Türkiye’de Okutulan Tarih Ders Kitaplarındaki Araplarla İlgili Konulara Dair Öğrencilerin Görüşleri ve Arap Algısı

Son yıllarda gelişme gösteren Türk – Arap ilişkilerinden dolayı özellikle iki topluluk arasındaki tarihteki ilişkinin tarih ders kitaplarına nasıl yansıtıldığı üzerinde durulması gereken bir konudur. Bunun yanında her iki toplumun ve yeni nesillerinin birbirini algılamasında tarih ders kitaplarının önemli bir yeri olduğu düşünülmektedir. Türk ve Arap ortak tarihinin yeni nesillerin fikir dünyasında nasıl şekillendiği bilgisinin önemi ve bu konuya dair daha geniş etütlerin yapılmasının bir gereklilik olduğu belirtilebilir. Çalışmada, Türkiye’de 2012-2013 eğitim öğretim yılında liselerde okutulan tarih ders kitaplarındaki konular incelenerek hazırlanan 25 maddeden oluşan ders kitabı değerlendirme formu ve 20 maddeden oluşan Türk-Arap ilişkilerine yönelik tutum ölçeği kullanılmıştır. Hazırlanan bu ölçekler Türkiye’deki 5 ilde, 6 farklı türdeki lisede uygulanmıştır. Elde edilen bulgular ve yorumların hem Türkiye’deki lise öğrencilerinin lise tarih ders kitaplarında yer alan Araplar ile ilgili görüşlerini hem de Araplar ile ilgili sahip oldukları tutumlarını ortaya koyma açısından önemli olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Tarih, Türk-Arap İlişkileri, Tarih Ders Kitabı

Students’s Views on Subjects Related to Arabs in History Textbooks in Turkey and How They Perceive Arabs

It is thought that more extensive studies on this topic is a requirement and importan knowledge of how the common history of Turks and Arabs shaped the world of ideas of new generations. Therefore, in this study, the course book evaluation form consisting of 25 items prepared by examining the subjects in the history textbooks used in the high schooland and attitude scale towards Turkish-Arab relations consisting of 20 items was used in the 2012-2013 academic year in Turkey. These scales were applied to 6 different types of high schools located in Turkey. Findings and interpretations are thought to be important in terms of opinions of high school students in Turkey both about the Arabs in high school history textbooks and attitudes towards Arabs. In the study, it is seen that the students are in a positive attitude towards the Arab nation in general terms; According to the narrative of the history textbooks, the Turks thought that relations with the Arabs deteriorated during World War I; It is seen as a remarkable result that they believe that the Western countries have an important role in the breakdown of Turkish-Arab relations and that they emphasize political activities in history textbooks in relation to history textbooks.

Keywords:

Turkish-Arab relations history, history textbooks, attitute,

PDF

___

Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E. vd. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: PegemA.
Büyüköztürk, Ş. (2003). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum (3. Baskı). Ankara: PegemA.
Cazgır, V., Genç, İ. vd. (2010). Ortaöğretim Tarih 10. Sınıf (2. Baskı). İstanbul: MEB Devlet Kitapları.
Churchill, G. A. (1979). A paradigm for developing better measures of marketing constructs. Journal of Marketing Research (JMR), 16, 64-73.
Demircioğlu, İ. H. (2010). Tarih öğretiminin amaçları. Mustafa Safran (Ed.), Tarih nasıl öğretilir? (1. Baskı) içinde (s. 65-70). İstanbul: Yeni İnsan.
Gamsız, S. (2013). T.C. İnkılap tarihi ve Atatürkçülük, İstanbul: NETBİL.
Gökdemir, Z. B. (2010). Suudi Arabistan ders kitaplarında Türkler ve Türk imajı. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Işık, H. (2016). The views of Arab students regarding Turks, The Ottoman Empire, and The Republic of Turkey: A case of Jordan. Educational Research and Reviews, 11(7), 377-389.
Karasar, N. (2008). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.
Köksal, H. (2013). Moral approaches used by history teachers in their ethical evaluations. International Journal of Academic Research, 5, (2), 181-186.
Okur, Y., Genç, İ. vd. (2012). Orta Öğretim Tarih 9. Sınıf (5. Baskı). İstanbul: MEB Devlet Kitapları.
Özay, İ. (2014). Arap ülkelerinde ilk ve ortaöğretim kurumlarında okutulan tarih kitaplarında Osmanlı ve Türk imajı (Suriye, Ürdün, Lübnan Örneği). I. Uluslararası Türk-Arap Müşterek Değerler Ve Kültürel Etkileşim Sempozyumu Bildirileri. Yunus Emre Enstitüsü, 12-15 Mayıs 2013, Amman/Ürdün. s. 228-233.
Safran, M. (2006). Tarih eğitimi makale ve bildiriler. Ankara: Gazi Kitabevi.
Şenol, Ş. (2012). Araştırma ve örneklem metodu. Ankara: Nobel.
Stradling, R. (2003). 20. yüzyıl Avrupa tarihi nasıl öğretilmeli. (Çev. Ahmet Ünal) İstanbul: Tarih Vakfı.
Van Der Leeuw-Roord, J. (2009). Katılım, farkındalık ve hoşgörü için eğitim: Anahtar temaların tarih eğitimiyle ilgisi ve önemi. Semih Aktekin (Ed.). Çok kültürlü bir Avrupa için tarih ve sosyal bilgiler eğitimi (1. Baskı) içinde (s. 133-146). Ankara: Harf.
Yiğit, M. (2009). Arap ülkelerinde okutulan lise tarih ders kitaplarında Türkler (Ürdün ve Suriye örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
Yenal, G. (2011). Suriye ilk ve ortaöğretim ders kitaplarında Türkler ve Türk imajı. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.