OSMANLI DEVLETİ’NİN SON DÖNEMLERİNDE SEYLAN ADASI MÜSLÜMANLARI İLE MÜNASEBETLER

Seylan Adası bulunduğu stratejik konumu itibariyle son derece önemli bir yerdedir. Ada sadece konumu itibariyle değil üzerinde yaşayan çok sayıda Müslüman olması bakımından da dikkat çekicidir. Hem konumu hem de çok sayıda Müslümanın yaşamasından dolayı XIX. yüzyılın sonlarına doğru hilafet vurgusunun her geçen gün güçlendiği Osmanlı Devleti, adayla irtibatı zorunlu görmüştür. Yüzyılın başında bu bölgelerle çok da irtibatlı olmayan Osmanlı Devleti Abdülaziz devrinden itibaren münasebetlerini arttırmıştır. Bu ilgi daha sonra II. Abdülhamid'in İslamcılık politikasına destek olmuştur. Aynı zamanda Hindistan üzerinde bir hâkimiyet kurmuş olan İngilizlerle münasebetler üzerine etki etmiştir. Seylan Müslümanlarının en mühim meseleleri çoğu zaman İstanbul'a aksettiği gibi Osmanlı Devleti'nin zor zamanlarında Seylan Müslümanları çeşitli yardımlarda bulunarak destek sunmuşlardır. 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı'nda Osmanlı Devleti'nin başarısıyla sevinen Seylanlı Müslümanlar, 1911-1912 Trablusgarb Savaşı esnasında Osmanlı Devleti için dualar ettikleri gibi maddi yardımlarda da bulunmuşlardır. Bu araştırma ile Osmanlı Devleti ve Seylan arasındaki münasebetler Osmanlı Arşivlerine yansıdığı eksende ele alınarak gösterilmeye çalışılmıştır. Her ne kadar arada uzak mesafeler olsa da her iki bölgede yaşayan insanların kaynaşmaları ve yardımlaşmaları tespit edilmek istenmiştir. Aynı zamanda araştırma, II. Abdülhamid dönemi politikalarının Seylan üzerinde bir tesiri olup olmadığını varsa ne ölçüde gerçekleştiğini incelemektedir

RELATIONS WITH CEYLON ISLE MUSLIMS IN THE LATE PERIOD OF OTTOMAN EMPIRE

The Ceylon Isle is in an extremely important place as its strategic location. This island is striking not only as its location but also in point of many Muslim living on the island. Towards the end of 19th century, both its location as well as a large number of Muslims living had necessitated the contact with the island in order to the Ottoman Empire that its caliphate emphasis had grown stronger day after day. At the beginning of the century, the Ottoman Empire, which is not much connection with these regions, had increased its relations since Abdulaziz period. Later, this involvement had also supported the politics of Islamism of Abdulhamid II and had affected on relations with British that established a dominance over India at the same time. In difficult times of the Ottoman Empire, the most important issues of Ceylon Muslims as often being reflected to Istanbul is that they had provided support favouring the various assists. In 1897 Ottoman-Greek War, the Ceylon Muslims, who were pleased with the success of the Ottoman Empire, had made the financial assists as they had prayed for the Ottoman Empire during the 1911 - 1912 Tripoli War. With this research, the relations between the Ottoman Empire and Ceylon had tried to be shown by taking as far as reflected in the Ottoman archives. Although there are the distances between them, the solidarity and the cohesion of people, who lived in each of two places, had tried to be identified. At the same time, this research has examined that whether the policies of the period of Abdulhamid II has an effect on the Isle of Ceylon or not, or that to what extent has occured if there is effect on the Isle

PDF

___

BEO. 209/15657; 986/73924; 1696/127175; 2038/152792; 2841/213066; 2286/171423; 2841/213066; 2893/216944; 2912/218365; 3168/237591; 4121/309052; 4130/309693; 4137/310275; 4142/310610; 4150/311211; 4156/311626; 4186/313928; 4202/315106.
Cevdet Hariciye 2172. DH.MKT. 2522/132
HR.TO. 333/57 (1883.2.31); 343/112 (1889.11.30); 534/103 (1890.12.15); 535/42 (1891.3.27); 395/92 (1891.4.10); 542/172 (1912.11.25); 543/113 (1913-.1.7) İ.DH. 1229/962249.
İ.HR. 204/11694; 281/17326; 284/17668; 320/20638; İ.MTZ (01) 21/972.
Y.A.HUS. 246/11; 248/18; 411/95; 424/18; 499/69; 525/130 Y.EE. 127/43. Y.MTV 217/39.
Avcı, Meral, “Sri Lanka”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, Cilt 37, Ankara, 2009, ss. 424-425.
Bayur, Yusuf Hikmet, Hindistan Tarihi, Cilt 1, TTK Basımevi, Ankara, 1987.
Bayur, Yusuf Hikmet, Hindistan Tarihi, Cilt 2, TTK Basımevi, Ankara, 1987.
Bıyıktay, Halis, Timurlular Zamanında Hindistan Türk İmparatorluğu, TTK Basımevi, Ankara, 1989.
Gazi Zahirüddin Muhammed Babur, Vekayi Babur’un Hatıratı, Çev. Reşit Rahmeti Arat, Tarihi Özeti Yazan, Yusuf Hikmet Bayur, TTK Basımevi, Ankara, 1987.
Göksoy, İsmail Hakkı, “Sri Lanka”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, Cilt 37, Ankara, 2009, ss. 425-428.
Kerimoğlu, Hasan Taner, “Trablusgarb ve Balkan Savaşları’nda Hint Müslümanlarının Osmanlı Devleti’ne Yaptıkları Yardımlar”, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, XII/2, (Kış 2012), ss.161-181.
Khan, Ali Asghar, “Hint Müslümanlarının Türk Kurtuluş Hareketine Mali Yardımı (1919-1923), Çev. Ahmet Özgiray, Basılmamış Doktora Tezi, Ankara, 1971.
Öke, Mim Kemal, The Turkish War of Independence and The Independence Struggle of The South Asian Muslims “The Hilafat Movement” (1919-1924), A Publication of The Republic of Turkiye Ministry of Culture, Sistem Ofset, Ankara, 1991.
Özaydın, Zuhal, “The Indian Muslim Red Crescent Society’s Aid to the Ottoman State during the Balkan War in 1912”, Journal of the International Society for the History of Islamic Medicine (ISHIM), 2(4): 2003, ss. 12-18.
Özcan, Azmi, “1857 Büyük Hind Ayaklanması ve Osmanlı Devleti”, İslam Tetkikleri Dergisi, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, Vol. IX, İstanbul, 1995.
Özcan, Azmi, “İngiltere’de Hilafet Tartışmaları, 1873-1909”, İslam Araştırmaları Dergisi, Sayı 2, 1998, ss. 49-71.
Pay, Salih, “Indian Muslims, Ottoman Empire and Caliphate during Colonial Period”, International Journal of Business and Social Science, Vol. 6, No. 2, 2015.
Pay, Salih, “The Support for the Caliphate from Indian Subcontinent to Anatolia and Muhammed Iqbal”, International Journal of Humanities and Social Science, Vol. 5, No. 3, 2015.
Sertel, Savaş, “Arşiv Belgelerine Göre İnönü Döneminde Türkiye-Hindistan İlişkileri (1938-1950)”, Turkish Studies, Volume 10/2, Ankara, Winter 2015.

ISSN: 2146-4456
Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
Başlangıç: 2011
Yayıncı: Pamukkale Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi