Keyneka Wayerê Hot Bırayan Sera Tehlilêko Semiyotik
Semiyotik, yo teoriya edebiyati yo. Eno metod; estanık, mesela, şiir, film, reklam, poster u kayan dı çı tewır mocnayoği esti inan mocneno ra, prensibanê zıwanşınasi ra havılê vineno u eni mojnayoğan tewil keno. Nuşteyi edebiyat heta eyro pê ciya-ciya metodan tewil bi. Nuşteyi klasik ê edebiyatê Bısılmanan cuaver şerh beni u nu waharê nuşte nu zi zobina nuştoğan eni eseri tewil kerdeni. Eyro semedê tehlilê nuşteyan gelek metod u teori esti. Semiyoloci zi eni metodan ra yo wo. Edebiyatê Zazaki dı eseri tor muhimi estanık i. Kêyneka Wayêr Hot Birayon zi coğrafyaya Zazaki dı pê sernameyanê ciyayan vaciyena u varyantê aye bedılyeni. Mı ena xebat dı yondes varyantanê “Keyneka Wayerê Hot Bırayon” ra varyantê Suphi Aydın goreyê semiyoloci tehlil kerd u ez wazeno dınyaya estanıkanê Zazaki kıfş bıkeri. Ez hewidar o kı pê tehlilkerdışê ena estanık manayê zeminê estanık, vaciyayışê estanık u bınê vacıryayışê estanık dı çı esto ez aye bımocni ra.
___
- Aldatmaz, Nadire Güntaş, Folklorê Kırmancan Ser O, Roşna, Diyarbakır, 2014.
- Adabeyi, Feyza, Waya Hewt Bıraran, Estanekanê Sêwregî ra, Vate, İstanbul, 2005.
- Apuhan, Danyal, Vıstunıkuni Zazakiye Çewlig dı Bawerî Bêbıni, Tezê Lisanso Berz, Universitaya Bingol, 2015.
- Aydın, Suphi, “Kêyneka Wayêr Hot Bırayon”, Welat Şêrq ra Sonîk/Marchen aus dem Morgenland, Landeszentrale für politische Bildung, Hamburg, 2015.
- Bacchilega, Cristina, Perspectives on the Innocent Persecuted Heroine in Fairy Tales,Western Folklore, C. 52, Num. 1, Kanunpeyin, 1993.
- Bor, İsmet, Vistonıkê Dadîya Mi, İstanbul, Roşna, 2013.
- Brownen, Martin-Felizitas, Ringham, Dictionary of Semiotics, Cassell Wellington House, London, 2000
- Chandler, Daniel, Semiotics-The Basics, Routledge, Abingdon, 2002.
- Çelker, Xal, Welat ra Şanıkê Şani, Tij Yayınları, İstanbul, 2005.
- Çiçek, Ali Aydın, Sayê Marû, Vate, İstanbul, 2012.
- Eco, Umberto, Semiotics and the Philosophy of Language, Indiana University Press, Bloomington, 1984.
- Hilkecikî, Memê, “Weykî w Huwt Birî”, Bîrnebûn, İsveç, 1999, S.7.
- Jones, Steven Swann, Perspectives on the Innocent Persecuted Heroinein Fairy Tales, Western Folklore, C. 52, Num. 1, Konun, 1993, r. 13.
- Kurij, Seyîdxan, Arwûn û Lûy-Sonikî Çoligî, Nûbihar, İstanbul, 2014.
- Licokic, Mihanî, Sanıkan û Deyiranê Lıcê ra, Vate, İstanbul, 2007. r.73-86.
- Mahmeşa-Vizêr ra Ewro Istanıkê Zazayan, Vêjiyaişê Tiji, İstanbul, 2007.
- Malmîsanij, “Pira Hewtsera”, Folklorê Ma Ra Çend Numûney, Çapo 2., n.ç., Diyarbekır, 2000.
- Nöth, Winfried (1990), Handbook of Semiotics, Bloomington, IN: Indiana University Press.
- Saussure, (1916/1983), Course in General Linguistics (çarnayoğ: Roy Harris), London: Duckworth.
- Wintle, Justin, Makers of Modern Culture, Routledge, 2002.