Paydaşlarına göre örgün eğitimle birlikte hafızlık uygulamasının değerlendirilmesi

Müslüman toplumlarda hafızlık eğitimine büyük önem verilmiştir. İslam dünyasında Kur’an’ın öğrenilmesi-öğretilmesi ve bu çerçevede oluşan Kur’an ilimleri noktasında birçok eser telif edilmiş, bu eserler zamanla daru’l-kur’an ve daru’l- huffaz’ların müfredatını meydana getirmiştir. Selçuklu ve Osmanlı’da daru’l-kur’an ve daru’l-huffaz’larda devam eden hafızlık eğitimi, Cumhuriyet sonrası Türkiye’de Diyanet İşleri Başkanlığı’nın sorumluluğunda, Kur’an kurslarında varlığını sürdürmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Din Eğitimi, Örgün eğitim, Hafızlık eğitimi, Ortaokul, İlahiyat

Evaluation of Qur’an Memorization together with Formal Education according to Stakeholders Views

Problem: Throughout history, Muslims have given great importance to memorizing the Qur'an. Memorizing the Qur’an in the Republic of Turkey, the responsibility of the Presidency of Religious Affairs (DİB) has continued in the Qur’an courses. With the new arrangement, the project of memorizing the Qur’an with formal education is implemented in Imam-Hatip Secondary Schools. The aim of the project is to help students complete and strengthen the Qur’an memorization without interrupting formal education. In addition, the Presidency of Religious Affairs has been trying to develop different Qur’an memory projects in recent years. One of these is the practice of memorizing the Qur’an with theology education at the university. In this project, students can receive Hifz education without interrupting their undergraduate education. In this study, it was aimed to evaluate the two project mentioned above through the eyes of administrators, teachers and students. The analysis of the Qur’an memorization projects together with formal education in the light of scientific data obtained from stakeholders is important for the development of such practices from a scientific perspective.

PDF

___

ADIGÜZEL, A., Kılıç, A., Aslanargun, E., Şahin, Ş., Ökmen, B., & Boyacı, Z. (2018). Hafız İmam Hatip Ortaokullarındaki Hafızlık Eğitimine İlişkin Öğretici ve Öğrenci Görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17, 1453-1475.
AKAY, C. (2016). Öğrenmeyi Etkileyen Temel Faktörler ve Genel Öğrenme Öğretme İlkeleri. T. Yanpar_Yelken, & C. Akay[Ed.], “Öğretim İlke ve Yöntemleri” içinde (s. 25-42). Ankara: Anı Yayıncılık.
AKDEMİR, M. A. (2010). Kur’an Ezberinde Kalite İhtiyacı ve Donanımlı Hafızlık. Usul,, 1(13).
AKYÜREK, S. (2005). Kur’an Kursu Öğreticisinin Mesleki Yeterlikleri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,(18).
AKYÜREK, S. (2015). Din Öğretimi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
AYDIN, M. Ş. (2010). Bir Din Eğitimi Kurumu Olarak Kur’an Kursu. Ankara: DİB Yayınları.
AYDIN, M. Ş. (2018). Din Eğitimi Bilimi. Kayseri: Kimlik Yayınları.
BALABAN, S. J. (2017). Öğrenmede Güdülenme. Y. Kuzgun , & D. Deryakulu[Ed.], Eğitimde Bireysel Farklılıklar içinde (s. 167-195). Ankara: Nobel.
BALTACI, C. (1999). Cumhuriyet Döneminde Kur’an Kursları. Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi.
BAYRAKTAR, M. F. (2008). Hafızlık Eğitiminin Geleneksel Yöntemleri ve Kur’an Kursları . X. Kur’an Sempozyumu Kur’an ve Eğitim. Ankara.
BENLİ, A. (2015). İlahiyat Fakültelerinde Yürütülen Kur’an Okuma Ve Tecvid Dersleri İçin Bir Program Önerisi. Bilimname(XXVIII), 125-165.
BOZKURT, N. (1993). Daru’l- Kurra. TDV İslam Ansiklopedisi (Cilt 8, s. 543-545). içinde İstanbul: TDV Yayınları.
BUYRUKÇU , R. (2001). Kur’an Kurslarında Din Eğitimi ve Verimliliği Üzerine Bir Araştırma (Göller Bölgesi Örneği). Isparta: Fakülte Kitabevi.
CÜCELOĞLU , D. (2018). İnsan İnsana. İstanbul: Remzi Kitabevi.
ÇAYLI, A. F. (2005). Kur’an Kursu Öğreticilerine Göre Hafızlık Öğretimi Ve Problemleri (Göller Bölgesi Örneği)(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), . Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi, SBE.
ÇELİK, Ö. (2012). Hafızlık. Araşan Sosyal Bilimler Enstitüsü İlmi Dergisi, 13(14).
DİB. (2010 ). Hafızlık Eğitim Programı. Ankara.
DİB. (2014). Personel Yeterlikleri. 2019 tarihinde Web Sitesi: https://hukukmusavirligi.diyanet.gov.tr/Documents/Diyanet%20%C4%B0%C5%9Fleri%20Ba%C5%9Fkanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1%20Personel%20Yeterlikleri.pdf adresinden alındı DİB. (2016, 21 10). Kur’an Eğitim ve Öğretimine Yönelik Kurslar İle Öğrenci Yurt ve Pansiyonları Yönetmeliği. 2019 tarihinde https://istanbul.diyanet.gov.tr/beykoz/Sayfalar/contentdetail.aspx?MenuCategory=Kurumsal&contentid=227 adresinden alındı
DİB. (2016). Kur’an Kursları Uygulama Esasları. DİB.
DÖGM. (2016). Örgün Eğitimle Birlikte Hafızlık İmam-Hatip Ortaokulları Vizyon Belgesi. 2018 tarihinde https://docplayer.biz.tr/46211386-Dgn-ogretgmg-genel-mudurlugu-orgun-eggtgmle-bgrlgkte-hafizlik-gmam-hatgp-ortaokullari-vgzyon-belgesg.html adresinden alındı
ERDEN , M. (1998). Öğretmenlik Mesleğine Giriş. İstanbul: Alkım Yay.
ERMİŞ, E., Doğan, E., Erilli, N. A., & Satıcı, A. (2015). Üniversite Öğrencilerinin Beslenme Alışkanlıklarının İncelenmesi: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Örneği. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 6(1).
FIRAT, Y. (2007). Kur’an Öğretimi ve Hafızlık Eğitimi Üzerine Bazı Düşünceler. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,, 2(23), 549- 568.
GÜLER, N. (2018). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi.
GÜNDOĞDU, K. (2015). Ölçülebilir Öğrenme Amaçlarının Oluşturulması . E. Karip [Ed.], Ölçme ve Değerlendirme içinde (s. 17-50). Ankara: Pegem.
GÜNEŞ, A. (2019). Türkiye’de Yeni Bir Model Olarak Örgün Eğitimle Birlikte Hafızlık. İstanbul: Arı Sanat Yayınevi.
GÜNGÖR, A. (2009). Toplumsal ve Duygusal Gelişim . A. Ulusoy[Ed.], Gelişim ve Öğrenme içinde(s. 93-124). Ankara: Anı. Hadislerle_İslam. (2017). Allah'ın Kitabı Sözlerin En Güzeli (Cilt 1). İstanbul: DİB.
HASAN, Ö. H. (2004). Kur’an-ı Kerim Öğretimi (Çev: Yusuf ALEMDAR). Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi,, VIII.
KAYA, D. (2010). Kur’an-ı Kerim Öğretim Yöntemlerinin (Hafızlıkta ve Yüzünden Okumada) Geliştirilmesi. İstanbul: TİDEF Yayınları.
KAYA, Z. (2005). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme. Ankara: Pegem Yayıncılık.
KOÇ, A. (2005). Kur’an Kurslarında Eğitim ve Verimlilik. Ankara: İlahiyat Yay.
KOÇ, A. (2010). Kur’an Kurslarında Eğitim ve Verimlilik(Tespitler- Öneriler). İstanbul: TİDEF.
KOÇ, G. (2009). Sosyal Öğrenme Kuramı. A. Ulusoy[Ed.], Gelişim ve Öğrenme içinde (s. 207-244). Ankara: Anı Yayıncılık.
KORKMAZ, M. (2012). Kur’an Kursu Öğreticilerinin Eğitim- Öğretim Yeterlikleri. Ankara: TDV .
KORKMAZ, M. (2017). Din Öğretimi Teknolojisi ve Materyal Geliştirme. Kayseri: Kimlik Yayınları.
KUZGUN, Y. (1995). Rehberlik ve Psikolojik Danışma. Ankara: ÖSYM Yayınları.
KUZGUN, Y. (2017). Zeka ve Yetenekler. Y. Kuzgun, & D. Deryakulu[Ed.], Eğitimde Bireysel Farklılıklar içinde (s. 13-70). Ankara: Nobel.
KUZGUN, Y., & Deryakulu, D. (2017). Bireysel Farklılıklar ve Eğitime Yansımaları. Y. K. Deryakulu [Ed.], Eğitimde Bireysel Farklılıklar içinde (s. 1-12). Ankara: Nobel Yayıncılık,.
KÜÇÜKAHMET, L. (1995). Öğretim İlke ve Yöntemleri. Ankara: Gazi Büro Kitabevi.
KÜÇÜKAHMET, L. (2009). Program Geliştirme ve Öğretim. Ankara: Nobel Yayınları.
MEB. (2013). Psiko- Motor Gelişim. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi. içinde Ankara.
MEB. (2018, Mart). Örgün Eğitimle Birlikte Hafızlık Projesi Uygulama Usul ve Esasları. 05 01, 2019 tarihinde http://dogm.meb.gov.tr/orgun_egitimle_birlikte_hafizlik.pdf adresinden alındı
MEB. (2018_06). hafizlik-projesi-liste.pdf. Temmuz 2019 tarihinde http://dogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar adresinden alındı
MEYDANLIOĞLU , A. (2016). Çocukların Besin Tüketimi Ve Beslenme Davranışlarının Akademik Başarılarına Etkisi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi,, 5(4).
NAZIROĞLU, B., & Vahapoğlu, V. (2017). Türk Milli Eğitim Sisteminde Meydana Gelen Değişikliklerin Kur’an Kurslarındaki Öğrenci Yapısına Etkisi. RTEÜİF Dergisi(11).
ÖZBEK, Ö. (2015, Kasım). Dünyada Hafızlık Yöntem Örnekleri. Bilimname(29), 183-209.
SALİHOĞLU, Z. (2013). Başarılı Hafız Olma ve Yetiştirme Metodları. İstanbul: Yasin Yayınevi.
SEL, S. (2012). Yaz Kur’an Kurslarında Kur Sistemi . Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
SENEMOĞLU, N. (2018). Gelişim, Öğrenme ve Öğretim Kuramdan Uygulamaya. Ankara: Anı Yayıncılık.
SLAVIN, E. R. (2017). Eğitim Psikolojisi Kuram ve Uygulama, (Çev. Galip Yüksel). Ankara: Nobel Yayınları.
SÖNMEZ, V. Öğretmenlik Mesleğine Giriş. Ankara: Anı Yayıncılık.
ŞAĞBAN, V. (2011). Hafızlıkta Aday Sürecinin Önemi. YECDER II. Ulusal Din Görevlileri Sempozyumu. İstanbul: YECDER.
ŞAHİN, H. (2011). İslam Kültür Tarihinde ‘Kur’an Hıfzı’ Geleneği ve Günümüzdeki Uygulama Biçimleri (Yayımlanmamış Doktora Tezi) . Ankara: Anakara Üniversitesi SBE.
ŞENSOY, S. A., & Sağöz, A. (2015). Öğrenci Başarısının Sınıfların Fiziksel Koşulları ile İlişkisi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 16(3).
TEKİN, H. (1991). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: Yargı Yayınevi.
TEMEL, N. (2007). Kur’an Talimi ve Hafızlık Eğitimi. Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi,(18), 35-60.
ÜRKMEZ, A. (2012). Hafız Destekli Sınıf Projesi. Yaygın Din Eğitimi Sempozyumu, 1, s. 300. Ankara.
YELKEN, T. Y. (2017). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı. Ankara: Anı Yayıncılık.
YEŞİLYAPRAK, B. (2000). Eğitimde Rehberlik Hizmetleri. Ankara: Nobel Yayınları.
YILDIRIM, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yay.
YILMAZ , N. (2012, Aralık). Kur’an Öğretiminde Temel İlkeler ve Yöntem- Teknikler. 2018 tarihinde https://docplayer.biz.tr/5208633-Kur-an-ogretiminde-temel-ilkeler-ve-yontem-teknikler.html adresinden alındı
YILMAZ, A. (2015). Ölçme Değerlendirmede Testler. E. Karip [Ed.], Ölçme ve Değerlendirme içinde(s. 152-231). Ankara: Pegem Akademi.