Ferhengên Menzûm Di Edebîyata Kurdî De

Ji bo perwerdehiya zarokan di edebiyata rojhilata navîn ya klasîk da gelek ferhengên menzûm hatine amadekirin. Edebiyata Kurdî ya klasîk perçeyek ji edebiyata rojhilata navîn ya klasik e û wek hemû cureyên edebiyata klasîk, ji bo perwerdehî û fêrkirina zarokên kurdan ferhengên menzûm jî hatine amadekirin. Di edebiyata Kurdî ya klasîk de li gor çavkaniyên berdest heşt ferhengên menzûm hene. Nûbihara Biçûkan, Mîrsadul Etfâl (Şahrahê Kudekan), Luxetnameyê Ehmedî, Gulzar, Dû Rişte, Nûbihara Qur’anê, Nûbihara Mizgefta Sîriyê û Nûbihara Mezinan. Di vê gotarê de em li ser ferhengên menzûm ên di edebiyata Kurdî ya klasîk de disekinin. Kurtejiyana nivîskarên ferhengên menzûm û hêjmara beş, beyt, bêjeyên ferhenga di vê gotarê de bi cih bûye.

___

  • Aykaç, Seyfettin, (2016), Mela Mehmûdê Tîruwayî û Ferhenga Wî Ya Menzûm (Metn û Lêkolîn), Teza Lîsansa Bilind, Zanîngeha Bîngolê, Enstîtuya Zimanên Zindî, Beşa Ziman û Edebiyata kurdî, Çewlik.
  • Babê Lalo (Kemal Reûf Mehemmed),(2004) ‘Eqîdey Îman-‘Eqîdey Kurdî, Xalid Şarezorî Neqşebendî,(Komkirin û Serastkirin), Weşanên Aras, Hewlêr.
  • Borekeî, Siddîq Sefîzade, (2008), Mêjûy Wêjey Kurdî, Weşanên Aras, Hewlêr, Berg.2,
  • Cizîrî, Dilbikulê (Abdûkkadir Bîngol), (2014), Nûbihara Mezinan, Weşanên Nûbihar, Çapa yekem, İstanbûl.
  • Gıynaş, Kamil Ali, (2015). “Arapça-Farsça-Türkçe Manzum Bir Sözlük: Tuhfetü’l-İhvân Hediyyetü’s-Sıbyân”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C.8, S.41. http://www.islahweb.org/content/2005/10/16
  • İnce, Yilmaz, (2002). “Manzum Sözlükler ve ‘Şemsî’nin Cevâhirü’lkelimât’ı Üzerine Bir Dil İncelemesi”, Elazığ: Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi.
  • Kerbelayî, Şeyx Mihemed, (2002), Dîwana Kerbelayî, amd. Osman Akdağ-Kerem Soylu, Weşanên Enstîtuya Kurdî ya Stenbolê, Stenbol.
  • M. Zahir Ertekin, “İlk Manzum Türkçe-Kürtçe Sözlük: Nûbihara Mezinan”, Journal of Oriental Scıentific Research (JOSR), Nisan-2017 Cilt:9 Sayı:1 (17), (s. 89-106)
  • Muderris, Mela ‘Ebdulkerîm,(1970), Dû Rişte, Çapxana Selman ‘E’zemî, Bexda.
  • Öztürk. Mustefa, (2015). “Manzum Sözlüklerden Sübha-i Sıbyân ile Kürtçe’deki İlk Manzum Sözlük Nûbehara Biçûkan Arasında Bir Karşılaştırma”, Mardin: The Journal of Mesopotamian Studies, C: 1/1, s. 5.
  • Öz. Yusuf, (1996), Tarih Boyunca Farsça-Türkçe Sözlükler, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara.
  • Pertev, Ramazan. (2012),Mîrsadul Etfâl (Şahrahê Kudekan) -Ferhenga Menzum a Kurdî- Farîsî(vekolin-Tekst), Zanîngeha Mardîn Artukluyê, Enstîtûya Zimanên Zindî yên li Tirkiyeyê, Şaxa Makezanista Ziman û Çanda Kurdî, Teza Lîsansa Bilind, Mêrdîn.
  • Qoxî. Ehmed Hilmi, (2004), Gulzara Hemûkan Şerha Nûbihara Biçûkan, İhsan yayınları, 3. Baskı, İstanbul.
  • Nodeyî. Şeyx Me’rûf Nodeyî, Luxetnameyê Ehmedî- Wênedar, rastkirin û wênekirin bi tekoşîna ‘Ebdurrehîm Mehmûdî, İntişaratê Kurdistan, çapa nehom, sal 1391,
  • Yıldırım. Kadri, (2014), Ehmedê Xanî Külliyatı IV- Dîwan, Awesta yayınları, İstanbul