Huriye ÇOLAKLAR

6259

Bartın İl Halk Kütüphanesindeki Okul Öncesi Dönem Çocuk Kitaplarının Dış Yapı Ölçütleri: Yazım, Dil, Biçim ve İçerik Özelliklerine Göre Değerlendirilmesi

İlkokula başlamamış, okuma yazma bilmeyen okul öncesi dönem çocukları, halkkütüphanelerinin en stratejik kullanıcılarıdır. Çünkü bugünün kitap ve kütüphanesevgisi kazanmış okul öncesi dönem çocukları, muhtemelen geleceğin de okumave kütüphane kullanma alışkanlığı kazanmış, yaşam boyu öğrenmeyibenimsemiş ve bilgi okuryazarı olan bireyleri olacaktır. Okul öncesi dönemçocukları, henüz okuma yazma becerileri kazanmadığından kitapların fizikselgörünümleri karar vermelerinde etkili olmaktadır. Bu çerçevedendeğerlendirildiğinde halk kütüphanelerinin derme geliştirme politikalarında okulöncesi dönem çocuk kitaplarının iç ve dış yapı yeterlilikleri konusunda çoközenli ve dikkatli hareket etmeleri beklenmektedir. Çalışmada, Bartın İl HalkKütüphanesi Çocuk Bölümündeki okul öncesi dönem çocuk kitaplarının dış yapı(kitabın boyutu, sayfa sayısı, kâğıdın kalitesi, kapak ve cilt özellikleri, sayfadüzeni, resimler ve harf büyüklükleri vb.) özelliklerine yönelik bir incelemeyapılmıştır. Çocukların kitaplarla arasındaki iletişim bağlarının güçlenmesi içinokul öncesi dönem kitaplarının görsel ve içerik özelliklerinin çocuklarınbeğenisini kazanacak ve ilgilerini çekecek yeterlilikte olması dikkat edilmesigereken önemli bir konudur. Literatürde içyapı ve dış yapı özellikleri olaraktanımlanan bu niteliklerin yeterlilikleri çocukların kitap sevgisi ve okumaalışkanlığı kazanma süreçlerinde önemli bir faktör olarak karşımıza çıkmaktadır.Bir kitabın tema ve konusu, planı, kahramanları, dil ve anlatımı kitabın içyapıözelliklerini oluştururken; kitabın boyutu, kâğıdın kalitesi, kapak ve cilt, sayfasayısı ve düzeni, resimler, harfler ise dış yapı özelliklerini oluşturmaktadır. Buçalışmada alınan örneklem üzerinden verilerin elde edilmesiyle okul öncesikitapların dış yapı özellikleri konusunda bir değerlendirme yapılmıştır.Araştırmanın evrenini oluşturan Bartın İl Halk Kütüphanesinde toplam 18.475çocuk kitabından 2995 adet okul öncesi dönem çocuk kitabı örneklem olarakincelenmiştir. Araştırmada nicel araştırma modellerinden betimsel analizyönteminden yararlanılmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafındanoluşturulan "Kitap Değerlendirme Formu" kullanılmıştır. Araştırmada okulöncesi çocuk kitaplarının %33,85’inin kare veya dikdörtgen biçimli, %85,8’iokuması kolay ve 30 sayfadan az olduğu belirlenmiştir. Kitapların %85,14’ürenkli resimli, %74,6’sı kuşe kâğıt, %25,4’ü ise mat kâğıt özelliğine sahiptir.Kitapların %87,55’i karton kapaklı, %11,95’i bez ciltli ve sayfaları da %96,83’üresimli metinli, %1,71’i şekilli-çizimli, %0,23’ü düz metin-sütunludur.Kitapların %1,63’ünde 5 yaş ve üzeri, %0,47’sinde 3 yaş ve üzeri, %0,47’sinde4 yaş ve üzeri, %0,10’nunda 2 yaş ve üzeri olduğunu belirtilen yaş grubunailişkin ibare vardır. Kütüphanenin çocuk koleksiyonu, %37,13’ü çeviri,%12,32’si anonim, %50,55’i ise yerli yazarların kitaplarından oluşur. Çocukkitaplarının %4,51’i davranış, değerler ve karakter eğitimi, %1,94’ü dünyaklasikleri, %1,10’nu TÜBİTAK popüler bilim çocuk vb. serilerden oluşmaktadır. Ayrıca kitapların %7,78’inin el yazılı, %1,07’sinin basılı metin yanında CD,DVD ve video destekli, %0,47’sininçantalı eğitim setli ve %0,87’si çizim ve boyama özellikli olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın özellikleTürkiye’de halk kütüphanelerinin okul öncesi dönem kitaplarının seçimine yönelik derme geliştirme süreçlerinekatkı sağlayacağı düşünülmektedir.

External Structure Criteria of Pre-school Children's Books in Bartın Public Library: Evaluation According to Spelling, Language, Form and Content Characteristics

Preschool children who have not started primary school and are illiterate are the most strategic users of public libraries. Because today's preschool children who have gained the love of books and libraries will probably have individuals who have acquired the habit of reading and using the library, have adopted lifelong learning and are literate. Since preschool children have not yet acquired literacy skills, the physical appearance of the books is effective in their decision making. From this perspective, public libraries are expected to act very carefully and carefully about the internal and external structure competencies of pre-school children's books in their collection development policies. The study was conducted on the external structure (size of the book, number of pages, quality of paper, cover and binding characteristics, page layout, pictures and letter sizes, etc.) of the pre-school children's books in the Children's Department of Bartın Public Library. In order to strengthen the communication ties between children and books, it is important to note that the visual and content features of preschool books should be sufficient to attract children's appreciation and interest. The qualifications of these qualifications, which are defined as internal structure and external structure features in the literature, appear to be an important factor in the processes of acquiring children's love of books and reading habits. The theme and subject, plan, heroes, language and narrative of a book constitute the internal structure of the book; the size of the book, the quality of the paper, cover and volume, the number and layout of pages, pictures, letters are the external structure features. In this study, an evaluation was made on the external structure characteristics of preschool books by obtaining data from the sample. In the Bartin Provincial Public Library, which constitutes the universe of the research, a total of 2995 children's books from 18.475 children's books were examined as a sample. In this study, descriptive analysis method was used. "Book Evaluation Form" was used as a data collection tool. In the study, it was determined that 33,85% of preschool children's books were square or rectangular, 85,8% were easy to read and less than 30 pages. 85,14% of the books are colored, 74,6% are coated paper and 25,4% are matte paper. 87,55% of the books are cardboard covers, 11,95% are cloth bound and 96,83% are illustrated text, 1,71% are shaped-drawn, 0,23% are plain text-columns. 1,63% of the books 5 years and over, 0,47% 3 years and over, 0,47% 4 years and over, 0,10% 2 years and over in the age group has. The library's children's collection consists of 37,13% translation, 12,32% anonymous and 50,55% books by local authors. 4,51% of children's books, behavior, values and character education, 1,94% of world classics, 1,10% of TUBITAK popular science children and so on series. In addition, 7,78% of the books were hand-written, 1,07% of them were printed text, CD, DVD and video supported, 0,47% of them were set with bags and 0,87% of them were drawing and painting. Research is especially expected to contribute to the collection development process for the selection of preschool books for public libraries in Turkey.
PDF

___

Bilgi Yönetimi-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2018
  • Yayıncı: Ankara Üniversitesi Bilgi Yönetim Sistemleri Belgelendirme ve Bilgi Güvenliği Merkezi ( BİL-BEM)
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

4. e-BEYAS 2019 Sempozyumu Açış Konuşması

Fahrettin ÖZDEMİRCİ

Milli e-Arşiv Bilgi Sistemi Ağı ve Veri Merkezi Yapılanma Önerisi: Yenilikçi Teknolojiler-Yeni Nesil Arşivciler-Yapay Zekâ ve Ötesi ...

Fahrettin ÖZDEMİRCİ

Bilginin Bilgiyle Savaşı: Bilgi ve Belge Yönetimi Vizyonuyla...

Burcu YILMAZ

Bilgi Yönetimi ve Bilgi Güvenliği: eBelge-eArşiv-eDevlet-Bulut BilişimBüyük Veri- Yapay Zekâ/ Editörler Bahattin Yalçınkaya, Mehmet Altay Ünal, Burcu Yılmaz ve Fahrettin Özdemirci. Ankara: Ankara Üniversitesi Bilgi Yönetim Sistemleri Belgelendirme ve Bilgi Güvenliği Merkezi (BİL-BEM), 2019.

BY Dergisi Editör Kurulu

Bilgi Yönetim Sistemlerinin Birlikte Çalışabilirlik Gereksinimleri ve Elektronik Belge Yönetim Sistemi Birlikte Çalışabilirlik Olgunluk Modeli

Fahrettin ÖZDEMİRCİ, Sefer YAZICI

4. e-BEYAS Sempozyumu 'Yaratıcı Fikirler Poster Sunumları' Etkinliği

Betül Çağlayan, Elif ÖZTOP, Ela ANKARALI, Özgür KÜLCÜ, Dilan Şerife ŞİŞKİN

Dijital Konfederalizm’den Teknolojik Tekilliğe Giden Süreçte Bilgi Güvenliği ve “Uyarlanmış Gerçek” Kavramı: Kuramsal Bir Çalışma

Cevdet ÖZMEN

Bilgi Yönetimi ve Bilgi Güvenliği: eBelge-eDevlet-Bulut Bilişim-Büyük Veri-Yapay Zeka

By Dergisi EDİTÖR KURULU

Elektronik İmza Seviyeleri

Tuğba ÖZCAN, Vural ÇELİK, Merve Melis ŞİMŞEK, Tamer ERGUN

Bartın İl Halk Kütüphanesindeki Okul Öncesi Dönem Çocuk Kitaplarının Dış Yapı Ölçütleri: Yazım, Dil, Biçim ve İçerik Özelliklerine Göre Değerlendirilmesi

Huriye ÇOLAKLAR