ARİSTOTELES MANTIĞININ İSLAM DÜŞÜNCESİNİN KLASİK DÖNEMİNE ETKİLERİ

Aristoteles ile başlayıp, zamanla gelişen ve önemi artarak günümüze ulaşan mantık ilmi, İslâm kültür dünyasında da etkisini göstermiştir. İslâm dünyasına giren mantık ilmi, Müslüman filozofların çalışmalarıyla batıdan alınan şeklinden daha farklı bir boyut kazanarak ilerleme kaydetmiştir. Mantık, İslâm dünyasına girdikten sonra çeşitli tepkilerle karşılaşmıştır. Bu tepkilerin en önemlisi İbn Teymiyye'nin mantık eleştirisidir. Ayrıca mantığı savunup meşruiyetini ortaya koyanların başında ise, Gazâlî gelir

The Effects of Aristoteles Logic into Classical Period of Islamic Perspective

Beginning with Aristotle, the scientific logic has shown its influence in Islamic culture world evolving over times and reaching present time. Logic in the Islamic World has made a progress in winning a different size in the form received from the West through the work of Muslim philosophers. Logic, after entering the Islamic World, has met with various reactions. The most important one of these is the the logical response to the criticism of İbn Teymiyye. Among those who also defends logic and reveals its legitimacy, Gazali is seen.

___

Âmidi, S. (Tarihsiz). El-İhkam fi Usûli'l-Ahkam,. Beyrut.

Atademir, H. R. (1948). İsagoji Tercümesi. Konya.

Ayman, M. (1997). Gazâlî'de Bilgi Sistemi ve Şüphe. İstanbul.

Bağdadi, E. B. (1911). el-Muteberu fi'l-Hikmeti'l-Mantık ve't-Tabiiyyeti ve'l-İlahiyyeti. . Hay- darabat.

Bingöl, A. (1992). "Türk Kültür Tarihinde Mantık Hareketleri". Türk Kültürü ve Felsefe Panel- leri. Kayseri: EÜ. Yay.

Bingöl, A. (1993). Gelenbevi'nin Mantık Anlayışı. İstanbul: MEB Yay.

Bingöl, A. (2000). Gazali ve Mantık Bilimi. İslâmî Araştırmalar Gazâlî Özel Sayısı . içinde Ankara.

Bingöl, A. (2001). Osmanlı Dünyasında Mantık Bilimi ve Eğitimi. IRCICA Milletlerarası Kongresi Tebliğleri. İstanbul: Ayrı Basım.

Boer., T. (2001). İslâm'da Felsefe Tarihi. (Y. Kutluay, Çev.) İstanbul.

Bolay, S. H. (1993). Aristoteles Metafiziği ile Gazâlî Metafiziğinin Karşılaştırılması. İstanbul: MEB yay.

Bulaç, A. (2000). İslâm Düşüncesinde Din-Felsefe Vahiy-Akıl İlişkisi. İstanbul.

Çelebi, K. (1941). Keşfu'z-Zunun. Beyrut.

El-Mekk, A. (1989). Menhacu Ebi Hamid el-Gazâlî fi'l-Mustafa min ilmi Usûl. Dar'ul-Hadisu Husniye Yay.

Emiroğlu, İ. (1999). Ana Konularıyla Klasik Mantık. İstanbul.

en-Neşşar, A. S. (1984). Menahicu'l-Bahs inde Müfekkiri'l-İslâm. Beyrut.

Fahri, M. (2004). İslâm Felsefesi Tarihi. İstanbul.

Gazâlî. (1961). Mi'yaru'l-İlm. Kahire.

Gazâlî. (1987). el-Munkızu mine'd-Dalâl,. (A. S. Fırat, Çev.) İstanbul.

Gazâlî. (1987). Tehafütü'l-Felasife. Kahire.

İdris, O. M. (1995). Usûl'ul-Fıkh ve'l-Mantıku'l-Aristoteles I. Britanya .

Kayacık, A. (1999). Osmanlı Medreselerinde Mantık Eğitimi. İslâmiyat Dergisi.

Keklik, N. (1969). İslâm Mantık Tarih. İstanbul.

Kufralı, K. (tarih yok). Gazzâlî. İslâm Ansiklopedisi. içinde MEB yay.

Mehmet Vural. (2003). Gazâlî Mantığının Özgünlüğü Meselesi. İslâm Felsefesinin Sorunları. içinde Ankara: Elis Yay.

Öner, N. (1958). Tanzimattan Sonra Türkiye'de İlim ve Mantık Anlayışı. Ankara: AÜİF Yay.

Rüşd, İ. (1999). Faslu'l-Makal; Felsefe-Din İlişkisi. (B. Karlığa, Çev.) İstanbul.

Sarıkavak, K. (1997). Düşünce Tarihinde Urfa ve Harran. Ankara.

Sarıoğlu, H. (2003). İbn Rüşd Felsefesi. İstanbul .

Sedad, A. (1903). Mizanül-Ukul Fil-Mantık Vel-Usul. İstanbul.

Suyuti, C. (1947). Sûnu'l-Mantuk ve'l-Kelam an fenni'l-Mantık ve'l-Kelam. (T. A. en-Neşşar, Çev.) kahire.

Şerif, M. (1990). İslâm Düşüncesi Tarihi. İstanbul.

Teymiyye, İ. (1986). Kitabu'r-Redd ala'l-Mantıkîyyîn . Pakistan.

Topçu, N. (2001). Mantık. İstanbul: Dergah Yay.

Topdemir, H. H. (2001). Türklerde Mantık. A. Bingöl içinde, Türk Düşünce Tarihi. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yay.

Türker-Küyel, M. (1990). Fârâbî'nin Bazı Mantık Kitapları. Ankara: AKDTYK Yay.

Uludağ, S. (2000). Bir Düşünür Olarak Gazâlî. İslâmî Araştırmalar. içinde Gazâlî Özel Sayısı.

Ülken, H. Z. (1942). Mantık Tarihi. İstanbul.

Vural, M. ( 2004). Gazâlî Felsefesinde Bilgi ve Yöntem. Ankara.

Yaren, T. (1982). İslam Kültüründe Mantık Çalışmalarına Karşı Fikirler. Ankara: Basılmamış Doktora Tezi.

Zehra, M. E. (1988). İmam İbn Teymiyye. İstanbul: İslâmoğlu yay.