Nietzsche'de Decadence Kavramının Soykütüğü

Dekadans ilkin ahlaki iyi adına içgüdülerin yozlaştırılması, bireydeki yaşamsal gücün zayıflatılması olsa da bununla sınırlı kalmamış, bütün bir kültür ve medeniyete bulaşmıştır. Ancak dekadans tartışmalarına bakıldığında daha çok ahlaki dekadans üzerine yoğunlaştığı, kültür ve medeniyetteki dekadansın yeterince tartışılmadığı; ahlaki dekadans tartışmalarının gölgesinde kaldığı görülür. Bu makaledeki amacımız ahlak alanındaki dekadansın yanında dekadansın kültür ve medeniyetteki çeşitli tezahürlerine ışık tutarak Nietzsche'nin dekadans eleştirisinin olabildiğince tam bir portresine ulaşmaktır. Buna dekadansın bir tür soykütüğünün çıkarılması da denilebilir. Zira ona göre yaşamı iyi ve kötü olarak ikiye ayırarak yaşamın zorunlu mayası olan kötü'yü yok etmeye yönelen idealist anlayışlar dekadans olduğu kadar, idealizme karşıtlık temelinde zuhur etmiş ahlak, kültür ve medeniyetler de dekadanstır. Bu kontrast düşüncelerin tamamı dekadansın farklı semptomlarını oluştururlar. Bu bağlamda makalede sadece idealist yorumun ürünü ahlakın ve yansımalarının Nietzsche'nin yıkıcı eleştirisinin hedefinde yer almadığı; idealist ahlak ve değerlerin yıkımı üzerinden yükselen modernizm ve onun türevleri olan pozitivist, ilerlemeci anlayışların tümünün; tarihin ideal bir geleceğe yol aldığını öne süren sosyalizmin, türlerin sürekli tekamül içinde olduğunu öne süren Darvinizmin; Kantçı ahlakçılığın, demokrasinin, romantizmin ve daha da genişletilebilir bir listenin onun yıkıcı eleştirisinin hedefinde yer aldığı gösterilecektir.

PDF

___

Baykan, Fehmi. (2000). Nietzsche’nin Felsefesi. İstanbul: BilgeSu Yayıncılık.
Camus, Albert. (2011). Sisifos Söyleni. (Çev. Tahsin Yücel). İstanbul: Can Yayınları.
Copleston. (1998). Felsefe Tarihi, Nihilizm ve Materyalizm. İstanbul: İdea Yayınevi.
Conway, Daniel W. (1995). The Economy of Decadence. Journal of Nietzsche Studies, Spring 1995, No. 9/10, American Nietzsches. Penn State University Press. https://www.jstor.org.
Deleuze, Gilles. (2021). Nietzsche ve Felsefe. (Çev. Ferhat Taylan). İstanbul: Norgunk Yayıncılık.
Domino, Brian. (2019). Nietzsche on Depression and Décadence. Philosophical Practice, July 2019, 14.2: 2341-53, Miami University.
Dürre, Mazlum. (2020). Nietzsche’nin Nihilizm Söylemi. Felsefe Arkivi, Sayı: 52, 2020. İstanbul University Press.
Er, Sadık Erol. (2019). Cioran'ın Nietzsche'si . Özne Dergisi, 31. Kitap, Güz 2019. Konya: Çizgi Kitabevi Yayınları.
Erdem, Hüseyin Suphi. (2007). Nietzsche, Perspektivizm, Anlam ve Yorum. Van: Bilge Adamlar Yayınevi.
Granier, Jean. (2005). Nietzsche. Çev. Işık Ergüden. Ankara: Dost Yayınları.
Hurrell, David. (2019). An Analysis of Nietzsche’s Conception of Decadence. Ph Dt hesis The Open University
Huszar, George. (1945). Nietzsche's Theory of Decadence and the Transvaluation of all Values. Journal of the History of Ideas, Jun., 1945, Vol. 6. University of Pennsylvania Press. https://www.jstor.org.
Kılıç, Yavuz. (2019). Nietzsche'de "Decadence" Fenomeni. Özne Dergisi, 31. Kitap, Güz 2019. Konya: Çizgi Kitabevi Yayınları.
Kuçuradi, İonna. (1999). Nietzsche ve İnsan. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.
Morley, Neville. (2004). Decadence as a Theory of History. New Literary History,
Autumn, 2004, Vol. 35, Forms and/of Decadence. The Johns Hopkins University Press Stable. https://www.jstor.org.
Nietzsche. (1995). Gezgin ile Gölgesi. Çev. İsmet Zeki Eyüboğlu. İstanbul: Broy Yayınları.
Nietzsche. (1997). Böyle Buyurdu Zerdüşt. Çev. Turan Oflazoğlu. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
Nietzsche. (1999). Ecce Homo Kişi Nasıl Kendisi Olur. Çev. Can Alkor. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Nietzsche. (2001a). Tan Kızıllığı. Çev. Hüseyin Salihoğlu&Ümit Özdağ. Ankara: İmge Yayınevi.
Nietzsche. (2001b). Deccal. Çev. Oruç Aruoba. İstanbul: Hil Yayıncılık.
Nietzsche. (2002a). Güç İstenci. Çev. Sedat Umran. İstanbul: Birey Yayıncılık.
Nietzsche. (2002b). Putların Alacakaranlığı. İstanbul: Say Yayınları.
Nietzsche. (2003a). Tarihin Yaşam İçin Yararı ve Yararsızlığı Üzerine. Çev. Nejat Bozkurt. İstanbul: Say Yayınları.
Nietzsche. (2003b). Şen Bilim. Çev. Levent Özşar. Bursa: Asa Kitabevi.
Nietzsche. (2003c). Aforizmalar. Çev. Ali Akdeniz. İstanbul: Babil Yayınları.
Nietzsche. (2010). Ahlakın Soykütüğü. İstanbul: Say Yayıncılık.
Scott, Jacquline. (1998). Nietzsche and decadence: The revaluation of morality. Continental Philosophy Review 31: 59–78, 1998. Kluwer Academic Publishers. Printed in the Netherlands.
Işık, Sever. (2019). Mantıkçı Despot, Anti Yunan ve Dekadan: Nietzsche'nin Sokrates'i ya da Sokrates'in Suretleri, Özne Dergisi, 31. Kitap, Güz 2019. Konya: Çizgi Kitabevi Yayınları.
Smith, James M. (1953). Concepts of Decadence in Nineteenth-Century French Literature.
Studies in Philology, Oct., 1953, Vol. 50, No. 4. University of North Carolina Press. https://www.jstor.org.
Lomnitz, Claudio. (1994). Decadence in Times of Globalization. Cultural Anthropology , May, 1994, Vol. 9, No. 2. Published by: Wiley on behalf of the American Anthropological Association. https://www.jstor.org.
Weber, Alfred. (1993). Felsefe Tarihi. Çev. H. Vehbi Eralp. İstanbul: Sosyal Yayınlar.