Siyahî Senkretik Bir Dinî Hareket Olarak Rastafarilik

Öz Rastafarilik hareketi 1920’lerde, Jamaikalı bir siyahi olan Marcus Garvey’in öğretilerinden esinlenerek ortaya çıkmış; senkretik, binyılcı, mesihçi, Afrika kökenli zenci kölelerin direnişiyle güç kazanmış olan yeni bir dinimsi oluşumdur. Rastafariler kadim İsraillilerin torunları olduğuna ve işledikleri günahlar yüzünden sürgün edildiklerine, ilk Etiyopya kralı Haile Selassie I’in yaşayan tanrı ve dünyanın kralı olduğuna inanırlar. Onlara göre Etiyopya cenneti, Jamaika ise tamamen cehennemi temsil eder. Rastafarilere göre marijuana içmek manevi bir pratik olup, kökü Kutsal Kitaba dayanır. I-tal adını verdikleri bir vejetaryen diyete uymak Rastafariliğin temel inançları arasındadır. Örgülü Rasta saçı hareketin en önemli özelliklerindendir. Rastafariliğin yeşil, sarı ve kırmızı (bazen siyah) olmak üzere sembolik renkleri vardır ve bunlar bayrak, dinî resim, rozet ve posterlerde çok yaygın bir şekilde kullanılır. Rastafarilik günümüzde dışarıdan hemen fark edilen sembolleri, reggae müzik, yemek diyetleri, Rasta tarzı saçları vb. dolayısıyla özellikle gençler arasında büyük bir ilgiyle karşılanmakta, bu özelliklerinden dolayı sadece siyahlara ve gecekondu bölgelerine özgü olma özelliğini kaybetmekte, geniş kitlelerin dikkatini çekmekte, hızla yayılmaktadır. Ne var ki, ülkemizde ve İslam ülkelerinde Müslüman kökenden gelen Rastafarinin var olup olmadığına ilişkin bir bilgiye ulaşamadığımızı vurgulamak istiyoruz. Ancak, Rastafarilik ile diğer bir siyahi dinî hareket olarak 1930’lu yıllarda Elijah Muhammed liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri’inde ortaya çıkan “İslam Milleti” (Nation of Islam) arasında bazı benzerlikler olduğu ileri sürülmekle birlikte bu konuda halen akademik bir çalışma yapılmış değildir.

___

AYKIT, Dursun Ali, Etiyopya Kilisesi, Ayışığı Kitapları, İstanbul 2013.