داشۆرین لە نێوان شێخ رەزا و ئیرەج میرزادا

داشۆرین لە شیعردا بە شیوازێکی گرنگی ئەدەبی دادەنرێ، چونکە شێوازی زمانیی تایبەت بەخۆی هەیە و شاعیری داشۆری نبێژ بەهۆی ئەم شێوازە زمانییە تایبەتە، وینەی هونەری تەڕوتازەدەخوڵقێنێ. فەرهەنگی وشەی ئەم شێوازە شیعرییە پڕییەتی لە وشەی تابۆ و قەدەغەکراو کە شاعیرانیئەم شێوازە بەبێ هیچ سانسۆرێک بەکاریان دەبەن. شیعری داشۆرین لای کورد، عەرەب، فارسو تورک بایەخێکی زۆری پیدراوە و لەم بوارەدا شاعیری بەناوبانگیان هەیە. لەم توێژینەوەیەدا بەپشتبەستن بە ڕێبازی بەراوردکاریی – ئەمریکی، بەراوردێک لە نێوان شیعرە کوردییەکانی)شێخڕەزای تاڵەبانی( و شیعرە فارسییەکانی)ئیرەج میرزای قاجار(دا دەکرێ. ئەم دوو شاعیرە لە بواریداشۆریندا بە پێشەنگ دادەنرێن و لێرەدا شیعرەکانیان بەپیی ئاستەکانی وشە، ئاستی ئەدەبی و ئاستیئاوازە )مۆسیقا( و هەروەها مەبەستە شیعرییەکانیان بەراورد دەکرێن. لە پرۆسەی بەراوردکردندالەسەر بنەمای میتۆدی وەسفی – شیکاری خاڵە لاواز و بەهێز و جیاوازییەکانی شیعری داشۆرینی ئەمدوو شاعیرە دەسنیشان دەکرێن و لە کۆتاییدا ئەنجامەکان دەخرێنەڕوو.وشەی سەرەکی

Anahtar Kelimeler:

داشۆرین, ئەدەبی بەراوردکاری, شێوازناسی شیعر, شێخ ڕەزای تاڵەبانی

PDF

___

١ . احمد پارسا ) ١٣٧٨ (. “مقایسە سبکی هجویات در دیوان خاقانی و متنبی” پژوهشنامەی علوم انسانی، . شمارە ٥٨ ٢ . ئاڤان عەلی ) ٢٠١٢ (. چنینی دەق لە شیعرەکانی نال یدا، وەزارەتی ڕۆشنبیری، چاپی یەکەم، هەولێر. ٣ . ئیبراهیم ئەحمەد شوان ) ٢٠٠٨ (. “ڕەمز لە شیعرە کوردییەکانی شێخ ڕەزای تاڵەبانی”، گۆڤاری زانکۆ، . ژمارە ٣٤ ٤ . ئیدریس عەبدوڵڵا ) ٢٠١٢ (. جوانکاری شیعری کلاسیکی کوردی، موکریانی، چاپی یەکەم، هەولێر. ٢٠١٣ (. شێوازگەری لادان، چاپخانەی وەزارەتی ڕۆشنبیری، چاپی یەکەم، هەولێر. ( _________ . ٥ ٦ . سعد فاروق یوسف ) ٢٠١١ (. بنیاتی هونەری لە شیعری ئەحمەد موختار بەگی جا فدا، چاپخانەی وەزارەتی ڕۆشنبیری، چاپی یەکەم، هەولێر. ٧ . سیروس شمیسا ) ١٣٧٩ (. انواع ادبی، انتشارات فردوس، چاپی هفتم، تهران. ١٣٧٩ (. شاهدبازی در ادبیات فارسی، انتشارات فردوس، چاپ اول، تهران ( ________ . ٨ ١٣٨٢ (. سبک شناسی شعر، انتشارات فردوس، چاپ نهم، تهران. ( ________ ٠ ٩ ٠ سیما داد ) ١٣٧٨ ( فرهنگ اصطلاحات ادبی، انتشارات مروارید، چاپ سوم، تهران. ١٠ ١١ . شفیعی کدکنی ) ١٣٧٢ (. مفلس کیمیا فروش، انتشارات سخن، چاپ اول، تهران. ١٢ . صدیق بۆرەکەیی ) ١٣٨٠ (. فرهنگ کردی – فارسی، جلد اول، انتشارات پلیکان، چاپ اول، تهران. ١٣ . عەزیز گەردی ) ١٩٧٢ (. ڕەوانبێژی لە ئەدەبی کوردیدا، بەرگی یەکەم )ڕوونبێژی(، چاپخانەی دارالجاحظ، بەغدا. ١٩٧٥ (. ڕەوانبێژی لە ئەدەبی کوردیدا، بەرگی دووەم )جوانکاری(، چاپخانەی شاەرەوانی، ( _______ . ١٤ چاپی یەکەم، هەولێر. ٢٠١٣ (. کێشناسی کوردی، دەزگای نارین، چاپی یەکەم، هەولێر. ( _______ . ١٥ ١٦ . ماجد مردوخ روحانی ) ١٣٨٨ (. فرهنگ فارسی – کردی دانشگاە کردستان، چاپ دانشگاە کردستان، چاپ اول، سنندج. ١٧ . مارف خەزنەدار ) ٢٠١٠ (. مێژووی ئەدەبی کوردی بەرگی چوارەم، دەزگای ئاراس، چاپی دووەم، هەولێر. ١٨ . موحسین ئەحمد گەردی ) ٢٠١٣ (. بەهاری ڕەوانبێژی، دەزگای نارین، چاپی یەکەم، هەولێر. دیوانەکان: ١٨ . دیوان ایرج میرزا قاجار ) ٢٥٣٦ (. باهتمام دکتر محمد جعفر محجوب، نشر اندیشە، چاپ چهارم، تهران. ٠ دیوانی شێخ ڕەزای تاڵەبانی ) ٢٠٠١ (. کۆکردنەوە و لێکدانەوەی د. موکەڕەم تاڵەبانی، دەزگای ئاراس، ١٩ چاپی یەکەم، هەولێر. ٠ دیوانی شێخ ڕەزای تاڵەبانی ) ٢٠١٠ (. ئەحمەد تاقانە، دەزگای ئاراس، چاپی دووەم، هەولێر. ٢٠ ٠ دیوانی شێخ ڕەزای تاڵەبانی ) ٢٠٠٠ (. ساغکردنەوە و شەرحی شوکور مستەفا، دەزگای ئاراس، چاپی ٢١ یەکەم، هەولێر