ALİ TEKİN

3728

Kategoriler kitabı'nın meşşâî mantıktaki mertebesi üzerine tartışmalar

Kategoriler Kitabı’nın mantık bilimindeki yeri ve mertebesi hakkında filozoflar arasında tartışmalar süregelmiştir. İbn Haldun müteahhirûn döneminde Kategoriler Kitabı’nın mantık biliminden çıkarıldığını söylemiştir. İbn Sînâ kategorilerin mantık biliminde incelenmesini uygun görmemiştir. Kategoriler Kitabı’nın mantık bilimindeki mertebesi hakkında en isabetli yorumlar Fârâbî’ye aittir. Bu makalede daha ziyade bu üç düşünürün konu hakkındaki görüş ve değerlendirmeleri tasvir edilmeye çalışılacaktır.

Debates on the position of the book of categories in peripatetic logic

Discussions have been continued among philosophers in the place and position of the Book of Categories in logic. Ibn Khaldun said that Book of Categories had ejected from logic in period of later logicians. Ibn Sina did not approve of studying categories in logic. The most appropriate interpretations in the Book of Categories is al-Farabi’s interpretations. In this article most especially these three thinkers’ opinions and assessments on this problem will be try to describe.
PDF

___

  • Alexander of Aphrodisias (1998). On Aristotle’s Prior Analytics 1.1-7, (trans. J. Barnes & S. Bobzien & K. Flannery & K. Ierodiaokonu). New York: Cornell University Press.
  • Aristoteles (1996). Kategoriler [Yunanca-Türkçe] (çev. S. Babür). İstanbul: İmge Kitabevi.(1999). Kitâbu Kâtâgûriyâs ev Kitâbu’l-Mekûlât. En-Nassu’l-Kâmil li-Mantıki Aristû (thk. F. Cebr). Beyrut: Dâru’l-Fikri’l-Lubnânî.(1989). Orga- non I: Kategoryalar (çev. H. R. Atademir). İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Aristoteles (1998). Birinci Çözümlemeler [Yunanca-Türkçe] (çev. A. Houshiary). Ankara: Dost Kitabevi.(1999). Kitâbu Anâlûtîkâ el-Ûlâ ev Kitâbu’l-Kıyâs. En-Nassu’l-Kâmil li-Mantıki Aristû (thk. F. Cebr). Beyrut: Dâru’l-Fikri’l- Lubnânî.(1996). Organon III: Birinci Analitikler (çev. H. R. Atademir). İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Fârâbî (1371). Cevâbât li-Mesâil Suile ‘anhâ. Kitâbu’t-Tenbîh ‘alâ Sebîli’s-Se’âde, et-Ta’lîkât, Risâletân Felsefiyyetân (thk. C. A. Yâsîn). İran: İntişârât-ı Hikmet.
  • Fârâbî (1404). El-Elfâzu’l-Musta’mele fi’l-Mantık (thk. M. Mehdî). İran: el- Mektebetu’z-Zehrâ.(2002). Mantıkta Kullanılan Lafızlar (çev. S. Türker). Kutadgubilig, 2, 2002.
  • Fârâbî (1931). İhsâu’l-‘Ulûm (thk. O. M. Emin). Kahire: Mektebetu’l-Hancî.(1999). İlimlerin Sayımı (çev. A. Arslan). Ankara: Vadi Yayınları.
  • Fârâbî (1986a). Et-Tavtie. El-Mantık ‘inde’l-Fârâbî, 1 (thk. R. el-‘Acem). Beyrut: Dâru’l-Maşrık.
  • Fârâbî (1986b). Kitâbu Kâtâgûriyâs ey el-Mekûlât. El-Mantık ‘inde’l-Fârâbî, 1 (thk. R. el-‘Acem). Beyrut: Dâru’l-Maşrık.
  • Fârâbî (1986c). Kitâbu’l-Cedel. El-Mantık ‘inde’l-Fârâbî, 3 (thk. R. el-‘Acem). Beyrut: Dâru’l-Maşrık.
  • Fârâbi (1987). Şerhu’l-‘İbâre. El-Mantıkiyyât li’l-Fârâbî (thk. M. T. D. Pejuh). Kum: Âyetullâhi’l-‘Uzmâ el-Mar’aşî, 1987, c. 2.
  • Fârâbî (2008). Kitâbu’l-Hurûf - Harfler Kitabı [Arapça-Türkçe] (çev. Ö. Türker). İstanbul: Litera Yayıncılık.
  • İbn Haldun (2005). Mukaddimetu İbn Haldûn I-II (thk. E. S. el-Mendû). Beyrut: Muessesetu’l-Kutubi’s-Sekâfiyye.(2008). Mukaddime (çev. S. Uludağ). İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • İbn Rüşd (1984). Şerhu Kitâbi’l-Burhân li-Aristâtâlîs. Şerhu’l-Burhân li-Aristû ve Telhîsu’l-Burhân (thk. A. Bedevî). Kuveyt: el-Meclisu’l-Vatanî li’s-Sekâfe ve’l- Funûn ve’l-Edeb.
  • İbn Sînâ (2006). Kitâbu’ş-Şifâ, el-Medhal - Mantığa Başlangıç [Arapça-Türkçe] (çev. Ö. Türker). İstanbul: Litera Yayıncılık.
  • İbn Sînâ (2010). Kitâbu’ş-Şifâ, el-Mekûlât - Kategoriler [Arapça-Türkçe] (çev. M. Macit). İstanbul: Litera Yayıncılık.
  • İbnu’l-Kıftî (2001). İhbâru’l-‘Ulemâ bi-Ahbâri’l-Hukemâ (thk. A. Diyab). Kuveyt: Mektebetu İbn Kuteybe.
Beytulhikme An International Journal of Philosophy-Cover
  • ISSN: 1303-8303
  • Başlangıç: 2011
  • Yayıncı: Mustafa Çevik
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Gündelik dil felsefesi ve Austin'in söz edimleri kuramı

VEDAT ÇELEBİ

Ananda Coomaraswamy & Rene Guenon & Surendranath Dasgupta, Doğu Bilgeliği, çev. Ahmet Aydoğan, İstanbul: Say Yayınları, 2012, 152 s. ISBN: 9786050201932.

Hüseyin AYDOĞAN

A critical analysis on the concept of religion in dominant social sciences literature: An investigation on modern and late modern period

RUHİ CAN ALKIN

Africa's problem of social change, dominant social paradigms and key values for peace and development

Felıx Olusanjo OLATUNJI, Phılıp Ogo UJOMU

John Locke'da mülkiyet hakkının sınırları: Doğal hukuk temelinde bir değerlendirme

Bekir GEÇİT

Renkler üzerine düşünceler

Ludwig WITTGENSTEIN

Africa's problem of social change, dominant social paradigms and key values for peace and development

Felıx Olusanjo OLATUNJI, Phılıp Ogo UJOMU

Iraqology: An introduction

Rawaa Mahmoud HUSSAİN

Kategoriler kitabı'nın meşşâî mantıktaki mertebesi üzerine tartışmalar

ALİ TEKİN

Gündelik dil felsefesi ve Austin'in söz edimleri kuramı

Vedat ÇELEBİ