Muzaffer AVCI, Kader MEYVECİ, Erol KARAKURT, Musa KARAÇAM, Bayram ÖZDEMİR, Derya SÜREK, Ayşenur ŞAHİN YÜRÜRER

MACAR FİĞİ (Vicia pannonica Crantz. cv. Tarmbeyazı-98)’NDE DEĞİŞİK EKİM SIKLIKLARININ TOHUMLUK ÜRETİMİNDE ETKİLERİ

Orta Anadolu’da kışlık fiğ üretiminde en büyük sorunlardan birisi yabancıot mücadelesidir. Etkin bir kimyasal ilacın olmaması nedeniyle mekanik mücadele tek seçenek olarak kalmaktadır. Kışlık fiğ üretiminde ikinci büyük problem tohum teminidir. Bu araştırma; geniş sıra aralığı kullanarak sıra aralarının çapalanması ile ot mücadelesini yapmak ve en yüksek tane verimini sağlayan tohum miktarını belirlemek yoluyla her iki problemi çözmeyi amaçlamaktadır. Araştırmada tek yıllık baklagil yem bitkilerinden TarmBeyazı-98 (Macar fiği) materyal olarak kullanılmıştır. Denemeler tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme deseninde 3 tekerrürlü olarak kurulmuştur. Ana parseller sıra arası mesafesini oluştururken, alt parsellerde birim alana atılacak tohum miktarları yer almıştır. Denemede 45.0 ve 60.0 cm gibi iki farklı sıra aralığı ve m2 ‘de 100, 200, 300, 400 ve 500 adet tohum miktarları ele alınmıştır. Bitki boyu, bakla sayısı, dal sayısı, 1000 tane ağırlığı, birim alanda bitki sayısı, biyolojik verim, tane verimi ve hasat indeksi gibi verim ögeleri ölçülmüştür. Üç yıl yürütülen araştırma sonuçlarına göre tane verimi üzerinde sadece tohum miktarlarının etkili olduğu, en yüksek tohum veriminin metrekarede 192 tane ile elde edildiği, verimle en yüksek ve pozitif korelasyonu bakladaki tane sayısı ve bitkideki bakla sayısının verdiği, en yüksek negatif ilişkininse metrekaredeki bitki sayısı ile olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Macar fiği; sıra aralığı; tohum miktarı; verim öğeleri; çiftşekil

THE EFFECTIVENESS OF SOME SOW SPACINGS IN HUNGARY VETCH GROWN FOR SEED PRODUCTION

One of the important problem for winter vetch production in Central Anatolia is weed control. Because of non-existence of an effective herbicide, mechanic means are the only way of control. The second important problem is seed supply. Objective of this research is to solve the two main problems by interrow cultivation for weed control by utilising wide seed row spacing and determine teh optimum seed rate for maximum seed yield. The plant materail is Tarmbeyazı-98 (Vicia pannonica Crantz). The trials were set up split plot (RCB) with 3 replicates.Main plots was row spacing (45 and 60 cm), sub-plots were 5 seed rates ranging from 100 to 500 seed/m2. Plant height, pod number, branch number, 1000 kernel weight, plant number per squaremeter, biological yield, grain yield and harvest index were determined. According to 3-year results only eed rate was effective on grain yield. The physical optimum seed rate was 192 seed /m2. Highest positive corelation with grain yield was obtained with seed number per pod and pod number per plant. The highest negative correlation with grain yield was obtained with plant number per square meter.

Keywords:

Hungary vetch; row spacing; seed rate; yield components; biplot,

PDF

___

Avcı, M., Avçin, A., Munzur, M., Tan, A. ve Kabakçı, H. 1996. kışlık baklagil (macar fiği) için farklı toprak hazırlığı ve yabancı ot mücadelesinin macar fiği ve izleyen buğday verimine etkileri. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enst. Dergisi Cilt: 5, sayı:1 sayfa: 1-16, Ankara.
Gabriel, K.R (1971). The biplot-graphic display of matrices with application to principal component analysis. Biometrika 58, 453-67
Meyveci K.. M. Karaca. H. Eyüpoğlu. A Avçin. E Karagüllü. M. Avcı N. Durutan.H. Kabakçı. 1993. Kışlık mercimekte Ot Alım Zamanı ve Sayısı. Sonuç raporu. Tarımsal Araştırma Genel Müdürlüğü. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü. PK. 226. Ulus. Ankara.
Meyveci K.. H.Eyüpoğlu.E.Karagüllü. B.Taştan. A.Yıldırım. A. Demirci.1998. Kışlık Mercimekte Yetiştirme Tekniğine Bağlı Olarak Yabancı Otlara Karşı Mücadele İmkanları Üzerine Araştırmalar Sonuç Raporu. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü PK. 226. Ulus Ankara.
Munzur. M.. Tan. A.. Kabakçı. H. 1992.Bazı tek yıllık baklagil ekim oranın ot ve tohum verimine etkisi Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü(TARM) 1991/1992 yılı çalışma raporları.
Munzur. M.. Tan. A.. Kabakçı. H. 1993. Bazı tek yıllık baklagil ekim oranın ot ve tohum verimine etkisi Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü(TARM) 1992/1993 yılı çalışma raporları.
Munzur. M.. Tan. A. ve Kabakçı. H. 1995. Bazı Tek Yıllık Baklagil Yem Bitkileri Ekim Oranının Ot ve Tohum Verimine Etkisi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü (TARM) 1995 yılı çalışma raporları. Ankara.