Akarçay Havzası ve Van Gölü Havzası için 1901-2015 Yılları Arasında Standartlaştırılmış Yağış İndeksi’ne (SPI) Göre Trend Analizi
Bu çalışmada İklim Araştırma Birimi (Climatic Research Unit) tarafından oluşturulan yağış dağıtım ızgaralarıkullanılarak Akarçay Havzası ve Van Gölü Havzası’nda 12 aylık Standartlaştırılmış Yağış İndeksi değerleribelirlenmiştir. Böylece her ızgarada belirlenen uzun dönemli kuraklık tespitinde kullanılabilen 12 aylıkStandartlaştırılmış Yağış İndeksi değerleri sayesinde 1901-2015 yılları arasındaki dönem için Theil-Sen EğimTahmincisi Testi ile trend belirlenmiştir. 1901-2015 yılları arasındaki trend değerlerine göre AkarçayHavzası’nın kuzeyinde nemliliğin arttığı, güneyi ve doğusunda kuraklığın arttığı belirlenmiştir. Ayrıca Van GölüHavzası’nın genelinde ise kuraklıklığın arttığı belirlenmiştir.
Trend Analysis for the Akarçay Basin and Van Gölü Basin According to Standardized Precipitation Index (SPI) Between 1901-2015
In this study, 12 month Standardized Pericipitation Index values were determined in Akarçay Basin and Van Gölü Basin by using precipitation distribution grids created by Climatic Research Unit (CRU). Thus, the trend was determined with the Theil-Sen Slope Estimator Test for the period between 1901-2015 by means of the 12 month Standardized Pericipitation Index values that can be used in long-term drought detection in each grid. According to the trend values between 1901 and 2015, it was determined that humidity increased in the north of Akarçay Basin and drought increased in the south and east of Akarçay Basin. In addition, drought has increased in the Van Gölü Basin.
___
- [1] Özlü, H. (2007). Kuraklık Ve Su Yönetimi. İklim Değişimi ve Su Ekonomisi Paneli, 2007, Ankara: G. Ü. Bilim ve Teknoloji Stratejileri Araştırma ve Geliştirme Merkezi.
- [2] Köksoy, E. N. (2012). TR52 Bölgesi (Konya Karaman) Kuraklık İndeksi. http://planlama.mevka.org.tr, (05.03.2019).
- [3] Kuzay, M. (2019). 1901-2015 Yılları Arasında Türkiye'de Standart Yağış İndeksi'ne (SPI) Göre Trend Analizi. Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
- [4] T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Su İşleri Genel Müdürlüğü (2016). İklim Değişikliğinin Su Kaynaklarına Etkisi Projesi Proje Nihai Raporu-Ek 13. http://iklim.ormansu.gov.tr/, (08.04.2019).
- [5] T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü. Akarçay Havzası. http://www.cem.gov.tr/erozyon/Files/moduller/havza/projeler/, (25.03.2019).
- [6] Yılmaz, H., Tombul M. (2016). Akarçay havzası için entegre su kaynakları yönetiminin belirlenmesinde weap (water evaluation and planning system) modelinin uygulaması. Mühendislik Dergisi, 7(2), 271-277.
- [7] T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı. GeoData Uygulaması. http://geodata.ormansu.gov.tr/, (05.04.2019).
- [8] T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Su İşleri Genel Müdürlüğü (2016). İklim Değişikliğinin Su Kaynaklarına Etkisi Projesi Proje Nihai Raporu-Ek 27. http://iklim.ormansu.gov.tr/, (08.04.2019).
- [9] Elp, M., Şen, F., Çetinkaya, O. (2006). "Van Gölü Havzası Su Kaynaklarında Yaşayan Balık Populasyonlarının Karşılaştığı Problemler ve Çözüm Yolları. E.Ü. Su Ürünleri Dergisi, 23, 407-412.
- [10] McKee, T. B., Doesken, N. J., Kleist, J. (1995). Drought Monitoring With Multiple Time Scales. American Meteorological Society Proceedings of 9th. Conference on Applied Climatology, 15-20 Ocak 1995, Dallas, 233-236.
- [11] McKee, T. B., Doesken, N. J., Kleist, J. (1993). The Relationship Of Drought Frequency And Duration To Time Scales. American Meteorological Society 8th Conference on Applied Climatology, 17-22 Ocak 1993, Anaheim, California, 179-186.
- [12] World Meteorological Organization (2012). Standardized Precipitation Index User Guide. https://library.wmo.int/index.php?lvl=notice_display&id=13682#.XcgWV1czbIU, (11.04.2019).
- [13] Gümüş, V., Başak, A., Oruç, N. (2016). Standartlaştırılmış Yağış İndeksi (SYİ) Yöntemi ile Şanlıurfa İstasyonunun Kuraklık Analizi. Harran Üniversitesi Mühendislik Dergisi 01, 36-44.
- [14] Dinç, N., Aydınşakir, K., Işık, M., Büyüktaş, D. (2016). Standartlaştırılmış yağış indeksi (SPI) yöntemi ile Antalya İli kuraklık analizi. Derim 33(2), 279-298.
- [15] Theil, H. (1950). A rank-invariant method of linear and polynomial regression. I. Proc. Kon. Ned. Akad. v. Wetensch, (A53), 386-392.
- [16] Sen, P. K. (1968). Estimates of the regression coefficient based on Kendall’s. Journal of the American Statistical Association 63, 1379-1389.