OSMANLI İMPARATORLUĞUNDA GÖREVDE YÜKSELME MAKALELERİNE BİR ÖRNEK
Osmanlı İmparatorluğunda şeyhülislama sunulan makale formatındaki kısa risaleler görevdeyükselme kabilinden olan bazı atamalarda önemli bir rol oynamaktaydı. Elinizdeki çalışmaHafız Mehmed Emin Efendi’nin bu amaçla Şeyhülislam Abdullah Efendi’ye sunduğu Ta‘lika‘alâ itiraz-ı Kemal Paşazâde ‘alâ’l-Beyzâvî fî tefsîri âyetin min sûreti’l-A‘raf adlı ismiyle kayıtlırisalesinin neşrini ve esere dair kısa bir incelemeyi içermektedir. Mezkûr risale, günümüzdekiakademik kariyer için gerekli olan makalelerin Osmanlı İmparatorluğundaki karşılığınadenk geldiği için yapılacak karşılaştırmalar hakkında okuyuculara belli bir fikir verecektir.Tefsire dair iki tespitin yapıldığı eser, dini metinlerdeki görüşlerin dikkatle okunmasınıngereğini bir kez daha gözler önüne sermektedir
___
- el-Mushafü’ş-Şerîf el-mensûb ilâ Usmân b. Affân, thk. Tayyar Altıkulaç, IRCICA,
İstanbul 2007.
Âlûsî, Ebu’l-Fadl Şihâbuddîn es-Seyyid Mahmûd el-Bağdâdî, Rûhu’l-Meânî, IXXX,
Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, Beyrût, ts.
Bayer, İsmail, “Tefsir Hatimelerinde Tefsir ve Müfessir”, Uludağ Üniversitesi
İlahiyat Fakültesi Dergisi, 25(2016/2), ss.155-163.
Beydâvî, Abdullâh b. Umar eş-Şîrâzî eş-Şâfîî, Envâru’t-Tenzîl ve Esrâru’t-Te’vîl,
(Mecmau’t-Tefâsîr) içinde, I-VI, Çağrı Yayınları.
Ebû Amr Osmân b. Saîd, el-Mukni’ fî Resmi Mesâhifi’l-Emsâr, thk. M. Es-Sâdık
Kamhâvî, Mektebetu’l-Kulliyyâti’l-Ezheriyye, Kahire.
Hamevî, Yâkût, Mu’cemu’l-udebâ irşâdü’l-erîb ilâ ma’rifeti’l-edîb, thk. İhsân
Abbâs, I-VIII, Beyrût: Dâru’l-Ğarb el-İslâmî, 1993.
İbn Âşûr, Muhammed et-Tâhir, et-Tahrîr ve’t-Tenvîr, I-XXX, ed-Dâru’t-Tûnusiyye
li’n-Neşr, Tûnus, 1984.
Mushafu’l-İmâm (Taşkent Mushafı).
Seâlibî, Abdurrahmân b. Muhammed b. Mahlûf el-Mâlikî, el-Cevâhiru’l-Hisân fî
Tefsîri’l-Kur’ân I-V, thk. Alî Muhammed, Âdil Ahmed, Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî,
1. Baskı, Beyrût,1997.
Seâlibî, Abdurrahmân b. Muhammed b. Mahlûf el-Mâlikî, el-Cevâhiru’l-Hisân fî
Tefsîri’l-Kur’ân I-V, thk. Alî Muhammed, Âdil Ahmed, Dâruİhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, 1.
Baskı, Beyrût,1997.
Şevkânî, Muhammed b. Alî b. Muhammed, Fethu’l-Kadîr, I-V, thk. Abdurrahmân
Umeyra, Dâru’l-Vefâ, ts.
Zemahşerî, el-Keşşâf an Hakâik-i Gavâmidi’t-Tenzîli ve Uyûni’l-Ekâvîli fî Vucûhi’t-
Te’vîl, I-VI, thk. Âdil Ahmed, Ali Muhammed, Mektebetu’l-Ubeykân, 1. Baskı,
er-Riyâd, 1998.
Zemahşerî, el-Keşşâf an Hakâik-i Gavâmidi’t-Tenz