17617 NUMARALI TEMETTUAT DEFTERİNE GÖRE UŞAK KAZASINA BAĞLI SABAH MAHALLESİ’NİN SOSYO-İKTİSADİ VE DEMOGRAFİK DURUMU (1844-1845)

Bu çalışma; Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivinde ML. VRD. TMT. d. 17617 fonuyla kayıtlı 1844-1845 tarihli Temettuat Defteri ışığında hazırlanmıştır. Bu kapsamda incelenen dönemde Uşak kazası dahilindeki Sabah mahallesinin (İslam) XIX. yüzyıl ilk yarısı sosyo-ekonomik ve demografik yapısı ele alınmıştır. Yapılan araştırma ile XIX. yüzyılın ortalarında Sabah (İslam) Mahallesi sakinlerinin demografik yapısı; hane reislerinin tarım, hayvancılık, işçilik, esnaflık ve ticaretle ilgili faaliyetleri neticesinde elde ettikleri gelir ve ödedikleri vergi miktarları tespit edilmiştir. Bununla birlikte mezkûr defter ışığında incelenen tarihte (1844-1845) Sabah Mahallesinin tahmini nüfusu, tarım arazilerinin miktarı, tarımsal üretimin çeşitliliği, mahallede beslenilen büyükbaş ve küçükbaş hayvan ile yük hayvanlarının cinsi ve sayıları gibi veriler derlenmiştir. Ayrıca aynı mahallede icra edilen meslekler, kişilerin kullandıkları lakaplar, isimler ve unvanlar da çalışmaya dahil edilen konular arasındadır.

SOCIO-ECONOMIC AND DEMOGRAPHIC STATUS OF SABAH NEIGHBORHOOD IN USAK DISTRICT ACCORDING TO THE TAX ROLL WITH THE REGISTER NO. 17617 (1844-1845)

This paper has been prepared in the light of the Tax roll (Temettuat defteri) dated 1844-1845, which is registered in the Ottoman Archives of Presidency of State Archives with the base of ML. VRD. TMT. d. 17617. In this context, the socio-economic and demographic structure of the Sabah neighborhood (Islam) within the Usak district in the first half of the 19th century was discussed in the period examined. With the study, the demographic structure of the residents of Sabah (Islam) Neighborhood in the middle of the 19th century, the income and taxes paid by the household heads as a result of their activities related to agriculture, animal farming, labor, tradesmanship, and trade were specified. Moreover, data such as the estimated population of the Sabah neighborhood, the number of agricultural lands, the diversity of agricultural production, the type and number of cattle and small cattle and pack animals in the neighborhood were compiled in the light of the Tax roll on the examined date (1844- 1845). In addition, occupations performed in the same neighborhood, nicknames, names, and titles used by people are among the subjects included in the study.

___

  • Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi ML. VRD. TMT. d. H.1260-1261,17617 numaralı Temettuat Defteri
  • ÇETİN A. (2008). Kandıra Temettuat Defterleri (1844-1845),Kocaeli Valiliği İl Özel İdaresi Yayını, İzmit.
  • DEVELLİOĞLU F. (2009). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Akaydın Kitabevi, Ankara.
  • ILIK M.(2011). Temettuat Defterlerine Göre İskilip’in Sosyal Ve Ekonomik Yapısı, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Afyonkarahisar.
  • ÖZ M. (2010). “Tahrir”, DİA, Cilt 39, İstanbul, ss, 425-429
  • ÖZDEĞER M., (2012). “Uşak”, DİA, Cilt: 42, İstanbul, ss.222-226.
  • PAKALIN M. Z.(1993), Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü III, MEB Yayınları, İstanbul 1993.
  • YÜKÇÜ S., Nur F. ve Umut S. (2013). Osmanlı Devleti’nde Temettuat Defterleri’nin Önemi ve Vergisel Açıdan Değerlendirilmesi: Tire Kazası Örneği, İstanbul.
  • ZABUN S. (2018). Sivas 1844-1845 Temettuat Defterleri Üzerine bir Çalışma, Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Cilt, 9, Sayı 17.