SULTAN SENCER DÖNEMİ (1118-1057) SELÇUKLU VEZÎRLERİ

Vezîr, Sâsânîler döneminden itibaren devlet bürokrasisinde yer alan ve Orta-çağlarda, genellikle devlet idarelerinde hükümdarlardan sonra yetki bakımından ilk sırayı alan devlet adamlarının kullandığı bir unvandır. Bu unvanı kullanan devlet adamlarının, başta hükümdarların danışmanlığını yapmak ve hemen her türlü devlet işlerinin görüşülüp karara bağlandığı Dîvân-ı Âlâ’nın başkanlığı yapmak gibi birçok görevi ve yetkisi olmuştur. Aynı anlamda, Büyük Selçuklu İmparatorluğu bürokrasisinde de yer alan bu unvanı, bu Türk-İslam siyasî teşekkülünün yıkılışına (1157) kadar toplamda 23 kişi kullanmıştır. Diğer bir ifadeyle söz konusu imparatorluk bünyesinde toplamda 23 kişi vezîr olmuştur. Bu vezîrlerden 7’si, imparatorluğun son hükümdarı olup takriben 40 yıl saltanatta kalan Sultan Sencer döneminde görev yapmıştır. İşte bu çalışmada, söz konusu bu 7 vezîr ele alınıp incelenmiştir. 

___

  • Ahmed b. Lütfullah, Câmiu’d-Düvel –Selçuklular Tarihi I (Horasan, Irak, Kirman ve Suriye Selçukluları), (Nşr. Ali Öngül), Akademi Kitabevi, İzmir 2000.Avfî, Nureddîn Muhammed b. Muhammed b. Yahya el-Avfî, Lübab el-Bâb, (Nşr. Saîd Nefisi), Tahran 1335. Akîlî, Seyfeddîn Hacî b. Nizâm Akîlî, Âsaru’l- Vüzerâ, (Tsh. ve Telif: Mîr Celaleddîn Hüseynî Urmevî), Çaphâne-i Dânişgâh, Tahran 1337 Hş, 235.Beyhakî, Ebu’l-Fazl Muhammed b. El-Hasan, Tarîh-i Beyhakî, (Neşr: ‘Azîzûllah Alizâde), (Çap-ı Dovvom= 3.Baskı), İntişarat-ı Firdevsî, Tahran 1389 Hş.Bundarî, Zubdat al- Nusra va Nuhbat al-Usra (Târîh-i Silsile-i Selçûkî), (Nşr. Muhammed Hüseyin Celilî), Tahran 1978.