TARIMIN FİNANSMANINDA SELEM YÖNTEMİ VE MUHASEBE KAYITLARI

  Son yıllarda dünyada ve ülkemizde kullanımı artan faizsiz finansman sistemi, finansman yöntemlerinden faiz unsurunu çıkarıp kâr ve zarara katılım esasını ilke edinmiş ve geleneksel yöntemlere bir alternatif olmuştur. Geleneksel finansın dini hassasiyetleri karşılayamaması ve mikrofinans alanındaki eksikleri sebebiyle etkin bir şekilde ulaşamadığı farklı ekonomik etkinliklere ve sosyoekonomik seviyelere ulaşabilmesi de faizsiz finansman araçlarının bir diğer avantajı olmuştur. Bu ekonomik etkinliklerden biri de tarımdır. Karakteristik özellikleri ve tarımla uğraşan her kesime hitap edememesi sebebiyle geleneksel finansman yöntemlerinin tarımın finansmanı için yeterli olamayacağı bir gerçektir. Faizsiz finansman araçları felsefesi itibariyle bu açığı kapatarak tarımın finansmanında etkinliği sağlayabilecek özelliktedir.    Tarımın finansmanında kullanılabilecek faizsiz araçlardan biri de selemdir. Selem, finansmana ihtiyaç duyan tarım üreticisinin ürünlerinin peşin fiyattan satın alınması ve ürünlerin ileri bir tarihte teslim edilmesi işlemidir. Üreticiyi finansal anlamda rahatlatan selem uygulaması, İslamiyet’in erken dönemlerinden itibaren tarımın finansmanında sıklıkla kullanılan bir yöntem olmuştur. Çalışmamızda tarımda selem uygulamasının felsefesi ve uygulamasını tanıtacak, selemin riskleri ve çözüm önerilerinden bahsettikten sonra selemin muhasebeleştirilmesini inceleyeceğiz.

___

  • Akdemir, S. (2018), Faizin Yarattığı Toplumsal Sorunlara Alternatif Arayışlar: Para Peşin Mal Vadeli Selem Sözleşmelerine Yenilikçi Bir Yaklaşım. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 78-109.
  • Akdoğan, N. , Sevilengül, O. (2007), Türkiye Muhasebe Standartlarına Uyum İçin Tekdüzen Hesap Planında Yapılması Gereken Değişiklikler, Mali Çözüm Dergisi, 84, 29-70.
  • Atar, A. (2017). Başlangıcından Günümüze Dünyada ve Türkiye’de İslâmi Bankacılığın Genel Durumu. Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 6(4), 1029-1062.
  • Aybakan, B. (2009), Selem TDV İslam Ansiklopedisi (Cilt: 36, 402-405). Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi, İstanbul.
  • Bakkal, A. (2016), Katılım Bankalarında Murabaha Dışı Gelir Kaynaklarının Arttırılması. Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 36, 7-29.
  • Buhari, Kitâbu’s Selem 1,2.
  • Çanakcı, M. , Tunalı, H. (2018), İslami Bankacılık Sektöründe Likidite Riski Unsurlarını Belirleyen Esaslar. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 10(18), 90-119.
  • Ehsan, A. , Shahzad, M. A. (2015), Bay Salam: A Proposed Model for Shari’ah Compliant Agriculture Financing. Business & Economic Review, 7(1), 67-80.
  • Hassan, M. T. (2012), Role of Islamic Banking in Agriculture Development in Bahawalpur, Pakistan. International Journal of Learning & Development, 2(3), 123-138.
  • Kaleem, A. , Wajid, R. A. (2009), Application of Islamic banking instrument (Bai Salam) for agriculture financing in Pakistan. British Food Journal, 111 (3), 275-292.
  • Kettell, B. (2011), Introduction to Islamic Banking and Financing, Wiley Publications, USA.
  • Mal Ve Hizmetlere Uygulanacak Katma Değer Vergisi Oranlarının Tespitine İlişkin Karar. (2007), Resmi Gazete No: 26742, 30/12/2007.
  • Muhammad, A. , ArifZakaullah, M. (2013), Applicability of Islamic Micro-Investment Model in Kano State, Nigeria: Empirical Evidence. Australian Journal of Basic and Applied Sciences, 7(4), 535-542.
  • Putri, M. A. , Dewi, M. K. (2011). Developing Salam-Based Financing Product: Indonesian Islamic Rural Bank. Business & Management Quarterly Review, 2( 4), 103-112.
  • http://www.tuik.gov.tr .