Yatan Hastalarda Basınç Yarası Risk Faktörlerinin Belirlenmesi: Bir Üniversite Hastanesi Araştırması
Amaç: Bu çalışma, üniversite hastanesinde yatan hastalarda basınç yarası prevalansını ve risk faktörlerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı ve kesitsel olarak yapılan çalışmanın örneklemini Kuzey Kıbrıs’ta bulunan üniversite hastanesinin yoğun bakım üniteleri, dahili/cerrahi birimlerin yataklı servislerinde ve hastaneye 24 saat öncesinden yatan, 18 yaş ve üstü 54 hasta oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında, Hasta Bilgi Formu ve Waterlow Basınç Yarası Riski Değerlendirme Ölçeği kullanıldı. Nokta prevalansı belirlemek için veriler belirlenen tarihte bir gün içinde toplandı. İstatistiksel analizlerde Statistical Package for the Social Sciences 18.0 programı kullanılmıştır. Sonuçlar %95’lik güven aralığında, anlamlılık p
Determination of Pressure Sore Risk Factors in Inpatients: A University Hospital Study
Aim: The aim of this study was to determine the prevalence of pressure sores and risk factors in inpatients in a university hospital. Material and Methods: The sampling of the descriptive and cross-sectional study consisted of 54 patients aged 18 and over who were hospitalized not long before 24 hours, in the intensive care, internal/surgical units in North Cyprus. For the collection of the data, both? Patient Information Form and Waterlow Pressure Ulcer Risk Assessment Scale were used. Data were collected within one day at the specified date to determine the point prevalence. Statistical Package for the Social Sciences 18.0 program was used in statistical analysis. Results were evaluated with 95% confidence interval and significance level at p
___
- 1. Uzun Ö, Tan M. A prostective, descriptive pressure ulcer risk factor and prevalence study at a university hospital in Turkey. Ostomy Wound Management 2007; 53(2): 44-56.
- 2. Uzun Ö, Aylaz R, Karadağ E. Prospective study reducing pressure ulcers in intensive care units at a Turkish Medical Center. J Wound Ostomy 2009; 36(4): 404-411.
- 3. Taşcı Bozbaş G, Gürer G. Bası yaralarında güncel tedavi yaklaşımları. Sakarya Medical Journal 2011; 4: 118-125.
- 4. Egemen O, Aksan T, Özkaya Ö, Üsçetin İ, Akan M. Pelvik bölge bası yaraları deneyimlerimiz ve yaklaşımımız. Ş.E.E.A.H. Tıp Bülteni 2012; 46(2): 53-59.
- 5. Özel B. Bası yarası olan hastaların yönetimi. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi 2014; 23(3): 492-505.
- 6. Selçuk H. Ameliyathanede basınç yaraları. 2. Uluslararası 10. Ulusal Türk Cerrahi ve Ameliyathane Hemşireliği Kongresi; 2017 Kasım 2-5; İzmir, Türkiye. Bildiri Kitabı; 2017. p. 81-87.
- 7. Adıbelli Ş, Korkmaz F. Yetişkin hastalarda basınç yarası gelişme riskini değerlendirmede kullanılan ölçekler. SBÜ Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2018; 9(2): 136-140.
- 8. Çınar F, Kula Şahin S, Eti Aslan F. Yoğun bakım ünitesi’nde basınç yarasını önlemeye yönelik türkiye’de yapılmış çalışmaların incelenmesi; Sistematik derleme. Balıkesir Saglik Bil Derg 2018; 7(1): 42-50.
- 9. NPUAP, EPUAP, PAN PACIFIC. Prevention and treatment of pressure ulcers: Quick Reference Guide. 2014.
- 10. Borghardt AT, do Prado TN, Bicudo SDS, de Castro DS, Bringuente MEO. Pressure ulcers in critically ill patients: Incidence and associated factors. Rev Bras Enferm 2016; 69(3): 431-438.
- 11. Onigbinde AT, Ogunsanya GI, Oniyangi SO. Pressure ulcer incidence among high- risk inpatients in Nigeria. Br J Nurs 2012; 20(12): 4-12.
- 12. İnan DG, Öztunç G. Pressure ulcer prevalence in Turkey: A sample from a University hospital. J Wound Ostomy Continenc Nurs 2012; 39(4): 409-413.
- 13. Gencer ZE, Özkan Ö. Basınç ülserleri sürveyans raporu. Türk Yoğun Bakım Derneği Dergisi 2015; 13: 26-30.
- 14. Öğce F, Karayurt Ö, Çelik B, Turhan Damar H, Selçuk H, Aksu G. Cerrahi hastalarda basınç yarası insidansı ve öngörülen risk faktörleri: Türkiye deneyimi. 2. Uluslararası
- 10. Ulusal Türk Cerrahi ve Ameliyathane Hemşireliği Kongresi; 2017 Kasım 2-5; İzmir, Türkiye. Bildiri Kitabı; 2017. p. 342.
- 15. Karadağ M, Gümüşkaya N. The incidence of pressure ulcer in surgical patients: A sample in Turkey. Journal of Clinical Nursing 2005; 15: 413-421.
- 16. Totur B, Dramalı A. Basınç yaralarının önlenmesinde %100 pamuklu havlu ile havalı yatak kullanımının etkinliği. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2011; 27(3): 35-44.
- 17. Ülker Efteli E, Güneş Ü. Basınç yarası gelişiminde perfüzyon değerlerinin etkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2014; 17(3): 140-144.
- 18. Çelik S, Acar F, Güray M, Gelmez İ, Özcan A. Üniversite hastanesinin yoğun bakım ünitelerinde yatan hastaların özellikleri: 2009-2013 yılları arası geriye dönük analizi. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2016; 20(2): 71-77.
- 19. Kıraner E, Terzi B, Uzun Ekinci A, Tunalı B. Yoğun bakım ünitemizdeki basınç yarası insidansı ve risk faktörlerinin belirlenmesi. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2016; 20(2): 78-83.
- 20. Çelik B, Karayurt Ö, Öğce F. The pressure sores incidence in surgical patients and effects of selected risk factors for intraoperatively acquired pressure sores. 8th EORNA Congress; 2017 May 4-7; Rhodes Islans, Greece; 2017. p. 129-130.
- 21. Uzun Ö. Cerrahi hastalarda basınç ülserlerinin önlenmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2010; 5(15): 113-127.
- 22. Avşar P, Karadağ A. Waterlow basınç ülseri risk değerlendirme ölçeği’nin türkçe’ye uyarlanması, geçerlikgüvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2016; 3(3): 1-15.
- 23. Orhan B. Basınç yaralarını önleme kılavuzu: Kanıta dayalı uygulamalar. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi 2017; 26(4): 427-440.
- 24. Knudsen CW, Tonseth KA. Pressure ulcers - prophylaxis and treatment. Tidsskr Nor Legeforen 2011; 131: 464-467.
- 25. Özdemir Ü, Kurban B, Bayraktaroğlu T. Diabetes mellituslu hastalarda podolojik açıdan ayak değerlendirmesi. Türk Diyab Obez 2019; 1: 51-62.
- 26. Rızalar S. Basınç yaralarının önlenmesinde güncel rehberlerin önerileri. 2.Uluslararası 10.Ulusal Türk Cerrahi ve Ameliyathane Hemşireliği Kongresi; 2017 Kasım 2-5; İzmir, Türkiye. Bildiri Kitabı; 2017. p. 88-93.
- 27. Uzun Ö. Basınç yaralarının bakımında güncel rehberlerin önerileri. 2.Uluslararası 10.Ulusal Türk Cerrahi ve Ameliyathane Hemşireliği Kongresi; 2017 Kasım 2-5; İzmir, Türkiye. Bildiri Kitabı; 2017. p. 94-101.
- 28. Ortaç Ersoy E, Öcal S, Öz A, Yılmaz P, Arsava B, Topeli A. Yoğun bakım hastalarında bası yarası gelişiminde rol oynayabilecek risk faktörlerinin değerlendirmesi. Yoğun Bakım Dergisi 2013; 4: 9-12.
- 29. Hug E, Ünalan H, Karamehmetoğlu ŞŞ, Tüzün Ş. Bir eğitim hastanesinde bası yarası prevalansı ve bası yarası gelişiminde etkili risk faktörleri. Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation 2001; 47(6).
- 30. Özgenel GY, Kahveci R, Akın S, Özbek S, Özcan M. Bası yaralarında tedavi prensiplerimiz ve sonuçlarımız. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2002; 28(2): 27-32.
- 31. Bora Karslı P, Gürçay E, Cankurtaran D, Karaahmet ÖZ, Çakcı A. Bası yaralarının evre düzeylerini etkileyen faktörler. J PMR Sci 2016; 19(3): 154-159.
- 32. Tel H, Özden D, Güneş Çetin P. Yatağa bağımlı hastalarda basınç yarası gelişme riski ve hemşirelerin bu hastalara uyguladıkları önleyici bakım. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2006; 2(1): 35-45.
- 33. Atılgan Y, Karadeniz B. Bası yarası riski erken belirlenmiş hastalarda dekübit önleme girişimlerinin etkinliğinin değerlendirilmesi. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2007; 11(2): 62-66.
- 34. Sönmez Düzkaya D, Terzi B, Yakut T, Kızıl N. Basınç yarasında ne durumdayız? Sağlık Bilimleri Dergisi 2014; 17(4): 239-244.