DİNİ TUTUM AÇISINDAN TESETTÜR MODA GİYİM TERCİHİNDE ETKİLİ OLAN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİNE YÖNELİK BİR ÇALIŞMA

Araştırmanın ana amacı dini tutumun tesettür ve moda giyim üzerindeki etkisinibelirlemektir. Dini tutumun tesettür ve moda giyimine olan etkisi ve dinitutumun satın alma davranışı üzerindeki etkisi incelenmektedir. Kolayda örnekyöntemi kullanılarak 270 tesettürlü kadından alınan bilgiler SPSS paketprogramı aracılığı ile analiz edilmiştir. Araştırma “Dini Tutum Ölçeği”, “SatınAlma Davranışı Ölçeği” ve “Tesettür Moda Giyim Davranışı Ölçeği” olmak üzereüç ölçekten oluşturulmuştur.Dini Tutum Ölçeği açısından; “Zor zamanlarda Allah’ın bana yardım ettiğinidüşünüyorum”, “Yardım talep edenlere Allah rızası için yardım ederim” ve“İnandığım dinin gereklerini yerine getirmeye çalışırım” en değerli olanifadelerdir.Satın Alma Davranışları Ölçeği açısından; “Bana göre kıyafetlerin inancımauygunluk düzeyi kaliteden daha önemlidir”, “Bana göre kıyafetlerin inancımauygunluk düzeyi fiyattan daha önemlidir” ve “Yeni şeyler satın almakeğlencelidir” ifadeleri en önemli değişkenler olarak bulunmuştur.Tesettür Moda Giyim Davranışı Ölçeği açısından; “Genellikle reklamı çok yapılanmarkalar en iyi olanlardır” ifadesi ise önemli olmayan unsurdur.Dini Tutum Ölçeğinin Faktör Analizi sonucu, “İçselleştirilmiş İnanç Duygusu” ve“Geleneksel Dindarlık Anlayışı” şeklinde iki faktör belirlenmiştir. Satın AlmaDavranışları ile ilgili Faktör Analizi sonucu, “Çeşitlendirilmiş Satın AlmaDavranışı”, “Karmaşık Satın Alma Davranışı”, “Alışılmış Satın Alma Davranışı”,“Sosyalleştirilmiş Satın Alma Davranışı”, “Marka Farklılaştırmasına YönelenSatın Alma Davranışı” ve “İnanca Uygun Satın Alma Davranışı” olmak üzere altıfaktör belirlenmiştir. Tesettür Moda Giyim Davranışı Faktör Analizi sonucu,“Modayı Takip Eden Bireyler”, “İnanç Unsurunu Ön Plana Alan Bireyler” ve“Statüyü Ön Plana Alan Bireyler” olmak üzere üç faktör belirlenmiştir.

A RESEARCH TO DETERMINE THE FACTORS ON PREFERENCE OF HIJAB FASHION IN TERMS OF RELIGIOUS ATTITUDES

The main purpose of the research is to determine the effect of religious attitude on hijab and fashion clothing. The effect of religious attitude on hijab and fashion clothing as well as the effect of religious attitude on purchasing behavior are examined. The data was collected from 270 women wearing hijab by using the convenience sampling method. SPSS package program was used to analyze the obtained data. The study is composed of three scales: “Religious Attitude Scale”, “Purchasing Behavior Scale” and “Hijab Fashion Clothing Behavior Scale”. In terms of Religious Attitude Scale, the most valuable expressions are; “I think Allah helps me in difficult times”, “I help those who seek help for God's sake”, “I try to fulfill the requirements of the religion I believe in”, “I feel that Allah is very close to me”, I pay attention to whether my life is in accordance with religious values”, “I try to behave with the awareness that Allah sees me everywhere”, “People should shape their daily lives according to religion “, “I like that I am seen as a good Muslim by my social circle”, “Religious readings such as adhan, prayer or verse. I get emotional when I listen” and “I really enjoy when I attend religious events”.

___

  • Akbaş Ö. (2019), Sümeyye, Kadınların Dini Tutum ve Davranışları, Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı Felsefe ve Din Bilimleri Programı Yüksek Lisans Tezi.
  • Akdoğan, A. ve Sungur E. (2016), Postmodern Ortamda Dindarın Değişin Giyim Anlayışı, Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, cilt: 9, sayı: 1, ss. 67-78.
  • Alhidari, A., Iyer, P. ve Paswan, A. (2015). Personal Level Antecedents of eWOM and Purchase Intention, on Social Networking Sites, Journal of Customer Behaviour, Vol. 14, 107-125.
  • Apaydın, H. (2002), Burçların Dini Tutum ve Davranışlarla İlişkisi, Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, Sayı: 3, ss. 183-206
  • Arslan, A. ve Çaylak, M. (2018), Tesettür Giyimi Etkileyen Tüketim Kültürü Faktörleri Üzerine Uygulamalı Bir Araştırma, Akademik İncelemeler Dergisi, Cilt: 13, Sayı: 1 ss. 41-70.
  • Arslan, H. (2009), Dini Tutumların Oluşum, Gelişim ve Değişimi, Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 1, ss. 77-96.
  • Bailey, J. ve Sood, J. (1993), The Effects of Religious Affiliation on Consumer Behavior: A Preliminary Investigation, Journal of Managerial Issues, 5(3), 328-352.
  • Boztepe, A. (2018) Bireylerin Moda Giyim İlgilenimi, Sosyal Medya İlgilenimi ve Yaşam Tarzı Tiplerinin Satın Alma Niyeti ve Ağızdan Ağıza İletişim Davranışına Etkisi Üzerine Bir Araştırma, Doktora Tezi.
  • Choi, Y. (2010), Religion, Religiosity, and South Korean Consumer Switching Behaviors, Journal of Consumer Behaviour, 9(3), pp. 157-171.
  • Demirezen, İ. (2015). Tüketim Toplumu ve Din. İstanbul: Değerler Eğitimi Merkezi.
  • Deniz, E. (2019) Tesettürlü Üniversite Öğrencilerinin Tesettür Giyim Alışverişlerinde Karar Verme Tarzları Üzerine Bir Araştırma, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırma Dergisi, Cilt: 8, Sayı: 1, ss. 382-407.
  • Dursun, İ. Alnıaçık, Ü. ve Tümer Kabadayı, E. (2013) Tüketici Karar Verme Tarzları Ölçeği: Yapısı ve Boyutları, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 19, ss. 293-304
  • Ektürk, N. (2011), Moda Kavramı, Moda Kuramı ve Güncel Moda Eğilimi Çalışmaları, Süleyman Demirel Ün. Güzel Sant. Fak. Hakemli Dergisi, Cilt: 4, Sayı: 7, ss. 1-32.
  • Erdem, S. (2015) İslâm Fıkhında Tesettür, Ekev Akademi Dergisi Yıl: 19 Sayı: 64, ss. 253-276.
  • Göle, N. (1993). Modern Mahrem Medeniyet ve Örtünme. İstanbul: Metis Yayınları.
  • Haenni, P. (2014) Piyasa İslamı, İslam Suretinde Neoliberalizm (Çev. Levent Ünsaldı), Ankara: Heretik Yayınları.
  • Hines, T. ve Bruce, M. (Yay. Haz.). Fashion Marketing Burlington: Elsevier Ltd. Jackson, T. (2007). The Process of Trend Development Leading to a Fashion Season, (ss. 168-187).
  • İlyasoğlu, A. (1994). Örtülü Kimlik. İstanbul: Metis Yayınları.
  • İşlek, M. S. (2012). Sosyal Medyanın Tüketici Davranışlarına Etkileri: Türkiye’deki Sosyal Medya Kullanıcıları Üzerine Bir Araştırma.
  • Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi.
  • Karabıyık Barbarasoğlu, F. (2006) Şov ve Mahrem. İstanbul: Timaş Yayınları
  • Karaçoşkun, M.D. (2004), Dini İnanç-Dini Davranış İlişkisine SosyoPsikolojik Yaklaşımlar, Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, Sayı: 2, ss. 23-36.
  • Kavas, E. (2013), Demografik Değişkenlere Göre Dini Tutum, Akademik Bakış Dergisi, Sayı: 38, ss. 1-20.
  • Kavas, E. (2013), Dini Tutum- Stresle Başa Çıkma İlişkisi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 37, ss. 143-168.
  • Keskin, M. (2004), Din ve Toplum İlişkileri Üzerine Bir Genelleme, Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, Sayı: 2, ss. 7-21.
  • Koca, F. (2013), İslam İbadet Esasları, Ankara.
  • Kotler, P. (2000) Pazarlama Yönetimi Çeviren: Nejat Muallimoğlu, Beta Basım Yayım, İstanbul.
  • Köse, E. (2011), Dindar Kadınlığın Kurulumunda Tesettür: Beden, Yazın, Özneleşme, Koç Üniversitesi Yayınları, ss. 799- 823.
  • O’cass, A. (2004). Fashion Clothing Consumption: Antecedents And Consequences of Fashion Clothing İnvolvement. European Journal of Marketing, Vol. 38 Issue: 7, ss. 869-882
  • Ok, Ü. (2011), Dini Tutum Ölçeği: Ölçek Geliştirme ve Geçerlik Çalışması, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt: 8, Sayı: 2, ss. 528-549.
  • Öz, M. ve Tepe, M.E. (2019), İkna Bilgi Modeli Kapsamında Tesettür Moda Reklamlarının Algılanması, Eğitim Yayınevi Konya.
  • Özkaynak, M. (2018) Dindarlık ve Tesettür Modası Eğiliminin Satın Alma Niyeti Üzerindeki Rolü, Yüksek Lisans Tezi.
  • Peker, H. (1993) Din Psikolojisi, Çamlıca Yayınları.
  • Sproles, G. B. (1981). Analyzing fashion life cycles: principles and perspectives. The Journal of Marketing, s. 116–124.
  • Tepe, M.E. (2018) Tesettür Moda Reklamlarında İkna Bilgi Modelinin Kullanımı: Y Kuşağına Yönelik Bir Uygulama, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Tok, F. ve Müftüoğlu, M. (2018), Nur Suresi 31. Ayetin Tesettür Bağlamında İncelenmesi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2018, Cilt: 5, Sayı: 9, ss. 79-107.
  • Yankaya, D. (2014). Yani İslami Burjuvazi. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Yapıcı, A. (2006). Yeni bir Dindarlık Ölçeği ve Üniversiteli Gençlerin Dinin Etkisini Hissetme Düzeyi. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 6(1), 65-115.