İLK RESMİ SPOR DERGİSİ:TÜRK SPOR KURUMU DERGİSİ’NE (1936-1938) BİR BAKIŞ

1930’lu yıllar Türkiye’sinde spor dergiciliğinin önceki dönemlere göre artış gösterdiği bilinmektedir. 1920’li yıllarda Gol Spor Mecmuası, Spor Alemi, Yarın Spor, Türkspor’un ardından 1930 yıllarda Türkspor, Olimpiyat, Top, Spor Postası, Kırmızı Beyaz, Türk Spor Kurumu, Sarı Lacivert, Havacılık ve Spor ve Beden Terbiyesi ve Spor ile Okul Spor basın hayatında yerlerini almışlardır. Bu dergiler içerisinde Türk Spor Kurumu Dergisi spor teşkilatında meydana gelen bir değişiklikten sonra oluşturulan Türk Spor Kurumu’nun resmi yayın organı olarak faaliyetini sürdürmüştür. Yayın politikası ve haberlerin işlenişi noktasında geçiş döneminin bir ürünü olan dergi, resmi bir yayın organı olarak çalışmıştır. Haberlerin aktarımından sporla ilgili haberlere kadar yapmış olduğu yayın ile Türk spor teşkilatlanmasına katkı sağlamıştır.

Anahtar Kelimeler:

Türk Spor Kurumu, Spor Basını, Spor-Devlet İlişkisi, Beden Terbiyesi

THE FİRST PRESS CONGRESS AND ITS İMPORTANCE İN CONSTRUCTİON OF KEMALİST PRESS (1935)

During National Struggle process, some journalists included in İstanbul press wrote up articles that severely criticize the Ankara government. Ankara Government tried to found its own press structure in Anatolia in order to reply such criticism and to obtain public support. Experiences gained during such period determined the infrastructure of ruling power-press relations in Republican Period. According to viewpoint of Republican administration, Turkish press was different from the press types developing in other countries. Distinctive structural characteristics of Kemalism, which is the political regime of Turkey, are accepted as basic as the basic reason for such difference. Press organisation was evaluated under two categories: party press and free press. Party press was an organisation making self-criticism and acting according to the principles of the party. Free press consisted of organisations which meet information and learning needs of the society in the same line with Turkish Revolution. Single-party system did not consider liberal press organisations of the modern world as ideal models. Equivalent of modernisation in the field of press has turned into a more distinctive preference: Kemalist press. Ideological structure of Republican press was originally realised after adoption of the Press Law on 1931. First press congress of Turkey was organised in May 25-27, 1935 in Ankara. The single-party system increased its power to interfere with the press after that congress. In this study, stages of transition from Republican press to Kemalist press and the effects of such stages on ruling power-press relations shall be included.

Keywords:

Single-party system Republic, Kemalism, Press, Journalism,

PDF

___

KAYNAKÇA 1-Dergiler
Asaf, ,Burhan, “Spor Telakkimiz”, Ülkü, Cilt:1,Sayı:1 (Şubat 1933) Aşir, Vildan, “Eski Yunanlılarda Spor I-VI”, Türk Spor Kurumu, Sayı: 82 (31 Ocak 1938), Sayı:84 (15 Şubat 1938), Sayı:85 (21 Şubat 1938), Sayı:86 (28 Şubat 1938), Sayı:87 (7 Mart 1938), Sayı: 88 (14 Mart 1938), Sayı:89(21 Mart 1938) Aşir, Vildan, “Mektep ve Spor: Atletizme Başlarken Sürat Koşuları I-IV” Türk Spor Kurumu, Sayı:42(19 Nisan 1937), Sayı:43(26 Nisan 1937), Sayı:44(3 Mayıs 1937), Sayı:45(10 Mayıs 1937) Aşir, Vildan, “Mektep ve Spor: Mektep Oyunları I-IV” Türk Spor Kurumu, Sayı:34 (22 Şubat 1937), Sayı:35 (1 Mart 1937), Sayı:37 (15 Mart 1937) , Sayı:38(22 Mart 1937) Aşir, Vildan, “Mektep ve Spor: Mektep Sporu Spor Taklidi Değildir”, Türk Spor Kurumu, Sayı:29 (18 Ocak 1937) Aşir, Vildan, “Mektep ve Spor: Mektepte Kır Koşuları I-VIII” Türk Spor Kurumu, Sayı: 30 (25 Ocak 1937), Sayı:31 (01 Şubat 1937), Sayı:32(8 Şubat 1937), Sayı:33 (15 Şubat 1937), Sayı:34 (22 Şubat 1937), Sayı:35 (1 Mart 1937), Sayı:36 (8 Mart 1937), Sayı:37 (15 Mart 1937) Aşir, Vildan, “Mektep ve Spor”, Türk Spor Kurumu, Sayı:1 (26 Haziran 1936) Atay, Falih Rıfkı, “Başbakanımızın Tebliği ve Gazetelerimizin Yaptığı Neşriyat”, Türk Spor Kurumu, Sayı:57 (2 Ağustos 1937) Baydar, Nasuhi, “Ankara Spor Faaliyetinin Merkezi”, Türk Spor Kurumu, Sayı:78 (3 Ocak 1938) Baydar, Nasuhi, “Başbakanımızın Sporculara Tebliği” Türk Spor Kurumu, Sayı:57 (2 Ağustos 1937) Baydar, Nasuhi, “Başbakanın Beyanatı”, Türk Spor Kurumu Dergisi, Sayı:72 (15 Kasım 1937) Baydar, Nasuhi, “Kış Geliyor”, Türk Spor Kurumu,Sayı:18 (26 Ekim 1936 Baydar, Nasuhi, “Sporda Harem ve Selamlık”, Türk Spor Kurumu, Sayı:87 (7 Mart 1938) Chatin, Rita,Çvr. Kırşan, Nizamettin, “Bayanlara Mahsus Jimnastik: Ayak Bileklerini ve Bacakların Yağlarını Eritmek İçin”, Türk Spor Kurumu, Sayı:91 (4 Nisan 1938) Chatin, Rita,Çvr. Kırşan, Nizamettin, “Beden Terbiyesi: Jimnastikle Zayıflama”, Türk Spor Kurumu, Sayı: 99 (30 Mayıs 1938) Chatin, Rita,Çvr. Kırşan, Nizamettin, “Beden Terbiyesi: Yuvarlak Sırt:Cyphose”, Türk Spor Kurumu,Sayı:93 (18 Nisan 1938) Chatin, Rita,Çvr. Kırşan, Nizamettin, “Jimnastiğin Bağırsaklara Te’siri”, Türk Spor Kurumu,Sayı: 81 (24 Ocak 1938) Çağlar, Behçet Kemal, “Halkevleri ve Spor” Türk Spor Kurumu , Sayı:40 (5 Nisan 1937) Çağlar, Behçet Kemal, “Kış Sporları”, Türk Spor Kurumu, Sayı:21 (23 Kasım 1936) Derlange, H, “İngilizlerin Spor Telakkisi”, Türk Spor Kurumu,Sayı:62 (6 Eylül 1937) Erzin, Niyazi , “İfrat Derecede Antrenman”, Türk Spor Kurumu,Sayı:60 (23 Ağustos 1937) Erzin, Niyazi,“Sporda Senelik Tatilin Ehemmiyeti”, Türk Spor Kurumu,Sayı:51 (21Haziran 1937) Erzin, Niyazi, “Atletizmde Sağlık Bilgisi”, Türk Spor Kurumu,Sayı:114 (12 Eylül 1938) Erzin, Niyazi, “Futbol Oyununda Görülen Spor Arızaları ve Bunların Hakiki Sebepleri”, Türk Spor Kurumu,Sayı:55 (19 Temmuz 1937) Erzin, Niyazi, “Müsabakalar ve Antrenmanlar Esmasında Sporcunun Gıdalanması”, Türk Spor Kurumu, Sayı:77 (27 Aralık 1937) Erzin, Niyazi, “Sağlık Bakımından Kadın Jimnastiği”, Türk Spor Kurumu, Sayı:71 (15 Kasım 1937) Erzin, Niyazi, “Spor Yaralanmalarında Sahanın Rolü”, Türk Spor Kurumu,Sayı:110 (15 Ağustos 1938) Erzin, Niyazi, “Sporcuların Muayenelerinde Nabız Sayma Usulü”, Türk Spor Kurumu,Sayı:94 (25 Nisan 1938) Erzin, Niyazi, “Sportif Faaliyetler Esnasında Rastlanan Kazalarda Sporcuya Yapılacak İlk Yardımlar I,II,III,IV,V,VI,VII”, Türk Spor Kurumu, Sayı:116 (26 Eylül 1938),Sayı:117 (3 Ekim 1938), Sayı:118(10 Ekim 1938), Sayı:119 (17 Ekim 1938), Sayı:120- 121(31 Ekim 1938), Sayı:122(7 Kasım 1938) Geudon, Robert, “Mektepte Fizik Terbiye”, Türk Spor Kurumu, Sayı:12 (14 Eylül 1936); Kırşan, Nizamettin , “Oda Jimnastikleri: Genç Kızlar İçin”, Türk Spor Kurumu, Sayı:34 (22 Şubat 1937); Kırşan, Nizamettin, “Oda Jimnastikleri: Kadınlar İçin”, Türk Spor Kurumu,Sayı:27 (4 Ocak 1937) Kırşan, Nizamettin , “Oda Jimnastikleri: Kayak Sporuna Gidenlere”, Türk Spor Kurumu,Sayı:31 (1 Şubat 1937) Kırşan, Nizamettin ,“Oda Jimnastikleri: Erkekler İçin”, Türk Spor Kurumu, Sayı:28 (11 Ocak 1937) Kırşan,Nizamettin, “Almanya’da Gençlik Teşkilatı I-II”, Türk Spor Kurumu,Sayı: 82. (31 Ocak 1938), Sayı: 83 (7 Şubat 1938) Kırşan,Nizamettin, “Beden Terbiyesi: Bayanlara Kolay Oda Jimnastikleri”, Türk Spor Kurumu,Sayı: 94 (25 Nisan 1938) Kırşan, Nizamettin, “Çekoslovakya’da Sokol Teşkilatı”, Türk Spor Kurumu,Sayı:37 (15 Mart 1937) Kırşan, Nizamettin, “Eskrim”, Türk Spor Kurumu, Sayı:75(13 Aralık 1937) Kırşan,Nizamettin, “Macaristan’da Gençlik ve Spor”, Türk Spor Kurumu,Sayı:117 (3 Ekim 1938) Kırşan,Nizamettin, “Milli Sporlarımızdan: Cirit Oyunları”, Türk Spor Kurumu,Sayı:44 ( 3 Mayıs 1937) Kırşan,Nizamettin, “Sağlık İçin İyi Nefes Almalı”, Türk Spor Kurumu, Sayı:65 (27 Eylül 1937) Kırşan,Nizamettin, “Türklerde Binicilik”, Türk Spor Kurumu, Sayı:45 (10 Mayıs 1937) Kırşan,Nizamettin, “Düz ve Biçimli Bir Karın Nasıl Elde Edilir”, Türk Spor Kurumu,Sayı: 67 (11 Ekim 1937) Orkun,H.N. “Türk Spor Tarihine Dair Notlar: Eski Türklerde Kılıç”, Türk Spor Kurumu, Sayı: 46 (17 Mayıs 1937), Sayı:47 (24 Mayıs 1937, Sayı:51(21 Haziran 1937), Sayı:54 (11 Temmuz 1937) Kotoğlu , Namık, “Oda Jimnastikleri: 4-6 Yaşındaki Çocuklar İçin”, Türk Spor Kurumu, Sayı:38 (22 Mart 1937) Kur.Bnb.Sunay, Cevdet, “Dağcılık: Ağrı(Ararat) Dağına 937 Çıkışı”, Türk Spor Kurumu, Sayı:99 (30 Mayıs 1938), Sayı:101 13 Haziran 1938), Sayı:102 (20 Haziran 1938) Pura, Fuat, “Kayak Sporu ve Tarihi I-VIII” Türk Spor Kurumu, Sayı:21(23 Kasım 1936),Sayı:22(30 Kasım 1936), Sayı:23 (7 Aralık 1936), Sayı:24 (14 Aralık 1936), Sayı:25(21 Aralık 1936), Sayı:26 (28 Aralık 1936), Sayı:27 (4 Ocak 1937),-Sayı:28 (11 Ocak 1937) Spor Postası, Sayı:25 (6 Ekim 1934), Sayı:29 (27 Ekim 1934), Sayı:32 (17 Kasım 1934), Sayı:36 (15 Aralık 1934), Sayı:53 (13 Nisan 1935) Top Dergisi, Sayı:103 (19 Ekim 1936), Sayı:108 (23 Kasım 1936), Sayı:113 (28 Aralık 1936) Toprak Zafer, Cumhuriyet Kurulurken Tasarruf ve Yerli Malı, Toplumsal Tarih, İstanbul, Sayı:309, Eylül 2019 Vuillenin, Lauis, “Fransa’da Fizik Kültürü ve Askerliğe Hazırlık”, Türk Spor Kurumu, Sayı:62 (6 Eylül 1937) Yayın Kurulu, “Ankara ve İstanbul Radyolarında 18 ve 19 Mayıs Sabahları Saat 7’de Yaptırılacak Olan Jimnastik Hareketlerinin Tarif ve Resimleri”, Türk Spor Kurumu,Sayı:46 (17 Mayıs 1937) Yayın Kurulu, “Erzurum’dan Mektup: Erzurum’da Kayak ve Spor Faaliyeti”, Türk Spor Kurumu, Sayı:83, (7 Şubat 1938) Yayın Kurulu, “Halkevleri Takımının Sovyet Rusya Temasları”, Türk Spor Kurumu, Sayı: 12 (14 Eylül 1936), Sayı: 14 (28 Eylül 1936), Sayı: 16 (12 Ekim 1936) Yayın Kurulu, “İngiltere’de Beden Terbiyesi ve Irkın Korunması Hakkında Yeni Bir Proje”, Türk Spor Kurumu, Sayı: 43 (26 Nisan 1937) Yayın Kurulu, “İsveç’te Spor Teşkilatı Nasıldır?” Türk Spor Kurumu,, Sayı:28 (11 Ocak 1937) Yayın Kurulu, “Maksadımız”, Türk Spor Kurumu Dergisi, Sayı:1 (29 Haziran 1936) Yayın Kurulu, “Polonya Beden Terbiyesi ve Spor Enstitüsü I-II”, Türk Spor Kurumu, Sayı:64-65(27 Eylül 1937), Sayı:66 (4 Ekim 1937) Yayın Kurulu, “Polonya’da Sporcu Gençlik”, Türk Spor Kurumu,Sayı:15 (5 Ekim 1936) Yayın Kurulu, “Sovyet Rusya’da Spor Hareketleri”, Türk Spor Kurumu, Sayı:66 (4 Ekim 1937) Yayın Kurulu, “Sporcular ve CHP: Sporcularımız Partiye Girişlerini Törenle Kutladılar”, Türk Spor Kurumu,Sayı:19 (9 Kasım 1936) Yayın Kurulu, “Teleferik: Kayak Sporlarına Karşı Bu Sene Gösterilen Eşsiz Alaka Yüzünden Fransa Şimendifercilik Tekniğinde Görülmemiş Bir Muvaffakiyet” Sayı:33 (15 Şubat 1937) Yayın Kurulu,“Gazi Beden Terbiyesi Talebesi Uludağ’a Gitti”, Türk Spor Kurumu, Sayı:85 (21 Şubat 1938) Yayın Kurulu,”Spor ve Güzellik: Güneş Tedavisi ve Güneşlenme Salgını I-II”, Türk Spor Kurumu, Sayı: 50 (14 Haziran 1937), Sayı:52 (28 Haziran 1937)
2-Gazeteler
Son Posta (6 Temmuz 1937) Tan,(5 Temmuz 1937)
3-Kitaplar
Fişek, Kurthan, Devlet Politikası ve Toplumsal Yapıyla İlişkileri Açısında Spor Yönetimi: Dünya’da ve Türkiye’de, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları,1980, Karaküçük, Suat, Türk Spor Kurumu Dergisi 1936-1938 Seçilmiş Spor Makaleleri, Ankara, 1992 Koloğlu, Orhan, Osmanlı’dan 21. Yüzyıla Basın Tarihi,İstanbul,2006, Birinci Basım Topuz,Hıfzı,II.Mahmut’tan Holdinglere Türk Basın Tarihi, İstanbul,2003, Birinci Basım
4-Makaleler
Aydın, Hakan, İdman (1913-1914): İlk Kapsamlı Spor Dergisi Üzerine Bir İnceleme” Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 27 (2009/2)

ISSN: 2146-4456
Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
Başlangıç: 2011
Yayıncı: Pamukkale Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi