. reticulatum un 2 izolatı % 33.3-66.6; F. equiseti % 30; Alternaria alternata % 15.0; F. gramineum % 10.3 oranında enfeksiyona neden olmuştur. Yapılan re-izolasyon sonucunda F. oxysporum, F.solani, F. reticulatum, F. equiseti ve Phoma medicaginis var. pinodella'nm izolatları elde edilmiştir. Diğer fungus izolatları ise re-izole edilememiştir. F. chlamydosporum ve Ulocladıum atrum ise bitkide herhangi bir belirti vermemiştir. Patojen olan funguslar, bitkilerde gelişme geriliğine, yapraklarda sararma ve kuruyup dökülmelere, kök ve kök boğazında kahverengileşmeye, kökte incelmeye, saçak kök ve nodozite sayısında azalmalara neden olmuştur.

Investigations on determination of soilborne fungal pathogens causing root rot ,crown rot and wilt on lentil in southeast Anatolia Region

Lentil is one of the major products grown in a very large area in South East Anatolia, where dry agriculture is common. Diseases are one of the main causes preventing production. This study aimed to determine soil pathogens, which are commonly found in lentil grown fields during 2000-2002. Ninety nine fungus isolates were obtained from 60 diseased fields in lentil growing areas of Diyarbakır and Mardin provinces and it was found that these isolates were members of 10 different species. 81.1% of the isolates were found to be Fusariıun ssp. [Fusarim oxysporum (AA.AA%), Fusarium solani (11.11%), Fusarim reticulatum (%8.O8), Fusarium equiseti (%6.06), Fusarium subglutinans (%4.04), Fusarium graminearum (%3.03), Fusarium chlamydosporum (2.02%), Fusarium spp. (%3.O3)]. The other pathogens were identified as Phoma medicaginis var. pinodella (%13.13), Alternaria aliernata (% 3.03) and Ulocladium atrum (%2.02). Pathogenicity studies showed that 5 isolates of F. oxysporum caused diseases in the lentil plants ranging from 33.3-70.0 %. The pathogenicity of other isolates were as follows: 2 isolates of F. solani 30.2-80.0 %, 2 isolates of Phoma medicaginis var. pinodella 97.5-100.0 %, 2 isolates of F. reticulatum 33.3- 66.6 %, 1 isolate of F. equiseti 30.0 %, 1 isolate of Alternaria alternata 15.0%. Pathogen fungus species caused following symptoms on plants; reduction on growth, drying and falling of leaves, root and crown rot browning, thinning of roots and decrease in numbers of nodule bacteria in roots.

PDF

___

Abou Zeid, N.M., A.A. El Wakil, I.M., El Sherif., M.I., Amer, 1990. Studies on Root Rot and Wilt of Lentil and Their Control. Agricultural Research Reviev. 68:3, 471-479.
Al Ahmad, M., N. Mouselli. 1987. Wilt and Root Rot of Lends. Lens (Newsletter). Vol: 14 (1/2), 27-31.
Anonymous, 2003. DİE Tarımsal Yapı, ANKARA.
Bellar, M., S.Kebapch. 1983. A List of Diseases, Injuries and Parasitic Weeds of Lentils in Syria. Lens (Newsletter), 10: 30-31.
Beniwal S.P.S., B. Baya, S.Weigand, K.H. Makkouk, M.C. Saxaena. 1993. Field Guide to Lentil Diseases and Insect Pest. International Center for Agricultural Research in the Dry Areas (İCARDA). Aleppo, SYRIA.
Bora, T., İ. Karaca. 1970. Kültür Bitkilerinde Hastalığın ve Zararın Ölçülmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yardımcı Ders Kitabı. Yayın No. 16, İZMİR.
Endre, I.S. 1991. Results of Seed Tests. VII. Occurrence of Fusarium Species and Trichotecium roseum Link, on Stored Seeds of Lentil. Lens (Newsletter). 18 (1/2).p. 36-38
Hwang, S.F. 1994. Potential for Interrated Biological and Chemical Control of Seedling in Lentil with Bacillus subtilis and Vitaflo R-280. Biological Sciences. 2, 188-199.
Khare, M.N., S.C. Agrawal and A.C. Jain. 1979. Diseases of Lentil and Their Control.Technical Bulletin JNKVV, Jabalpur, M.P., India 40 pp.
Khare, M.N. 1981 Diseases of lentils. (Eds. C. Webb and G.Hawtin). Common. Agr. Bureaux, Farnham Royal, England, p. 163-172.
Karaca, İ. 1974. Sistematik Bitki Hastalıkları. (Ders kitabı), Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No.217, s 220-222. İZMİR.
Mittal, R.K. 199,7. Effect of Sowing Dates and Disease Development in Lentil as Sole and Mixed Crop With Wheat. Journal of Mycology and Plant Pathology. 27:2, 203-209.
Sağır, A. 1988. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Mercimekte Hastalık Yapan Fungal Etmenler. V. Türkiye Fitopatoloji Kongresi 18-21 Ekim 1988, Antalya.
Saxena, D.R., S. Moly, R.R. Saxena, M.N. Khare. 1992. Root Morphology and Anatomy in Relation to Wilt Incidence in Lentil. Lens ( Newsletter). 19(2), 46-49.
Yücel, S., M. Güncü. 1991. Akdeniz Bölgesi Yemeklik Baklagillerinde Görülen Fungal Hastalıklar. Bitki Koruma Bülteni Cilt:31, No: 1-4.