Türkiye'de Nonmedikal İlaç Satışı Yapan Web Sitelerinin Bilgi Kalitesi ve İçerik İnandırıcılığı

Amaç: Bu çalışmada Türkiye’de tıbbi olmayan ilaç satışı yapan web siteleri bilgi kalitesi ve içerik inandırıcılığı yönünden incelenmiştir. Materyal Metod : HonCode standartlarına göre değerlendirmeye tabii tutulan 78 adet cinsellik, diyet ve doping kelimeleri ile ilgili ürün sunan web sitelerinin genel ortalaması 2,56 (0 -6) olarak saptanmıştır. “Cinsellik” ile ilgili sitelerin toplam değerlendirme ortalaması 2,74 (1-6), “diyet” ile ilgili sitelerin toplam değerlendirme ortalaması 2,20 (0-3,5), “doping” ile ilgili sitelerin toplam değerlendirme ortalaması 2,80 (1,5-4,5) olarak saptanmıştır. Sitelerin %75’i hekim hasta ilişkisinin önemine sitelerinde yer vermekten kaçınmıştır. Sitelerin %85’i tarafsız kanıtlarca desteklenmemektedir. On dört adet site güncelleme tarihine yer vermiştir. Sonuç: Ülkemizde satış amaçlı kurulmuş olan bu sitelerin yetersizlikleri tüketicinin web sitelerinin güvenilirliği konusunda bilgilendirilmesi gerekliliğini ortaya koymaktadır.

In this study, we aimed to analyse of the inform quality and content safety of websites in turkish which are selling non medical drugs. We were analised 78 websites which are selling non medical drugs in sexuality, diet and doping categories. They were reevaluated according to the Health on the net foundation (HONcode) Standarts. The websites were subgrouped according to drug category as sexuality, diet and doping. All websites had low inform quality according to HONcode criteria. Overall quality point of the websites was 2.56 (Min 0- Max 6). The diet grup has lower quality point (2.20) then others (sexuality 2.74, doping 2.80). Two third of the websites did not give any information or warning about the importance of doctor-patient relationship. Also, almost one fifth of the websites had sciencetific information about the product which they sold. Only 14 websites were posted date of update. The health customers are facing a number of challenges, because of huge and uncontrolled health information on the net. To increase the awareness of the health customers we have to support and encourage the using of the quality criteria in their day life

Keywords:

non medical, internet drug drug sales, HONcode,

PDF

___

İnternet: Internet Kullanıcılarının Sağlık Markalarından http://www.connectedvivaki.com/internet- kullanicilarinin-saglik-markalarindan-beklentileri/, 002015. Beklentileri, İnternet: Sosyal medyadaki tuzak, http://www.haberturk.com/saglik/haber/720244- sosyal-medyadaki-tuzak, 01.12.2013

Commission of the European Communities, Brussels, “eEurope 2002: Quality Criteria for Health Related

Websites”, J Med Internet Res, 4(3), E15, 2002

F. İşleyen, K. Gülkesen, N. Zayim, “Türkçe Web Sitelerinde Sunulan Sağlık Bilgisinin Anlaşılırlığı”, Ulusal Tıp Bilişimi Kongresi, Antalya, 2005 on http://www.hon.ch/HONcode/Patients/Turkish/, 002015 the net foundation,

P. Kim,TR. Eng, MJ. Deering, A. Maxfield, “Published criteria for evaluating health related web sites: rewiew”, BMJ, 318, 647-649,1999

L. Li, E. Irvin, J. Guzmán, C. Bombardier, “Surfing for back pain patients: the nature and quality of back pain information on the Internet”, Spine (Phila Pa 1976), 26(5), 545-57,2001

Y. Kim, “Trust in health information websites: A systematic literature review on the antecedents of trust”, Health Informatics J, (In press), doi: 1177/1460458214559432, 2014

S. Chumber, J. Huber, P. Ghezzi, “A Methodology to Analyze the Quality of Health Information on the Internet: The Example of Diabetic Neuropathy”, Diabetes 1177/0145721714560772, 2014 (In press), doi:

İnternet : Online Pharmacy Reviews & Verification, http://www.legitscript.com , 29.12.2014

İnternet: Sağlık Bakanlığı: O ilaçların hepsi yasaklı, almayın, http://t24.com.tr/haber/saglik-bakanligi-o- ilaclarin-hepsi-yasakli-almayin/204177, 31.12.2013. İnternet: Zayıflama hayali öldürdü, http://haber.gazetevatan.com/zayiflama-hayali- oldurdu/483465/1/gundem, 31.12.2013.

İnternet: Vücut geliştirici ilaçlar Şahin İrencin'in sonu oldu, ilaclar-sonu-oldu-2013-10-19.html, 31.12.2013.