Çizgi Filmlerin 5. Sınıf Öğrencilerinin Çevre Okuryazarlığı Alt-boyutları Üzerine Etkileri: Su Elçileri Örneği

Bu çalışmanın amacı çizgi filmlerin ortaokul öğrencilerinin çevre okuryazarlığı alt boyutları üzerine olan etkilerini incelemektir. Çalışmada ön-test son-test kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Örneklem birbirine benzer özelliklere sahip sınıflarda öğrenim gören 33 gönüllü 5. sınıf öğrencisinden oluşmaktadır. Öğrencilere fen bilimleri dersi “İnsan ve Çevre” ünitesi kazanımları çerçevesinde uzaktan eğitim uygulanmıştır. Kontrol grubunda 5 hafta boyunca sunum, etkileşimli etkinlikler ve soru sorma ile desteklenen geleneksel ders anlatımı yapılırken, deney grubunda bunlara ek olarak çizgi filmler izlenmiştir. Ünite kazanımları ile eşleştirilmiş “Su Elçileri” çizgi film serisinin bölümleri kazanımlarının sırasına uygun olarak izlenmiştir. Öğrencilerin her bölümde ele alınan çevre probleminin farkına varmaları ve çizgi filmde yer alan karakterler gibi düşünmeleri sağlanmıştır. Verilerin toplanmasında Çevre Bilgi Testi, Çevreye Yönelik Duyuşsal Eğilimler Ölçeği, Çevreye Yönelik Sorumlu Davranış Ölçeği ve Çevre Problemleri Tutum Testi kullanılarak toplanmıştır. Bulgular “Su Elçileri” çizgi filminin bölümlerini izleyen öğrencilerin kontrol grubu öğrencilerine göre çevreye yönelik sorumlu davranışlarında ve çevre problemlerine yönelik tutumlarında anlamlı gelişme olduğunu göstermektedir. Bu bulgular özellikle küçük yaş grupları için çevre eğitiminde çizgi filmlerin bir strateji olarak kullanılmasına dikkat çekmektedir.

The Effects of Animated Cartoon Series on 5th Grade Students’ Environmental Literacy Sub-dimensions: The Case of “SU ELÇİLERİ”

The purpose of this study is to explore the effect of an animated cartoon series on middle school student’s sub-dimensions of the environmental literacy. A quasi-experimental pre-post design with a control group is utilized. The sample is 33 volunteer 5th-grade students who attended intact classes. The objectives of the “Human and Environment” unit set the framework of the implementation and distance learning was used in both groups. In the control group, lecturing supported with presentations, interactive activities, and questioning was used during 5 weeks of the implementation. In the experimental group, the content and the activities are the same as the control group except watching animated cartoons. Episodes of the “Su Elçileri” series matched with the content and objectives of the unit were watched with the sequence of the objectives of the unit. It is ensured that the students realized the environmental problem discussed in each episode and think like the characters in the animated cartoon series. Research data were collected using Environmental Knowledge Test, Affective Dispositions towards the Environment Scale, Environmentally Responsible Behavior Scale, and Environmental Problems Attitude Scale. The findings indicate that exposure to the “Su Elçileri” animated cartoon series results in significantly better improvement in environmentally responsible behaviors and the attitude toward environmental problems than the control group. The findings draw attention to animated cartoons as a teaching strategy in environmental education and science education, especially in younger age groups.

PDF

___

Abdüsselam, Z. (2013). Çizgi filmlerin fen öğretimine etkisi: Kuvveti keşfedelim örneği. The effect of cartoons on science teaching: Let's discover the force example ].[Unpublished master’s thesis]. Karadeniz Technical University.
Ada, E., & Erdaş Kartal, E. (2019). Çevre problemleri ve sürdürülebilirlik açısından su elçileri çizgi filminin değerlendirilmesi.[Evaluatıon of ‘’Water Ambassadors’’ Cartoon ın Terms of Envıronmental Problems and Sustaınabılıty].Kesit Akademi Dergisi, (20), 317-327.
Arıcı, N., & Dalkılıç, E. (2006). Animasyonların bilgisayar destekli öğretime katkısı: Bir uygulama örneği.[ The Contrıbutıon of Anımatıons to Computer Assısted Educatıon: an Applıcatıon Sample]. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14 (2), 421-430.
Arıkan, A. (2014). Yedi oniki yaş grubu çocuklara çizgi film yöntemi ile müze eğitiminin verilmesi.[ Providing Museum Education to Seven Twelve-Year-Old Children by the Cartoon Method]. Selçuk İletişim, 2 (3), 22-29.
Aslan,Ş. (2020). Hayat bilgisi öğretiminde çizgi film ve animasyon kullanımına ilişkin öğretmen görüşleri.[ Teacher Opinions on Using Cartoons and Animation in Life Studies Teaching [Master’s Thesis]. Kırsehir Ahi Evran University.
Astuti, R. W., Waluyo, H. J., & Rohmadi, M. (2019). Character education values in animation movie of nussa and rarra. Budapest International Research and Critics Institute-Journal (BIRCI-Journal) (2), 215-219.
Aşçı E. (2006). Televizyondaki çizgi ve animasyon karakterlerin farklı yerleşim yerlerinde yaşayan çocukların tüketici davranışlarına etkisinin incelenmesi.[The Determınatıon of The Effects of Cartoon Characters on Tv on Consumer Behavıor of Chıldren Lıvıng ın Dıfferent Settlement Areas ].[Unpublished master’s thesis]. Ankara University.
Bursa Eskişehir Bilecik Kalkınma Ajansı (BEBKA), (2018). Animasyon sektörü raporu 2018. https://www.investineskisehir.gov.tr/wpcontent/uploads/2018/11/AnimasyonSektoru2018BSK.pdf
Bülbül, S., & Oruç, Ş. (2019). Çizgi filmlerin ilkokul 2.sınıf öğrencilerinin İngilizce dersine ilişkin akademik başarılarına ve tutum geliştirmelerine etkisi. [The Effect of The Cartoons on the Development of Attitude and Academic Success of 2nd Grade Students for English Language Class].Uluslararası Ders Kitapları ve Eğitim Materyalleri Dergisi, 2 (1), 137-146. Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. (16. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Can, A. (1995). Okul öncesi çocuklara yönelik televizyon programları içinde çizgi filmlerin çocukların gelişimine ve iletişimine yönelik etkileri.[ The effects of cartoons on children's development and communication in television programs for preschool children.] [Doctoral dissertation], Marmara University.
Can, A. (1996). Çocuk ve çizgi film. Konya: Özeğitim Yayınları.
Coşkun, E., & Köroğlu, M. (2016). Pepee ve Caillou çizgi filmlerinde kavram öğretimi. [Concept Teachıng ın The Cartoons of Pepee and Caıllou ].Milli Eğitim Dergisi, 45(210), 601-619.
Crocker, L., & Algina, J. (1986). Introduction to classical and modern test theory. Orlando, FL: Holt, Rinehart and Winston.
Dalacosta, K., Paparrigopoulou-Kamariotaki, M., Palyvos, J. A., & Spyrellis, N. (2009). Multimedya application with animated cartoons for teaching science in elementary education. Computer & Education, 52, 741-748.
Erdoğan, M., (2009). Fifth grade students’ environmental literacy and the factors affecting students’ environmentally responsible behaviors, [Unpublished doctoral dissertation], Middle East Technical University.
Ergen Kılcı, Ş. (2009). Tüketim toplumunun bir formu olarak çizgi filmlerde çocukluk ve toplumsal cinsiyet temsilleri: Barbie, Bratz ve Winx Club.[ The Lıne as a Form of Consumptıon Society Chıldhood and Gender ın Fılms Representatıons: Barbie, Bratz and Wınx Club] .[Master’s thesis], Kocaeli University.
Erol, G. H. (2005). Sınıf öğretmenliği ikinci sınıf öğrencilerinin çevre ve çevre sorunlarına yönelik tutumları. [Primary School Teaching Department Sophomore Students’ Attitudes Toward Environment and Environmental Problems]. [Unpublished master’s thesis], Pamukkale University.
Eskandari, M. (2007). İran’da TV’de yayınlanan çizgi filmlerin ilkokul öğrencilerinin eğitimine etkisi. [Unpublished master’s thesis], Gazi University.
Fettahlıoğlu, P., Timur, S., & Timur, B. (2016). Environmental affective dispositions scale (EADS): the study of validity and reliability and adaptation to Turkish. International Journal of Environmental & Science Education, 11(10), 3179-3199.
İleri, R. (1998). Çevre eğitimi ve katılımın sağlanması. Ekoloji, 28, 3-9.
İşsever, M.S. (2008). Çizgi filmlerdeki şiddetin ilkokul öğrencileri ile ilişkisi. [The relationship between violence in cartoons and primary school students ].[Unpublished master’s thesis], Beykent University.
MoNE (Ministery of National Education) (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (İlkokul ve Ortaokul 3,4,5,6,7 ve 8. Sınıflar). Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara.
Od, Ç. (2013). Erken yaşta yabancı dil öğretiminde çizgi filmlerin dinlediğini anlama ve konuşma becerilerine katkısı.[The Contrıbutıon Of Authentıc Anımated Cartoons To Lıstenıng Comprehensıon And Speakıng In Learnıng A Foreıgn Language At An Early Age].Turkish Studies, 8(10), 499-508.
Özdemir, A., & Ramazan, O. (2013). Çizgi filmlerin çocukların davranışları üzerindeki etkisinin anne görüşlerine göre incelenmesi. [Views of mothers about cartoons’ impact on children’ behaviour ].Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 35 (35), 157-173.
Özdemir, O. (2016). İlköğretim ikinci kademede Çevre Sorunları Tutum Ölçeği geliştirme: Geçerlik ve güvenirlik çalışması.[ Developing an environmental problems attitude scale for second level students in primary education: A study on validity and reliability].[Unpublished master’s thesis]. Necmettin Erbakan University.
Özdemir, E.,Tofur,S. & Güneş Koç, R.(2019).Çevre Eğitimi Öğretim Materyali [Environmental Education Teaching Material] https://www.mebders.com/dosya/6253-2020-2021-yili-8sinif-cevre-egitimi- ogretim-materyali-meb-pdf
Pallant, J. (2013). SPSS survival manual. McGraw-hill Education (UK).
Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), (2018). Televizyon izleme eğilimleri araştırması. https://www.rtuk.gov.tr/rtuk-kamuoyu arastirmalari/3890/5776/televizyon_izleme_egilimleri_arastirmasi_2018.html
Roth, C. E. (1992). Environmental literacy: Its roots, evolution and directions in the 1990s. (ERIC Document Reproduction Service No. ED348 235)
Roth, C. E. (2002). Roth, C. E. (2002). A Questioning framework for shaping environmental literacy (US, Earthlore Associates & The Center for Environmental Education of Antioch New England Institute). http://www.antiochne.edu/anei/download/82_questioning.pdf
Scanlan, S.J., & Feinberg, S.L. (2000). The cartoon society: using the Simpsons to teach and learn sociology. Teaching Sociology, 28(2), 127.
Schneider, S.L., & Council, M. L. (2021). Distance learning in the era of COVID-19. Archives of Dermatological Research 313, 389–390. https://doi.org/10.1007/s00403-020-02088-9 Stibbe, A. (2007). Zen and the art of environmental education in the japanese animated film Tonari no Totoro. Journal for the Study of Religion, Nature and Culture 1(4), 468-488. https://doi.org/10.1558/jsrnc.v1i4.468
Sontay, G., Gökdere, M., & Usta, E. (2015). The study of scale developing related to the environmental literacy component on the secondary school level. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 9 (1), 49-80. https://doi.org/10.17522/nefefmed.52659
Susar-Kırmızı, F. (2014). 4. sınıf Türkçe ders kitabı metinlerinde yer alan değerler. [Values in the Content of Fourth Grade Turkish Textbooks].Değerler Eğitimi Dergisi, 12(27), 217-259.
Yağlı, A. (2013). Çocuğun eğitiminde ve sosyal gelişiminde çizgi filmlerin rolü: Cailou ve Pepee örneği.[ The Role of Cartoons ın Educatıon and Social Development of the Chıld: Caıllou and Pepee Cartoons ].Electronic Turkish Studies, 8(10), 707-719.
Tatlı, S., & Aytar, F. A. G. (2017). Okul öncesi dönem çocuklarının değerlere ilişkin algıları ve bunları ifade etme biçimlerinin incelenmesi.[ Examınatıon of Pre-school Chıldren's Perceptıons Related to Value and Form of Expressıon on Them].Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 21(2), 331-354.
Taş Alicenap, Ç. (2015). Kültürel mirasın çizgi film senaryolarında kullanılması. [The Usage Of Culturel Heritage in Animation Movie Scenarios ].Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi, 37, 11-26.
Teymuroğlu, B., & Oruç, Ş. (2016). Sosyal bilgiler öğretiminde çizgi film kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına etkisi. [The Affect of Using Cartoons at Social Sciences Teaching to the Academic Success of Students].Uluslararası Alan Eğitimi Dergisi, 2 (2), 92-106.
Toledo, M., Yangco, R., & Espinosa, A. (2014). Media cartoons: Effects on issue resolution in environmental education. International Electronic Journal of Environmental Education, 4(1), 19-51. https://doi.org/10.18497/iejee-green.99250
TRT Çocuk (2021). https://www.trtizle.com/cocuk/su-elcileri
Ülken, F.B. (2011). Televizyon izlemede anne baba aracılığı ile çocukların saldırgan davranışları arasındaki ilişki. [The Relatıon Between Parental Medıatıon In Televısıon Vıewıng And The Aggressıveness Of Chıldren] .Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 195–216.
Yaşar, M., & Paksoy, İ. (2011). Çizgi Filmlerdeki Saldırgan İçerikli Görüntülerin, Çocukların Serbest Oyunları Sırasındaki Saldırganlık Düzeylerine Etkisi.[ The Effects Of Cartoons Wıth Aggressıf Images On Chıldrens’ Aggresıveness Level Durıng Theır Free Play] Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20 (2), 279-298.
Wang, T.H. (2014). Implementation of Web-based argumentation in facilitating elementary school students to learn environmental issues. Journal of Computer Assisted Learning, 30, 479–496.