Engelli İstihdamında Bir Alternatif Olarak Engelli Girişimciliği

Engelli istihdamı denilince ilk akla gelen engellileri ücretli istihdam etme ve bunu kolaylaştırmaya yönelik kota yöntemi gibi politikalardır. Ancak kota sisteminin sağlıklı işleyebilmesi için kota sisteminin şartları, kota uygulamasının kapsamına girecek işyerlerinin niteliklerinin gerçekçi belirlenmesi ve denetimi önem kazanmaktadır. Dünyada yaygın bir yöntem olmasına rağmen kota sistemi engellilerin istihdam sorununu çözmede tek başına yetersiz kalmaktadır. Hatta engellilere yönelik sosyal modele geçişle birlikte ABD ve İngiltere gibi ülkeler zorunlu kota uygulamasını kaldırım diğer alternatifler üzerine yoğunlaşmışlardır. Bu kapsamda engelli girişimciliği, engellilerin istihdamı ve istihdamın artırılması noktasında iyi bir alternatif olarak son yıllarda ön plana çıkmaktadır. Bu yöntemin başarılı olabilmesi için her şeyden önce, girişimciliğin avantajlı ve dezavantajlı yöntemlerinin tespit edilip bu gerçekler doğrultusunda engellilerin özel ihtiyaçlarına göre tasarlanmış girişimciliği destekleyici politikaların üretilmesi gerekmektedir. Bu çalışmadaki temel amaçta engelli istihdamından kota yönteminin bir alternatifi olarak engelli girişimciliği ve engelli girişimciliğinin engelli istihdamı noktasında ki avantaj ve dezavantajlarını belirlemektir.

Anahtar Kelimeler:

Engelli, İstihdam, Engelli Gişimciliği

Disabled Entrepreneurship as an Alternative in Disabled Employment

When it comes to the employment of the disabled, the first thing that comes to mind is the policies such as employing the disabled people in paid employment and the quota method used to facilitate this. However, in order for the quota system to function properly, the requirements of the quota system, the realization and supervision of the qualifications of the workplaces that will be included in the quota application are all critically important. Although the quota system is a common method, it alone is insufficient to solve the employment problem of the disabled. In fact, with the transition to the social model for the disabled, countries such as the USA and the UK have removed the mandatory quota applications and focused on other alternatives. In this context, disabled entrepreneurship shines out as a good alternative in the recent years in terms of employment of disabled people and increasing the disabled employment. In order for this method to be successful, first of all, advantageous and disadvantageous methods of entrepreneurship should be determined and policies that support entrepreneurship and designed according to the special needs of the disabled should be produced in line with the realities of the disabled. The main purpose of this study is to determine the advantages and disadvantages of disabled entrepreneurship in terms of disabled employment and disabled entrepreneurship as an alternative to the quota method in the perspective of the employment of the disabled.

Keywords:

Disabled, Employment, Disabled Entrepreneurship,

PDF

___

Boylan, A. ve Burchardt, T. (2002). Barriers to Self-Employment for Disabled People. Small Business Service. [Online] Mevcut: http://www.berr.gov.uk/files/file38357.pdf [Erişim Tarihi: 14.02.2020].
Cooney, T. M.(2008). Entrepreneurs with Disabilities – Profile of a Forgotten Minority. Irish Business Journal. 4(1),119-129.
Cooney, T. M.(2018). How to create more disability entrepreneurs. Rte News Brainstorms. [Online] Mevcut: https://www.rte.ie/brainstorm/2018/0327/950352-how-to-create-more-disability-entrepreneurs/[Erişim Tarihi: 6.03.2020].
DİE.(2009).Türkiye Özürlüler Araştırması 2002,2.Baskı. Ankara
Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Engelli ve Yaşlı İstatistik Bülteni, Haziran-2020,[Online] Mevcut: https://ailevecalisma.gov.tr/media/9085/buelten-haziran2019-son.pdf [Erişim Tarihi: 19.11.2020]
Giddens,A.(2000). Sosyoloji.(1.Baskı). Ayraç Yayınevi, Ankara.
Güney,S.(2015).Girişimcilik Temel Kavramlar ve Bazı Güncel Konular.Siyasal Kitapevi. 4.Baskı. Ankara.
Halabisky,D.(2014). Entrepreneurial Activities in Europe - Entrepreneurship for People with Disabilities ,OECD Employment Policy Papers, No. 6, OECD Publishing, Paris. [Online] Mevcut https://www.oecd-ilibrary. org/employment/entrepreneurial-activities-in-europe-entrepreneurship-for-people-with-disabilities_ 5jxrcmkcxjq4-en [Erişim Tarihi: 18.02.2020]
Hisrich,R., Peters, M., Shepherd, D.,(2009). Entrepreneurship, Singapore:Mc Graw Hill/Irwin; 8 edition
https://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=952&langId=en
https://www.iskur.gov.tr/is-arayan/aktif-isgucu-programlari/kendi-isini-kurma-projeleri/
https://kosgebkredisi.com/engellilere-kosgebden-tam-destek/
https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2009/07/20090714-1.htm
Imrie, Rob, (2011), Sakatlayıcı Çevre Tasarımı, Sakatlık Çalışmaları Sosyal Bilimlerden Bakmak, Editörler, Dikmen Bezmez, Sibel Yardımcı, Yıldırım Şentürk, İstanbul, Koç Üniversitesi Yayınları, s:325-363
Kızılkaya,E.(2010). Yaratıcı Girişimci -Schumpeter’ın İktisadi Değişim Modeli. Derin Yayınları. İstanbul. No: 165.
Kitching,J.(2014). Entrepreneursip and Self-Employment By People with Disabilities. OECD Working Papers. [Online] Mevcut https://www.oecd.org/cfe/leed/background-report-people-disabilities.pdf. [Erişim Tarihi: 18.02.2020]
Mamatoğlu N. ve Tasa H.(2018).Engelliye Yönelik Ayrımcılık ve İşyerinde Engelli. Türkiye Klinikleri Dergiler Psikoloji -Özel Konular 3(1),1-1
Pagan, R.(2009).Self-employment Among People with Disabilities: Evidence for Europe.Disability and Society, 24(2),217-229.
Renko,M. ,Harris,S.P.,Caldwell K.(2015). Entrepreneurial Entry By People with Disabilities. International Small Business Journal. 34 (5),555-578
Roni,N. N.(2009).Disabled Entrepreneurship: A Viable Route of Opportunity for The Disabled?,RIBM, MMU Business School, Manchester Metropolitan University, MMUBS Doctoral Symposium,[Online] Mevcut: http://seipa.edu.pl/s/p/artykuly/93/938/Disabled%20entrepreneurship%202009.pdf>, [Erişim tarihi: 13.05.2019].
Roni, N.N.(2014). Entrepreneurship As An Opportunity For Disabled People:An Exploration Of Business Start-up Experiences and Resources. Doctoral thesis (PhD), Manchester Metropolitan University,[Online] Mevcut: http://e-space.mmu.ac.uk/923/ [Erişim Tarihi: 20.02.2020].
Scarborough,N.M. ve Cornwall J.R.(2016).Essential of Entrepreneurship and Small Busines Management. 8.Baskı. Pearson Education Limited.
Sheldon, Alison (2003). Changing Technology. London: Sage.
Steventon, Adam., Sanchez Carlos (2008). The Under Pensioned:Disabled People and Peoplefrom Ethnic Minorities. Pensions Policy Institute.
Vaziri, D., Schreiber, D., Wieching, R. ve Wulf, V.(2014). Disabled entrepreneurship and self-employment:The role of technology and policy building,OECD Publishing, [Online]Mevcut : https:// www.oecd.org/cfe/leed/ Background-Paper-technology-people-disabilities.pdf [Erişim Tarihi: 08.02.2020]
WHO(2011), Dünya Engellilik Raporu Yönetici Özeti Dünya Sağlık Örgütü, [Online]Mevcut: http: // siteresources.worldbank.org/TURKEYINTURKISHEXTN/Resources/455687-1328710754698/ Yonetici Ozeti. pdf, [Erişim Tarihi: 01.02.2020]