İlkçağ Yunan Düşüncesinde Dinsizlik Suçlaması ve Arkaplanı

Accusation of Atheism in Ancient Greek Thought and Its Background

Atheism accusation was a frequent event in ancient Greek philosophy. The idea of view moved on to natural philosophy leaving mythical thought behind, so it was desired to be based on nature rationally. From this moment on, the thoughts of the philosophers were also addressed atheism accusations. Irreligiousness accusations involve criticizing the Greek Gods. Physics or theological reasons that we encounter in nature research were on the basis of criticism. As, criticizing the mythical gods was considered as a criminal offense, Philosophers such as Protagoras, Socrates, and Aristotle and so on were accused of atheism and were punished by law. The Greco-Persian and the Athenian-Spartan wars brought social and economic unrest and this led to the dissociations in the society. Growing social and political events is notable as the most fundamental phenomena in the background of atheism accusation

___

  • Aristophanes (1957). Bulutlar (çev. A. S. Delilbaşı). İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Aristophanes (2006). Kurbağalar (çev. E. Kayalar). İstanbul: Yaba Yayınları.
  • Aristophanes (2013). Eşek Arıları, Kadınlar Savaşı ve Diğer Oyunlar (çev. A. Erhat & S. Eyuboğlu). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Aristoteles (2005). Atinalıların Devleti (çev. F. Akderin). İstanbul: Alfa Yayınları.
  • Aristoteles (1996). Metafizik (çev. A. Arslan). İstanbul: Sosyal Yayınlar.
  • Arslan, A. (2010). İlkçağ Felsefesi Tarihi 2: Sofistlerden Platon'a. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Arslan, A. (2011). İlkçağ Felsefesi Tarihi 1: Sokrates Öncesi Yunan Felsefesi. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Bayet, A. (2004). Dine Karşı Düşünce Tarihi (çev. C. Süreya). İstanbul: Broy Yayın- ları.
  • Bonnard, A. (2004). Antik Yunan Uygarlığı II (çev. K. Kurtgözü). İstanbul: Evren- sel Basım Yayın.
  • Cartledge, P. (2013). Pratikte Antik Yunan Siyasi Düşüncesi (çev. K. Tanrıyar). İstan- bul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Dzielska, M. (1999). İskenderiyeli Hypatia (çev. G. Deniz). İstanbul: Berfin Yayınla- rı.
  • Freeman, C. (2013). Mısır, Yunan ve Roma (çev. S. K. Angı). Ankara: Dost Kitabevi.
  • Friedell, E. (2011). Antik Yunan'ın Kültür Tarihi (çev. N. Aça). Ankara: Dost Kita- bevi.
  • Gökberk, M. (2004). Felsefe Tarihi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Guthrie, W. K. (1988). İlkçağ Felsefesi Tarihi (çev. A. Cevizci). Ankara: Gündoğan Yayınları.
  • Hesiodos (1977). Tanrıların Doğuşu: Thegonia (çev. S. Eyuboğlu & A. Erhat). Anka- ra: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
  • Homeros (1978). Odysseia (çev. A. Erhat & A. Kadir). İstanbul: Sander Yayınları.
  • Homeros (2014). İlyada (çev. A. Erhat & A. Kadir). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Kierkegaard, S. (2009) İroni Kavramı, Sokrates'e Yoğun Göndermelerle (çev. S. Okur). İstanbul: İmge Kitabevi.
  • Laertios, D. (2002). Ünlü Filozofların Yaşamları ve Öğretileri (çev. C. Şentuna). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Lange, F. A. (1998). Materyalizmin Tarihi ve Günümüzdeki Anlamının Eleştirisi (çev. A. Arslan). İstanbul: Sosyal Yayınlar.
  • Nietzsche, F. (2011). Putların Alacakaranlığı (çev. S. Erfındık). İzmir: İlya Yayınevi.
  • Platon (1997). Theaitetos (çev. M. Gökberk). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayın- ları.
  • Platon (1998). Yasalar (çev. C. Şentuna & S. Babür). İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
  • Platon (2000). Devlet (çev. S. Eyuboğlu & M. A. Cimcoz). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Platon (2008). Sokrates'in Savunması (çev. A. Cevizci). Bursa: Sentez Yayınları.
  • Platon (2012). Phaidon: Ruh Üzerine (çev. N. Kalaycı). İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
  • Ross, D. (2011). Aristoteles (çev. A. Arslan vd.). İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
  • Taylor, C. (2002). Sokrates (çev. C. Atilla). İstanbul: Altın Kitaplar.
  • Thukydides, (1972). Peloponnesoslularla Atinalıların Savaşı I-II (çev. Halil Demirci- oğlu). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
  • Thomson, G. (1988). Eski Yunan Toplumu Üstüne İncelemeler: İlk Filozoflar (çev. M. H. Doğan). İstanbul: Payel Yayınları.
  • Kranz, W. (1988). Antik Felsefe (çev. S. Y. Baydur). Ankara: Sosyal Yayınlar.
  • Öz: Yunan düşüncesinde dinsizlik suçlaması sık karşılaşılan bir
  • olaydır. Düşüncenin bakışının doğa düşüncesine yönelmesi ile mit
  • sel düşünce bırakılarak rasyonel olarak doğa temellendirilmek is
  • tenmiştir. Bu andan itibaren de filozofların düşüncelerine dinsizlik
  • suçlaması yöneltilmiştir. Dinsizlik suçlamasının içeriğini ise Yunan
  • tanrılarını eleştirmek oluşturur. Eleştirinin temelinde doğa araş
  • tırmalarında karşılaştığımız fizik anlayışı ya da teolojik nedenler ön
  • plandadır. Mitsel tanrıları eleştirmenin kanunen suç sayılması ile de
  • Protagoras, Sokrates, Aristoteles vb. filozoflar dinsizlikle suçlanmış
  • ve kanunen cezalandırılmıştır. Yunan-Pers, Atina-Sparta savaşları
  • nın getirdiği sosyal ve ekonomik huzursuzluklar toplumda çözül
  • melere sebep olmuştur. Bu bağlamda gelişen sosyal ve siyasal olay
  • lar dinsizlik suçlamasının arka planındaki en temel olgu olarak dik- kat çekmektedir.
  • Anahtar Kelimeler: Yunan düşüncesi, din, dinsizlik suçlaması, Tan
  • rı, tanrıtanımazlık, Atina.