Balıkesir ilinde taş ve yumuşak çekirdekli meyve ağaçlarındaki thrips (Thysanoptera) türlerinin saptanması
Taş ve yumuşak çekirdekli meyve bahçelerinde bulunan Thysanoptera takımına bağlı türleri saptamak amacıyla yürütülen bu çalışma, 2018 ve 2019 yıllarında Balıkesir ilinin Balya, Bandırma, Bigadiç, Burhaniye, Dursunbey, Erdek, Gönen, Havran, Kepsut ve Manyas ilçelerinde gerçekleştirilmiştir. Çalışma süresince, 198 bahçedeki taş ve yumuşak çekirdekli meyve ağaçlarından alınan toplam 9900 çiçek, meyve ve yaprakta bulunan thripsler sayılmıştır. Çalışma sonunda 32 thrips (Thysanoptera) türü saptanmıştır. En yaygın ve en yüksek sayıda bireyle temsil edilen türler, bulunduğu örnek sayısı-birey sayısı ile birlikte Taeniothrips inconsequens (Uzel) (Thripidae: Thysanoptera) (158 örnek- 2922 birey), Haplothrips reuteri (Karny) (Phlaeothripidae: Thysanoptera) (76- 529), Thrips meridionalis (Priesner) (55- 359) ve Thrips minutissimus Linnaeus (21- 209)’dur. En fazla sayıda thrips bireyi kiraz (Prunus avium L.) bahçelerinden toplanırken, bunu elma (Malus domestica L.), şeftali (Prunus persica Batsch) ve erik (Prunus domestica L.) izlemektedir. Şeftali ve kiraz bahçelerinde baskın tür, Ta. inconsequens olarak saptanmıştır. H. reuteri armut bahçelerinde en yaygın bulunan türdür. Buna göre, Balıkesir'de çiçeklerde thrips oranı %41.94 iken, meyvelerde %1.83 ve yapraklarda %1.16 olarak bulunmuştur. Bu çalışmada bulunan thripsler farklı bitki türleri, bitki kısımları ve farklı fenolojik dönemler hakkında bilgi eksikliğini giderecek nitelikte olup, daha önceki yıllarda yapılan çalışmalarla bütünleşecek şekilde tamamlanmıştır.
Anahtar Kelimeler:
kiraz, elma, şeftali, Taeniothrips inconsequens, Haplothrips reuteri, çiçek
Determination of thrips (Thysanoptera) fauna on stone and pome fruit trees in Balıkesir province, Turkey
This study was carried out to identify species belonging to Thysanoptera in stone and pome fruit orchards in the districts (Balya, Bandırma, Bigadiç, Burhaniye, Dursunbey, Erdek, Gönen, Havran, Kepsut and Manyas) of Balıkesir Province, Turkey in 2018 and 2019. The survey revealed 32 Thysanoptera (thrips) species. Thrips were examined in 9900 flowers, leaves, and fruits from 198 orchards during the research. The most widespread (total number of samples) and abundant (total number of individuals) species were: Taeniothrips inconsequens (Uzel) (Thripidae: Thysanoptera) (158 specimens- 2922 individuals), Haplothrips reuteri (Karny) (Phlaeothripidae: Thysanoptera) (76- 529), Thrips meridionalis (Priesner) (55- 359) and Thrips minutissimus Linnaeus (21- 209) (Thripidae: Thysanoptera). The highest number of thrips specimens were detected from cherry (Prunus avium L.), followed by apple (Malus domestica L.), peach (Prunus persica Batsch), and plum (Prunus domestica L.) trees. Ta. inconsequens predominated the thrips fauna on peach and cherry. H. reuteri was the most abundant species on pear. Thrips were found in 41.94% of flowers, while they were detected in 1.83% and 1.16% of fruit and leaves. This study was designed to fill the gaps in the data such as diversity in plant species associated, spatial distribution on plant parts, and temporal distribution in relation to phenological periods.
Keywords:
cherry, apple, peach, Taeniothrips inconsequens, Haplothrips reuteri, flowers,
___
- Atakan E., 2008a. Adana ilinde bazı ılıman iklim meyvelerinde iki thrips (Thysanoptera) türünün popülasyon değişimleri ve zararı üzerine araştırmalar. Türkiye Entomoloji Dergisi, 32 (4), 255-272 (in Turkish with English abstract).
- Atakan E., 2008b. Adana ve Mersin illerinde çilekte thrips (Thysanoptera) türleri ve zararı üzerine ön araştırmalar. Türkiye Entomoloji Dergisi, 32 (2), 91-101 (in Turkish with English abstract).
- Atakan E., 2008c. Mersin ve Adana ili kayısı bahçelerinde bulunan trips (Thysanoptera) türleri üzerinde araştırmalar. Alatarım, 7 (2), 14-20 (in Turkish with English abstract). Atakan E., 2008d. Thrips (Thysanoptera) species occurring in fruit orchards in the Çukurova region of Turkey. Acta Phytopathologica et Entomologica Hungarica, 43, 235-242.
- Atakan E., 2009. Adana ve çevresinde yenidünya bahçelerinde bulunan Thysanoptera (Trips) türleriyle avcı böceklerin populasyon değişimleri ve trips zararı üzerine araştırmalar. Alatarım, 8 (2), 1-7 (in Turkish with English abstract).
- Bagnall R.S., 1934. Contribution towards a knowledge of the genus Aeolothrips (Thysanoptera) with descriptions of new species. The Entomologist’s Monthly Magazine, 70, 120-127.
- Başar M., Yaşar B., 2018. Antalya ili zeytin bahçelerinde saptanan parazitoit ve predatör türler. Türkiye Biyolojik Mücadele Dergisi, 9, 82-101.
- Barış A., Yücel C., Morca A.F., Atakan E., 2019. Identification and determination of thrips species in alfalfa plantations of Aksaray province. 1. International Molecular Plant Protection Congress, 10-13 April Adana, 82 p.
- Bolu H., Özgen İ., Bayram A., Çınar M., 2007. Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgelerinde antepfıstığı, badem ve kiraz bahçelerindeki avcı Coccinellidae türleri, yayılış alanları ve avları. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 11 (1-2), 39-47 (in Turkish).
- Bournier A., 1963. Un nouveau déprédateur des agrumes en Afrique du Nord: Thrips major Uzel. Revue de pathologie Vegetale et d’Entomologie Agricole, 42 (2), 5.
- Bournier A., 1970. Degats des thrips sur nectarines. Phytoma, 22, 26-29.
- Çınar M., Çimen İ., Bolu H., 2004. Elazığ ve Mardin illeri kiraz ağaçlarında zararlı olan türler, doğal düşmanları ve önemlileri üzerinde gözlemler. Türkiye Entomoloji Dergisi, 28 (3), 213-220 (in Turkish with English abstract).
- Erözmen K., Yaşar B., 2017. Balıkesir ili meyve ağaçlarındaki Diaspididae (Hemiptera: Coccomorpha) türlerinin saptanması. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 22 (1), 172-181 (in Turkish with English abstract).
- Ertop S., Özpınar A., 2011. Çanakkale ili kiraz ağaçlarındaki fitofag ve yararlı türler ile bazı önemli zararlıların popülasyon değişimi. Türkiye Entomoloji Bülteni, 1 (2), 109-118 (in Turkish with English abstract).
- Gargani E., 1996. Thrips damage to peach in Tuscany. Redia, 79 (2), 207-221.
- Giray H., 1969. Dursunbey ilçesi çevresinde bulunan önemli elma zararlıları, tanınmaları, yayılışları, konukçuları, kısa biyolojileri ve zarar şekilleri üzerinde ilk araştırmalar. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, İzmir, 49 s.
- Güven B., 2013. İzmir ili şeftali bahçelerinde bulunan predatör böceklerin yayılışı ve bulunma oranları. Türkiye Biyolojik Mücadele Dergisi, 4 (1), 31-40 (in Turkish with English abstract).
- Hazır A., Ulusoy M.R., Atakan E., 2011. Adana ve Mersin illeri nektarin bahçelerinde saptanan Thysanoptera türleri ve zarar oranı üzerine araştırmalar. Türkiye Entomoloji Dergisi, 35 (1), 133-144 (in Turkish with English abstract).
- Kaplan C., Tezcan S., 2011. İzmir ilinde kiraz bahçelerinde bulunan Ağustosböceği (Hemiptera: Cicadidae) türlerinin belirlenmesi. In: Türkiye IV. Bitki Koruma Kongresi Bildirileri (28–30 Haziran 2011, Kahramanmaraş), 496 s (in Turkish with English abstract).
- Kaplan M., Bayhan E., Atakan E., 2016. Determination of Thysanoptera species, their seasonal abundance and distribution in vineyard areas of Mardin province. Turkish Bulletin of Entomology, 6 (2), 161-168.
- Lodos N., 1993. Türkiye Entomolojisi III (Genel, Uygulamalı ve Faunistik). Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, İzmir, 167 s (.in Turkish).
- Maya E., Tezcan S., 2018. Thrips (Thysanoptera) species within sweet cherry orchards in Honaz (Denizli) province of western Turkey. Linzer Biologischen Beiträge, 50 (1), 675- 679.
- Mound L.A., 2010. Species of the genus Thrips (Thysanoptera, Thripidae) from the Afrotropical Region. Zootaxa, 2423, 1-24.
- Mound L.A., 2011. Order Thysanoptera Haliday, 1836. In: Animal biodiversity: An outline of higher-level classification and survey of taxonomic richness. Zhang, Z.-Q. (Ed.). Zootaxa, 3148, 201–202.
- Ölçülü M., Atakan E., 2013. Thysanoptera species infesting the flowers of citrus in the eastern Mediterranean region of Turkey. Book of Abstract, IOBC WPRS Working Group Meeting on Integrated Control in Citrus Fruit Crops, (7-9 May 2013, Adana, Turkey), p 28.
- Özder N., 1998. Tekirdağ ili ve çevresinde ayçiçeği üretim alanlarında görülen zararlı ve faydalı böcekler üzerinde araştırmalar. Türkiye Entomoloji Dergisi, 22 (3), 207-216 (in Turkish with English abstract).
- Özsemerci F., Akşit T., Tunç İ., 2006. Manisa ili bağ alanlarında saptanan Thrips türleri ve önemli türlerin ilçelere göre dağılımı. Bitki Koruma Bülteni, 46 (1-4), 51-63.
- Öztürk N., Atakan E., 2008. Mersin ve Adana ili kayısı bahçelerinde bulunan trips (Thysanoptera) türleri üzerinde araştırmalar. Alatarım, 7 (2), 14-20 (in Turkish with English abstract).
- Şahin B., Tezcan S., 2014. Investigations on thrips (Thysanoptera) species occurring in flowers of cherry trees in Kemalpaşa (Izmir) province of western Turkey. Linzer Biologischen Beiträge, 4 (1), 889-893.
- Tezcan S., Önder F., 1999. Heteropterous insects assocıated with cherry trees in Kemalpaşa district of İzmir, Turkey. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 36 (1–3), 119-124.
- Tezcan S., 1995. Kemalpaşa (İzmir) yöresi kiraz ağaçlarında zararlı Buprestidae (Coleoptera) familyası türleri üzerinde araştırmalar. Türkiye Entomoloji Dergisi, 19 (3), 221-230 (in Turkish with English abstract).
- Tezcan S., 2020. Analysis of the insect fauna of Turkey and suggestions for future studies. Munis Entomology and Zoology, 15 (2), 690-710.
- Thrips Wiki, 2018. Classification overview thrips. https:// thrips.info/wiki/Classification_overview, (Date accessed: 10.04.2021).
- TUIK, 2020. Turkey Statistical Institute, agricultural production statistics. https://biruni.tuik.gov.tr/ medas/?locale=tr, (Date accessed: 13.04.2021).
- Tunç İ., 1989a. Thrips infesting temperate fruit flowers. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 2 (2), 133-140.
- Tunç İ., 1989b. Thysanoptera in a coastal Mediterranean winter. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 2 (1), 105-113.
- Tunç İ., Bahşi Ş.Ü., Göçmen H., 2012a. Thysanoptera fauna of the Aegean Region, Turkey, in the spring. Turkish Journal of Zoology, 36 (5), 592-606.
- Tunç İ, Bahşi Ş.Ü., Sümbül H., 2012b. Thysanoptera fauna of the Lakes Region, Turkey. Turkish Journal of Zoology, 36 (4), 412-429.
- Tunç, İ., Hastenpflug-Vesmanis, A., 2016. Records and checklist of Thysanoptera in Turkey. Turkish Journal of Zoology, 40 (5), 769-778.
- Ulusoy M.R., Vatansever G., Uygun N., 1999. Ulukışla (Niğde) ve Pozantı (Adana) yöresinde kirazlarda zararlı olan türler, doğal düşmanları ve önemlileri üzerindeki gözlemler. Türkiye Entomoloji Dergisi, 23 (2), 111-120 (in Turkish with English abstract).
- Uzun A., Tezcan S., Demirözer O., 2015. Thrips (Thysanoptera) species occurring in cherry orchards in Isparta province of western Turkey. Linzer Biologischen Beiträge,47 (1), 963-968.
- Zur Strassen R., 2003. Die Terebranten Thysanopteren Europas. Verlag Goecke and Evers, Kentern, Germany, 277 pp.
- ISSN: 0406-3597
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Başlangıç: 1952
- Yayıncı: Zirai Mücadele Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü
Sayıdaki Diğer Makaleler
Başak ÇİNKUL, Ekrem ATAKAN, Sakin Vural VARLI
Hilmi TORUN, Mine ÖZKİL, Serdar EYMİRLİ, İlhan ÜREMİŞ, Nihat TURSUN
E. BABAROĞLU, Mümtaz ÖZKAN, Emre AKCİ, Mehmet ÇULCU, Pelin AKSU, Üzeyir AKTUĞ