Ali ŞENAY, Mehmet KAYA, Mehmet ATAK, Cemalettin ÇİFTÇİ

FARKLI TUZ KONSANTRASYONLARININ BAZI EKMEKLİK BUĞDAY ÇEŞİTLERİNİN ÇİMLENME ve FİDE GELİŞİMİ ÜZERİNE ETKİLERİ

Bu araştırma ülkemizde yetiştirilen bazı ekmeklik buğday çeşitlerinin çimlenme ve ilk gelişme dönemlerinde tuza toleranslarını belirleyebilmek amacıyla yürütülmüştür. Araştırmada dört tuz konsantrasyonu (0.0 (saf su), 60 mM, 120 mM ve 180 mM NaCl) kullanılmıştır. Deneme başlangıcından 15 gün sonra fide boyu, kök uzunluğu, kuru madde oranı incelenmiştir. Araştırma sonucunda artan tuz konsantrasyonlarının çimlenme oranı, fide boyu ve kök uzunluğunu azatlığı, kuru madde oranını ise artırdığı belirlenmiştir. Çeşitler arasında Kutluk 94, Gerek 79 ve İzgi 2001 fide gelişimi yönünden, Nurkent, Karahan 99 ve Dağdaş 94 çeşitleri ise çimlenme yönünden üstün özellikler göstermiştir.

Anahtar Kelimeler:

Tuz konsantrasyonu; ekmeklik buğday; çimlenme

THE EFFECTS OF NaCl LEVELS ON GERMINATION AND SEEDLING GROWTH OF SOME BREAD WHEAT CULTIVARS

The study was conducted to determine germination and seedling growth of some bread wheat cultivars grown inTurkeyunder saline conditions. Four different salt concentrations (distilled water, 60 mM, 120 mM ve 180 mM NaCl) were used. After fifteen days from germination, shoot length, root length and dry matter per plant were measured. It was observed that increased NaCl levels caused decreasing on germination rate, shoot length and root length but increased dry mater per plant. It was suggested that Kutluk 94, Gerek 79 and İzgi 2001 cv. were superior in terms of seedling characters. Nurkent, Karahan 99 and Dağdaş 94 were superior in regard to germination rate.

Keywords:

Salt concentrations; bread wheat; germination,

PDF

___

Begum. F., Karmoker, J.L., Fattah, Q.A. and Maniruzzaman, A.F.M. 1992. The effect of salinity and Its correlation with K+, Na+, Cl- accumulation in germinating seeds of Triticum aestivum L. cv. Akbar. Plant Cell Phsysiol 33 (7):1009-1114.
Düzgüneş, O., Kesici, T., Kavuncu, O. ve Gürbüz, F. 1987. Araştırma ve Deneme Metodları (İstatistik Metodları II). A.Ü., Ziraat Fakültesi Yayınları:1021. Ders Kitabı, 295. Ankara.Özcan, H., Turan, M.A., Koç, Ö., Çıkılı, Y. ve Taban, S. 2000. Tuz stresinde bazı nohut (Cicer arietinum L) çeşitlerinin gelişimi ve prolin, sodyum, klor, fosfor ve potasyum konsantrasyonlarındaki değişimler. Turk. J. Agric. For. 24. 649-654.
Gupta, S.C. and J.P. Srivastava. 1989. Effect of salt stres on Morpho-Physıological parameters ın wheat. Indian J. Plant Physiol. Vol. 32. no.2. pp 169-171.
Pessarakli, M., Tucker, T.C. and Nakabayashi, K. 1991. Growth response of barley and wheat to salt stres. Journal of Plant Nutrition. 14(4), 331-340.
Salim. M. (1991). Comparative growth responses and ionic relations of four cereals during salt stress. Journal of Agronomy & Crop Science. 166. 204-209.
Shannon, M.C. 1984. Breeding selection and the genetics of salt tolerance. Salinity Tolerance in Plant Strategies for Crop Improvement. A Viley- Interscience Pub. 231-254.
Shannon, M.C. 1985. Principles and strategies in breeding for higher salt tolerance. Plant and Soil. 89: 227-241.
Ünver, S., Atak, M. and Kaya, M. 1999. Cumhuriyetimizin 75. yılında serin iklim tahıllarının durumu. Türk-Koop. Ekin Dergisi, Yıl:3 Sayı:8 Sayfa: 44-48.
Van Hoorn, J.W. (1991). Development of soil salinity during germination and early seedling growth and its effect on several crops. Agricultural Water Management. 20:17-28.
Veli, S., Kırtok, Y., Düzenli, S., Tükel, S. and Kılınç, M. 1994. Evaluation of salinity stress on germination characteristics and seedling growth of 3 bread wheats (Triticum aestivum L.). Tarla Bitkileri Kongresi, 25-29 Nisan 1994-İzmir, Cilt I, 57-61.