Öz
1950’li yıllarla birlikte Türkiye’de sanayileşmenin başlamasıyla, kent hayatında iş gücüne talep duyulmaya başlamış ve bu da beraberinde kırsaldan kente doğru yoğun bir göçe neden olmuştur. Ancak bu durum kentlerde, konut sıkıntısını, nitelik kaybına uğrayan kent imajını ve işsizliği ortaya çıkarmıştır. Bu süreçte göç alan bölgelerde ortaya yeni kültürler çıkmış (gecekondu, varoş) ve bu kültürler zamanla Türk Tiyatrosu’nu da etkilemiştir. Bu süreç pek çok yazara ilham vermiş, birçok oyun yazılmış, bölge halkının içinde bulunduğu ve yaşadığı sosyal çevre tiyatro oyunlarıyla gözler önüne serilmiştir. Bu yazıda, sanayileşme süreciyle kentlerde başlayan gecekondu ve varoş kültürlerinin Türk tiyatrosu üzerindeki etkileri Tuncer Cücenoğlu’nun “Kördövüşü” adlı oyunu üzerinde literatür taraması ve metin çözümlemesi yöntemi kullanılarak anlatılacaktır.
___
Akgür, Z. G. (1997). Türkiye’de Kırsal Kesimden Kente Göç ve Bölgeler Arası Dengesizlik 1970-1993, (Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları) No: 201.
Bozkulak, S., (2003). “Gecekonduların “varoşlaşma” sürecinden Gülsuyu Mahallesi”. Türk Sosyal Bilimler Derneği, 8. Ulusal Sosyal Bilimler Kongresi'nde sunulan bildiri, Ankara, 3-5 Aralık.
Cücenoğlu, T., (2007). Kördövüşü (Mitos Boyut Tiyatro Oyun Dizisi 18 Toplu Oyunları 1.
Erman, T., Eken, A., (2004). ‘The “Other of the Other” and “unregulated territories” in the urban periphery: Gecekondu violence in the 2000s with a focus on the Esenler case, İstanbul’, Cities, 21 (1), pp.57-68.
Erman, T., (2004).“Gecekondu Çalışmalarında ’Öteki’ Olarak Gecekondulu Kurguları”, European Journal of Turkish Studies [Online], 1 | 2004, Online since 04 March 2015, Connection on 04 March 2015.
Etöz, Z. (2000). ‘Varoş: bir istila, bir tehdit’, Birikim, 132, ss.49-53.
Keleş, R. (2004). Kentleşme Politikası, 8. Baskı, İmge Yayınevi, Ankara.
Koçak, Y. ,Elvan TERZİ. (2012).“Türkiye’de Göç Olgusu, Göç Edenlerin Kentlere Olan Etkileri ve Çözüm Önerileri”, Kafkas Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 3, Sayı 3, Yıl 2012, s.163-184.
Koral, R. (2011). Türkiye’de 4 Milyon gecekondu var!”, Sabah Gazetesi, İstanbul.
Özer, İ. (2004). Kentleşme, Kentlileşme ve Kentsel Değişme, Bursa, Ekin Kitabevi.
Öztürk, M., Altuntepe, N., (2011). Türkiye’de Kentsel Alanlara Göç Edenlerin Kent Ve Çalışma Hayatına Uyum Durumları: Bir Alan Araştırması, Journal Of Yaşar University 3(11) 1587-1625.
Öz, B. (1978). Türkiye’de Göç Olgusu, Sorunları ve Çözümü, İstanbul: Gençlik Basımevi.
Serter, N. (1994). Türkiye’nin Sosyal Yapısı, İstanbul: Filiz Kitabevi.
Sezal, İ. (1992). Şehirleşme, İstanbul: Ağaç Yayıncılık.
Tekeli, İ. (2008). Göç ve Ötesi, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
Tekşen, Adnan (2003). Kentleşme sürecinde bir tampon mekanizma olarak hemşerilik: Ankara’daki Malatyalılar örneği. T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı, Ankara.
Üner, S. (1974). “Kırsal Yapıda Değişme ve Kırdan Kente Göçler”, Türkiye’de Nüfus Sorunu Semineri, Antalya.