HRİSTİYAN MEDENİYETİNİN SİYASİ KAYNAKLARI

Hristiyanlık, M.S. 30 senesine doğru Filistin’de ortaya çıktı. Doğduğu bölge olan Yahudiye, Roma İmparatorluğu’na tabi bir krallıktı. Hristiyanlık İslâmiyet’in tersine, peygamberinin yaşadığı devrede yayılıp güçlenemedi. Bunun sebebi, esas olarak Filistin’de hakim olan Museviliğin de çok Tanrılı bir din olmasıydı. Ayrıca, Musevilik Yahudi etnisitesiyle bütünleşmişti. Bu sebeplerle Hristiyanlığın Museviliği asimile etmesi zordu. Hristiyanlığın ortaya çıktığı sıralarda, Filistin’in tabi olduğu Roma İmparatorluğu güçlü bir devresindeydi. Avrupa, Asya ve Afrika’ya yayılmış ve dünyanın en büyük gücü haline gelmişti. Bu devrede ortaya çıkan Hristiyanlık, Roma İmparatorluğunda hakim olan iktidar sahipleri için tehlikeli sayılabilecek mesajlar ihtiva ediyordu. Köleliği reddediyor, tek Tanrıyı kabul ediyordu. Halbuki bu devrelerde Roma İmparatorluğu köleci ve çok tanrıcıydı. Ayrıca Roma İmparatorları da son derece ahlâk dışı bir yaşantı içindeydiler.3.asırdan itibaren Roma İmparatorluğu’nda istikrarsızlık arttı. İstikrarsızlık arttıkça Hristiyanlık da yayılmaya devam ediyordu. Bu yayılma önlenemez hale geldikten ve Roma İmparatorluğu topraklarında en yaygın din olduktan sonra ise, hakim otoriteye sadece bu dini meşru kabul etmek kalmıştı, öyle de oldu. 313 yılında İmparator Flavius Valerius Constantinus (306-337) Milano Fermanı’yla genel dinsel hoşgörü ilân etmişti. Hristiyanlık bundan sonra imparatorluktaki diğer dinleri baskılayacak ve 380 yılında Büyük Theodosius tarafından resmî din ilân edilecektir.

___

  • Baker, Simon; Eski Roma- Bir İmparatorluğun Yükselişi ve Çöküşü-, Çev: Ekin Duru, 4.Baskı, Say Yayınları (İstanbul-2017)
  • Bauer, Susan Wise; Antik Dünya- İlk Kayıtlardan Roma’nın Dağılmasına-, Çev. Mehmet Moralı, 2.Basım, Alfa Yayınları (İstanbul-2015)
  • Braudel, Fernand; Bellek ve Akdeniz -Tarih Öncesi ve Antikçağ-, Çev. Ali Berktay, 3. Basım, Metis Yayınları (İstanbul-2016)
  • Cline, Eric H.-Graham, Mark W.-Antikçağ İmparatorlukları: Mezopotamyadan İslamiyetin Doğuşuna- Çev. Ekin Duru, 1.Baskı, Say Yayınları (İstanbul-2010)
  • Davis, Norman; Avrupa Tarihi -Doğudan Batıya, Buz Çağından Soğuk Savaşa, Urallardan Cebeli Tarık’a Avrupanın Panoraması-, Çev. Burcu Çığman- Elif Topçugil, Kudret Emiroğlu- Suat Kaya, 2.Baskı, İmge Kitabevi Yayınları (Ankara-2011)
  • Diakov, V- Kovalev, S.; İlkçağ Tarihi, Cilt 2, Çev. Özdemir İnce, 1.Basım, Yordam Yayınları (İstanbul-2008).
  • Eliade, Mircea; Dinsel İnançlar ve Düşünceler Tarihi, Cilt 2, Çev. Ali Berktay, 1.Basım, Kabalcı Yayınevi (İstanbul-2003).
  • Freeman, Charles; Mısır, Yunan ve Roma -Antik Akdeniz Uygarlıkları-, Çev. Suud Kemal Angı, 2. Baskı, Dost Kitabevi Yayınları (Ankara-2005)
  • Mansfield, Peter; Ortadoğu Tarihi, Çev. Ümit Hüsrev Yolsal, 1.Baskı, Say Yayınları (İstanbul- 2012).
  • Martin, Sean; Gnostikler- İlk Hristiyan Sapkınlar- Çev. Eylem Çağdaş Babaoğlu, 1. Baskı, Kalkedon Yayıncılık (İstanbul-2010).
  • McNeill, William H.; Dünya Tarihi, Çev. Aleeddin Şenel, 14.Baskı, İmge Kitabevi Yayınları (Ankara-2008).
  • Roberts, J. M.; Avrupa Tarihi, Çev. Fethi Aytuna, İnkılap Kitabevi Yayınları (İstanbul-1996).
  • -----------------; Dünya Tarihi -Tarihöncesi Çağlardan 18. Yüzyıla-, 1.Cilt, Çev. İdem Erman, İnkılap Kitabevi Yayınları (İstanbul-2011).
  • Tümer, Günay- Küçük, Abdurrahman; Dinler Tarihi, 2. Baskı, Ocak Yayınları (Ankara-1993).