ANTALYA KENT MERKEZİNDE KENTSEL DÖNÜŞÜM UYGULAMALARI

Türkiye’de 1950’li yıllarda yaşanan kırsaldan kentlere yönelik göç hareketi, kentlerde çarpık yapılaşmaya ve altyapı sorunlarının oluşmasına neden olmuştur. Deprem, su taşkını ve toprak kayması gibi doğa olayları sonucunda yaşanan can ve mal kayıpları bu sorunlar ile yüzleşilmesini gerektirmiştir. Nitekim, yakın geçmişte yaşanan 1999 Marmara Depremi, 2009 İstanbul Ayamama Deresi Taşkını ve 2011 Van Depremi, doğa olaylarının kolayca afetlere dönüşebileceğini göstermiştir. Nihayetinde, 2012 yılında yürürlüğe giren 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun ile birlikte afetler öncesinde alınması gereken tedbirler hakkında ciddi adımlar atılmıştır. Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren tüm Türkiye’de olduğu gibi Antalya’da da riskli alan ve yapıların tespitinde büyük ilerleme sağlanmıştır. Kanun kapsamında, Antalya kent merkezi sınırları içerisinde üç adet riskli alan belirlenmiş ve 7.000 adet dolayında yapı riskli ilan edilmiştir. Bu çalışmada; Antalya kent merkezinde mevcut yapılaşma gözlemsel olarak incelenmiş, yapılaşmanın genel karakteristiği değerlendirilmiş ve kent merkezinde gerçekleştirilen kentsel dönüşüm projeleri örneklenerek dönüşüm uygulamaları hakkında öneriler geliştirilmiştir.

Urban Transformation Implementations in Antalya City Center

The migration movement from rural to cities in Turkey in the 1950s has caused unplanned urbanisation and infrastructure problems in the cities. As a result of nature events such as earthquakes, water floods and landslides, the losses of life and property have required to be faced with these problems. 1999 Marmara Earthquake, 2009 Istanbul Ayamama Creek Flood and 2011 Van Earthquake have shown that natural events can easily turn into disasters. With the Law No. 6306, which entered into force in 2012, serious steps have been taken before the disasters. As from the date the law entered into force, great progress has been made in the determination of risky areas and structures in Antalya as well as in Turkey. Under the law, three urban regeneration areas were identified within the boundaries of the city center of Antalya and 7.000 structures was declared risky. In this study; The structuring was examined in the city center of Antalya and the general characteristic of the structures was analyzed. Urban transformation projects in the city center have been sampled and suggestions on conversion practices have been developed.

___

  • ABB (2017a). Antalya Büyükşehir Belediyesi Aksu, Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu (13.09.2017 tarihli). Antalya Büyükşehir Belediyesi, Antalya.
  • ABB (2017b). Antalya Büyükşehir Belediyesi Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu (13.09.2017 tarihli). Antalya Büyükşehir Belediyesi, Antalya.
  • AÇŞM (2011). Antalya İl Çevre Durum Raporu 2011, Antalya Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü.
  • AÇŞM (2019). Antalya Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Şube Müdürlüğü arşiv bilgileri.
  • AFAD (2018). Türkiye Deprem Tehlikesi Haritası (TDTH). Afet ve Acil Durum Yönetim Başkanlığı, Ankara.
  • Akış, A. (2011). Turizmin Kentsel Gelişim Üzerine Etkileri: Bir Örnek İnceleme Antalya-Türkiye, Doğu Coğrafya Dergisi, 16 (25), 193-206s.
  • BİB (1996). Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası (18.04.1996) Yerleşim Birimleri ve Deprem Bölgeleri, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü Deprem Araştırma Dairesi Başkanlığı.
  • Bulut, İ., Ceylan, S. (2013). Kentsel Dönüşüm Yaklaşımlarına Bir Örnek: Efendibey (Niğde) Kentsel Dönüşüm Uygulaması, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17 (1), 239-256s.
  • Çelikbilek, A., Çakır Öztürk, Ş.M. (2017). 6306 Sayılı Kanun Kapsamında Yürütülen Kentsel Dönüşüm Çalışmaları ve İzmir Uygulamaları, Medeniyet Sanat İstanbul Medeniyet Üniversitesi Sanat, Tasarım ve Mimarlık Fakültesi Dergisi, 3 (2), 187-213s.
  • ÇŞB (2012). 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun. T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ankara.
  • Daşkıran, F., Ak, D. (2015). 6306 Sayılı Kanun Kapsamında Kentsel Dönüşüm, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 13 (3), 264-288s.
  • Ergun, C., Gül, H. (2010). Barınma Hakkının İhlal Edilme Sürecinde Kentsel Dönüşüm Projeleri, 2. Sosyal Haklar Ulusal Sempozyumu, 4-6 Kasım, Denizli.
  • Genç, F.N. (2008). Türkiye’de Kentsel Dönüşüm: Mevzuat ve Uygulamaların Genel Görünümü, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 15 (1), 115-130s.
  • Kaya, H.E. (2009). Kentsel Dönüşüm Projeleri ve Halk Katılımı, Toplum ve Demokrasi, 3 (6-7), 203-216s.
  • Manavoğlu, E. (2009). Antalya Kenti’nin Geçmișten Günümüze Mekansal Gelișimi ve Planlama Çalıșmalarının Değerlendirilmesi, Planlama TMMOB Şehir Plancıları Odası Yayını, 45 (2), 19-30s.
  • Özmen, M.T. (2015). Sel-Taşkın Türkiye ve Antalya. Kutlu&Avcı Ofset, Antalya.
  • Pampal, S., Özmen, B. (2007). Türkiye Deprem Bölgeleri Haritalarının Gelişimi, 6. Ulusal Deprem Mühendisliği Konferansı, 16-20 Ekim, İstanbul.
  • RG (2014). Antalya İli, Kepez İlçesi, Kepez ve Santral Mahalleleri Sınırları İçerisinde Bulunan Alanın Riskli Alan İlan Edilmesi Hakkında Karar. Resmi Gazete tarih/sayı: 25.12.2014/29216.
  • RG (2015). Antalya İli, Muratpaşa İlçesi, Balbey Mahallesi Sınırları İçerisinde Bulunan Alanın Yenileme Alanı Olarak Kabul Edilmesi Hakkında Karar. Resmi Gazete tarih/sayı: 24.04.2015/29336.
  • RG (2017a). Antalya İli, Kepez İlçesi, Gülveren Mahallesi Sınırları İçerisinde Bulunan Alanın Riskli Alan İlan Edilmesi Hakkında Karar. Resmi Gazete tarih/sayı: 03.01.2017/29937.
  • RG (2017b). Antalya İli, Kepez İlçesi, Güneş Mahallesi Sınırları İçerisinde Bulunan Bazı Alanın Riskli Alan İlan Edilmesi Hakkında Karar. Resmi Gazete tarih/sayı: 20.01.2017/29954.
  • RG (2018a). Antalya İli, Aksu İlçesi Sınırları İçerisinde Bulunan Bazı Alanların Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı İlan Edilmesi Hakkında Karar (1. Etap). Resmi Gazete tarih/sayı: 29.05.2018/30435.
  • RG (2018b). Antalya İli, Aksu İlçesi Sınırları İçerisinde Bulunan Bazı Alanların Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı İlan Edilmesi Hakkında Karar (2. Etap). Resmi Gazete tarih/sayı: 29.05.2018/30435.
  • RG (2018c). Antalya İli, Aksu İlçesi Sınırları İçerisinde Bulunan Bazı Alanların Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı İlan Edilmesi Hakkında Karar (3. Etap). Resmi Gazete tarih/sayı: 29.05.2018/30435.
  • Şişman, A., Kibaroğlu, D. (2009). Dünyada ve Türkiye’de Kentsel Dönüşüm Uygulamaları, 12. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, 11-15 Mayıs, Ankara.
  • TBDY (2019). Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Ankara.
  • TDY (2007). Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik. T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Ankara.
  • URL-1 (2018). Türk Dil Kurumu. http://www.tdk.gov.tr/, [Erişim Tarihi: 14 Mart 2018]
  • URL-2 (2018). Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Mevzuat Bilgi Sistemi. http://apps.csb.gov.tr/mevzuat/, [Erişim Tarihi: 03 Ekim 2018]
  • URL-3 (2018). T.C. İçişleri Bakanlığı Mülki İdare Birimleri. https://www.e-icisleri.gov.tr/Anasayfa/MulkiIdariBolumleri.aspx, [Erişim Tarihi: 20 Mart 2018]
  • URL-4 (2018). Türkiye İstatistik Kurumu. http://www.tuik.gov.tr/, [Erişim Tarihi: 15 Mart 2018]
  • URL-5 (2018). http://www.wikiwand.com/tr/Antalya%27n%C4%B1n_il%C3%A7eleri, [Erişim Tarihi: 06 Ekim 2018]
  • URL-6 (2018). Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Bölgesel Deprem-Tsunami İzleme ve Değerlendirme Merkezi Deprem Bilgi Sistemi. http://www.koeri.boun.edu.tr/sismo/2/son-depremler/debrem-bilgi-sistemi/, [Erişim Tarihi: 28 Eylül 2018]
  • URL-7 (2018). Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü. http://www.mta.gov.tr/v3.0/hizmetler/yenilenmis-diri-fay-haritalari, [Erişim Tarihi: 03 Ekim 2018]
  • URL-8 (2018). Lloyd’s City Risk Index 2015-2025. https://www.lloyds.com/cityriskindex/, [Erişim Tarihi: 19 Mart 2018]
  • URL-9 (2019). Antalya Büyükşehir Belediyesi 1/25.000 İmar Plan Uygulaması. https://cbsportal.antalya.bel.tr/apps/vatandas-imar/, [Erişim Tarihi: 18 Ocak 2019]
  • URL-10 (2019). İllere Göre Sit Alanları İstatistiği. http://www.kulturvarliklari.gov.tr/TR-44974/illere-gore-sit-alanlari-istatistigi.html, [Erişim Tarihi: 18 Ocak 2019]
  • URL-11 (2018). TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/, [Erişim Tarihi: 02 Ekim 2018]
  • URL-12 (2018). Antalya Kepez Santral Kentsel Dönüşüm. http://www.yenikepezsantral.com/, [Erişim Tarihi: 26 Mart 2018]
  • URL-13 (2018). https://www.ilan.gov.tr/detay-ihale-duyurulari-kiraya-verme-ve-kullanim-hakki-ihaleleri-afet-riski-altindaki-alanlarin-donusturulmesi-isi-yaptirilacaktir-kentsel-donusum-projesi-427594.html, [Erişim Tarihi: 09 Ekim 2018]
  • URL-14 (2018). İhale ilanı. https://www.ilan.gov.tr/detay-ihale-duyurulari-satis-ihaleleri-kentsel-donusum-projesi-kat-karsiligi-yapim-isi-yaptirilacaktir-509225.html?archived=true, [Erişim Tarihi: 09 Ekim 2018]
  • URL-15 (2019). https://www.antalya.bel.tr/, [Erişim Tarihi: 15 Ocak 2019]
  • Uslu, G., Uzun, B. (2014). Kentsel Dönüşüm Projelerinde Deprem Etkisi, Harita Teknolojileri Elektronik Dergisi, 6 (2), 1-11s.
  • Yenice, M.S. (2014). Türkiye’nin Kentsel Dönüşüm Deneyiminin Tarihsel Analizi, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 16 (1), 76-88s.
  • Yılmaz, M. (2015). Türkiye’de Kırsal Nüfusun Değişimi ve İllere Göre Dağılımı (1980-2012), Doğu Coğrafya Dergisi, 20 (33), 161-188s.