Yabancı Dil Türkçe Ders Kitaplarında Etkinlik Türleri

Araştırmada "Gazi Yabancılar İçin Türkçe" (GYİT) ve "Yedi İklim Türkçe" (YİT) B2 düzeyi ders kitaplarındaki dört temel dil becerisine yönelik hazırlanmış etkinliklerin, etkinlik türleri bağlamında dağılımını ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu çalışmayla adı geçen kitaplardaki etkinlik türlerinde eksiklik ya da gereğinden çok uygulanan etkinlik alanlarının bulunup bulunmadığı saptanarak yabancılara Türkçe öğretmek amacıyla oluşturulacak kitap ve benzeri kaynaklara ışık tutulmaya çalışılacaktır. Bu amaç doğrultusunda etkinlik türleri belirlenirken Ak’ın (2011) sınıflandırmasından yararlanılmıştır. Veriler doküman incelemesiyle toplanmış, betimsel içerik çözümlemesiyle çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda her iki kitapta açık uçlu soruları içeren etkinliklerin tüm becerilerde en çok kullanılan etkinlik türü olduğu, diğer etkinlik türleriyle oluşturulmuş etkinliklerinse daha az sayıda yer aldığı görülmüştür. Kimi etkinlik türlerinin becerilere yönelik etkinliklerde hiç kullanılmadığı görülmektedir ki bu durum eğitsel etkinlik çeşitliliği açısından bir eksiklik olarak değerlendirilebilir. Hep aynı etkinlik türlerine yönelmek yerine çeşitli soru türlerini içeren etkinliklerin tüm becerilere yayılması, böylece öğrencilerin her bir beceri başlığı altında birden çok etkinlik türüyle karşı karşıya getirilmesi makalenin önerilerinde dile getirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi, Gazi Yabancılar İçin Türkçe, Yedi İklim Türkçe, etkinlik türleri, ölçme ve değerlendirme

The Types of Activities in Foreign Language Turkish Textbooks

In the research, it is aimed to reveal the distribution of the activities prepared for the four basic language skills in the "Gazi Yabancılar İçin Türkçe" (GYİT) and "Yedi İklim Türkçe" (YİT) B2 level textbooks in the context of activity types. With this study, it will be tried to shed light on books and similar resources that will be created to teach Turkish to foreigners by determining whether there are deficiencies in the activity types in the mentioned books or whether there are activity areas that are applied more than necessary. For this purpose, Ak's (2011) classification was used while determining the activity types. Data were collected by document review and analyzed by descriptive content analysis. As a result of the research, it was seen that the activities containing open-ended questions in both books were the most used activity type in all skills, while the activities created with other activity types were found to be less frequent. It is seen that some activity types are not used at all in activities for skills, which can be considered as a deficiency in terms of educational activity diversity. Instead of always focusing on the same activity types, it is stated in the recommendations of the article that the activities containing various question types are spread to all skills, so that students are confronted with more than one type of activity under each skill heading.

Keywords:

Teaching Turkish as a foreign language, Gazi Yabancılar İçin Türkçe, Yedi İklim Türkçe, types of activities, assessment and evaluation,

PDF

___

Ak, D. (2011). İkinci dil kaynaklarında yer alan anlama etkinliklerinin karşılaştırılması (yeni hitit ve new headway örneklemi) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Akyol, H. (2001). İlköğretim okulları 5. sınıf Türkçe kitaplarındaki okuma metinleriyle ilgili soruların analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 26(26), 169-178.
Allen, D. ve Tanner, K. (2002). Approaches to cell biology teaching: Questions about questions. Cell Biology Education, 1(3), 63–67. doi: 10.1187/cbe.02-07-0021
Almalı, M. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe ders kitaplarında kültürel unsurların kullanımı: Yunus Emre enstitüsü yedi iklim Türkçe öğretim seti örneği (c1 - c2 seviyesi) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tokat.
Altunkaya, H. ve Boylu, E. (2020). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlere yönelik motivasyon engelleri ölçeği: Türkçeye uyarlama çalışması. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(29), 186-203. doi: 10.35675/befdergi.515725
Aydoğan, K. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde set halinde kullanılan 'İstanbul' ve 'yedi iklim' metot kitaplarında okuma metinleri üzerine bir karşılaştırma ve kitaplara ilişkin TÖMER öğretim elemanlarının görüşleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
Aydoğan, K. ve Aytekin, H. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde set halinde kullanılan “İstanbul” metot kitaplarında okuma metinleri ve metin altı soruları üzerine bir değerlendirme. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(67), 5-11. doi: 10.17719/jisr.2019.3692
Barın, E. (2004). Yabancılara Türkçe öğretiminde ilkeler. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları (HÜTAD), (1), 19-30.
Barın, E., Çobanoğlu, Ş., Ateş, Ş., Balcı, M. ve Özdemir, C. (Ed.). (2015). Yedi İklim Türkçe B2. Ankara: Yunus Emre Enstitüsü Yayınları.
Başutku, S. (2018). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde b1 düzeyinde kelime öğretimi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Başkent Üniversitesi, Ankara.
Baytok, A. (2006). Kırgız Türkçesinde evet/hayır soruları. Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, 3(3), 78-99.
Boylu, E. (2019). Yabancılara Türkçe öğretiminde ölçme değerlendirme uygulamaları ve standart oluşturma (Yayımlanmamış doktora tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
Budak, Y. (2016). Soru türlerinin öğrenmeyi açıklama gücü. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(1), 1-10.
Cansız Aktaş, M. (2015). Nitel veri toplama araçları. M. Metin (Ed.). Kuramdan uygulamaya eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri içinde (s. 337-371). Ankara: Pegem.
Couch, B. A., Hubbard, J. K. ve Brassil, C. E. (2018). Multiple–true–false questions reveal the limits of the multiple–choice format for detecting students within complete understandings. Bio Science, 68(6), 455-463. doi: 10.1093/biosci/biy037
Çakan, M. (2011). Eğitim sistemimizde yaygın olarak kullanılan test türleri. S. Tekindal (Ed.). Eğitimde ölçme ve değerlendirme içinde (s. 91-126). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Çalık, M. ve Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39(174), 33-38.
Çetinkaya, E. (2018). Yabancılara Türkçe öğretimi ders kitaplarında kültürel unsurlar: Yedi iklim Türkçe örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tokat.
Dalioğlu, S. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe temel düzey ders kitaplarında etkinliklerin beceri alanlarına dağılımı. Hacettepe Üniversitesi Yabancı Dil Olarak Türkçe Araştırmaları Dergisi, Yaz(4), 43-57.
Doğan, G. (2016). Yedi iklim Türkçe öğretim seti b1, b2 ve c1 seviyesi ders kitaplarındaki metinlerin yabancılara Türkçe öğretiminde kültür aktarımı açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Başkent Üniversitesi, Ankara.
Durukan, Ş. (2022). Modern Türk edebiyatı metinlerinin yabancılara Türkçe öğretimi kitaplarına yansıması. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi, 9(1), 223-235. doi: 10.21666/muefd.1004996
Eravşar, R. (2019). Yabancılar için Türkçe ders kitaplarında a1 düzeyi dil bilgisi öğretiminde karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
Fidan, D. (2016). Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi ders kitaplarındaki dilbilgisi konuları ve öğretmen-öğrenici görüşleri. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 11(14), 257-276. doi:10.7827/TurkishStudies.9826
Göçen, G. ve Buluş, F. (2022). Yabancılar için “Hayat Boyu Türkçe” ders kitaplarında yer alan söz varlığı unsurları. Journal of Sustainable Educational Studies (JSES), (Ö1), 70-87.
Göçen, G. ve Okur, A. (2016). Yabancılar için Türkçe ders kitaplarındaki sözcüklerin kullanım sıklığı ve yaygınlığı. Millî Eğitim, 210, 447-476.
Gün, M. ve Bakırdöğen, M. (2020). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde Gazi Üniversitesi b1 seviyesi ders kitabı dinleme bölümünün incelenmesi. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (Ö7), 59-79. doi: 10.29000/rumelide.808235
Güneş, F. (2012). Testlerden etkinliklere Türkçe öğretimi. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 1(1), 31-42.
Hasırcı, S. (2019). Yabancılara Türkçe öğretimine yönelik ders kitaplarının konuşma becerisi açısından karşılaştırılması. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 8(2), 1068-1098.
Hong, L.K. (1984). List processing free responses; analysis of open-ended questions with Word processor. Qualitative Sociology, 7(2), 98-109.
Hubbard, J. K., Potts, M. A. ve Couch, B. A. (2017). How question types reveal student thinking: An experimental comparison of multiple-true-false and free-response formats. CBE—Life Sciences Education, 16(26), 1-13.
Kaplan, K. (2021). Yunus Emre Enstitüsü Türkçe öğretim seti ders kitabındaki görsellerde kültür aktarımı. Uluslararası Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Dergisi, 4(1), 78-92.
Karadüz, A. (2010). Dil becerileri ve eleştirel düşünme. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 5(3), 1566-1593. doi: 10.7827/TurkishStudies.1572
Karazeybek, A. (2019). İzmir yabancılar için Türkçe öğretim seti b1 ders kitabının dört temel dil becerisi bağlamında incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
Kayasandık, E. (2018). Yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılan ders kitaplarındaki dil bilgisi öğretim yöntemlerinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
Kayatürk, N. (2018). Yabancılara Türkçe öğretimi kitaplarındaki metinlerin örtülü anlam unsurları açısından değerlendirilmesi (İstanbul yabancılara Türkçe öğretimi seti) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi, Hatay.
Koçak, N. (2019). Yabancılara Türkçe öğretimi kitap setlerinde dil bilgisi öğretimi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kırıkkale Üniversitesi, Kırıkkale.
Kurt, M. ve Temur, N. (Ed.). (2014). Yabancılar için Türkçe b2 orta düzey ders kitabı (5. baskı). Ankara: Gazi Üniversitesi TÖMER.
Lee, S-M. (2013). The development of evaluation theories for foreign language textbooks. Pan-Pacific Association of Applied Linguistics, 17(2), 69-89.
Lim, Y. S. ve Cole, K. N. (2002). Facilitating first language development in young Korean children through parent training in picture book interactions. Bilingual Research Journal, 26, 367-381.
Meidasari, V. E. (2015). The assessment and evaluation in teaching English as a foreign language. Indonesian EFL Journal, 1(2), 224-231.
Memiş, M. R. (2019). Yabancılara Türkçe öğretenlerin başvurdukları kelime öğretim stratejilerinin belirlenmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(28). 275-300. doi: 10.35675/befdergi.643415
Merriam, S. B. (1998). Qualitative research and case study applications in education: Revised and expanded from case study research in education (2nd ed.). San Francisco, CA: Jossey-BassPublishers.
Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis: An Expanded Sourcebook (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
Ökten, C. E. ve Kavanoz, S. (2014). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimini hedefleyen ders kitaplarında kültür aktarımı. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(3), 845-862. doi:10.7827/TurkishStudies.6173
Öncül, E. (2020). Yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılan ders kitaplarında yer alan yazma etkinliklerinin diller için Avrupa ortak başvuru metni kapsamında değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Nevşehir.
Schuwirth, L. W. T., ve van der Vleuten, C. P. M. (2004). Different written assessment methods: What can be said about their strength sand weaknesses?. Medical Education, 38(9), 974–979. doi:10.1111/j.1365-2929.2004.01916.x
Sever, P. (2019). Yeni hitit dil öğretim seti ile yedi iklim dil öğretim setinin Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kültür aktarımı açısından karşılaştırılması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Nevşehir.
Şimşek, E. (2019). Yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılan ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik düzeyleri açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
Şimşek, R. ve Aktaş, T. (2020). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılan ders kitaplarının ünite değerlendirme ölçütleri bağlamında analizi. Cumhuriyet International Journal of Education, 9(3), 708-728. doi: 10.30703/cije.641716
Tanrıkulu, L. ve Akbal, E. (2020). Yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılan İzmir yabancılar için Türkçe alıştırma kitabı a1 düzeyinin etkinliklerinin dil becerilerine dağılımının incelenmesi. International Journal of Language Academy, 8(1), 404-412. doi:10.29228/ijla.41823
Temizyürek, M. (2021). Yedi iklim Türkçe ders kitabı b2 seviyesi okuma metinlerinin incelenmesi. Uluslararası Türkoloji Araştırmaları ve İncelemeleri Dergisi, 6(2), 20-42. doi:10.29228/uluturkad.54920
Tüm, G. (2016). Yabancılara Türkçe ders kitaplarındaki dinleme etkinliklerinin Avrupa ortak başvuru metnine uygunluğu üzerine bir çalışma. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 4(2), 125-142. doi:10.18298/ijlet.603
Uğur, A. (2019). Yedi iklim Türkçe öğretim seti ders kitaplarının sözcük öğretimi açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Nevşehir.
Uzbek, A. (2019). Gazi TÖMER ile Interchange fourth edition kitaplarındaki konuşma etkinliklerinin konuşma becerisi bağlamında karşılaştırılması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Nevşehir.