Kümeleme analizi ile illerin bankacılık hizmetlerine erişim ve kullanım göstergelerinin karşılaştırılması
Çalışmanın amacı, bölgeler arası gelişmişlik farkının kapanması açısından önem arz eden bankacılık hizmetlerine erişimin ve bunların kullanımının Türkiye’nin 81 ili açısından ortaya konulmasıdır. Bu kapsamda; Dünya Bankası’nın önerdiği değişkenler esas alınarak homojen il grupları belirlenmiştir. Hiyerarşik Kümeleme Analizi yönteminin uygulandığı çalışmada kullanılan değişkenler 2010-2013 yıllarını kapsamakta olup her bir değişkenin ilgili dönemdeki ortalama değerleri dikkate alınmıştır. Analiz sonuçları dendrogramlar ile desteklenmiştir. Kümeleme analizi sonuçlarına göre; hem finansal erişim hem de finansal hizmetlerin kullanımı açısından altı küme oluşmuştur. Kümeler arasında demografik ve coğrafi erişim ile bankacılık hizmetlerini kullanım yaygınlığını ve karşılanabilirliği açılarından önemli farklılıklar gözlemlenmiştir.
Comparative cluster analysis of access to and use of banking services ındicators of the provinces
Access to banking services and use of them are important elements in order to accelerate local investments, improve the competitiveness and implement development policies among regions. The purpose of the study is to research the level of access to financial services and use of them in Turkey. In our study, we focus on the degree of homogeneity of the cities in Turkey in the period 2010-2013. In this context, we apply cluster analysis techniques in these cities by using two classes of indicators that are also used in the researches of World Bank to correspond to the different concepts of access to and use of financial services. The results show that the cities grouped together in six clusters in terms of access to and use of banking services.
___
- Akın, Y.K. (2008). Veri Madenciliğinde Kümeleme Algoritmaları ve Kümeleme Analizi, Yayınlanmamış Doktora Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu. (2013). ‘‘Finansal Türkiye Haritası’’, 09.10.2103 tarihinde http://ebulten.bddk.org.tr/haritalama/harita.aspx adresinden erişildi.
- Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu. (2013).‘‘Türk Bankacılık Sektörü Genel Görünümü, Aralık 2012’’ 23.10.2103 tarihinde http://www.bddk.org.tr/WebSitesi/turkce/Raporlar/TBSGG/11706tbs_genel_gorunumu_aralik_2012. pdf adresinden erişildi.
- Beck, T., Demirguc-Kunt, A. ve Robert-Peria, M.S.L. (2008). Banking Services for Everyone? Barriers to Bank Access and Use around the World. The World Bank Economic Review, 22(3), 397-430.
- Beck, T., Demirguc-Kunt, A., ve Robert-Peria, M.S.L. (2007). Reaching out: Access to and Use of Banking Services Across Countries. Journal of Financial Economics, 85(1), 234-266.
- Burgess, R. ve Pande, R. (2005). Can Rural Banks Reduce Poverty? Evidence from the Indian Social Banking Experiement. American Economic Review, 95(3), 780-795.
- Caskey, John P. (2002). ‘‘Bringing Unbanked Households into the Banking System’’ 02.11.2013 tarihinde http://www.cfsinnovation.com/system/files/imported/managed_documents/caskey_jan2002. pdf adresinden erişildi.
- Chiu, T, Fang, D.P., Chen, J., Wang, Y. ve Jeris, C. (2001). A Robust and Scalable Clustering Algorithm for Mixed Type Attributes in Large Database Environment. Proceedings of the Seventh ACM SIGKDD International Conference on Knowledge Discovery and Data Mining, 263-268.
- Claessens, S. (2005). Access to Financial Services: A Review of the Issues and Public Policy Objectives. The World Bank Research Observer, 21(2), 207-240.
- Clarke, G., Cull, R., Peria, M.S.L. ve Sanchez, S.M. (2003). Foreign Bank Entry: Experience, Implications for Developing Economies and Agenda for Further Research. The World Bank Research Observer, 18(1), 25-59.
- Demirguc-Kunt, A., Beck, T. ve Honohan, P. (2008). Finance for All ? Policies and Pitfalls in Expanding Access. Washington, DC.: World Bank. Durmuş, M.S. ve İplikçi, S. (2007). Veri Kümeleme Algoritmalarının Performansları Üzerine Karsılaştırmalı Bir Çalışma. Akademik Bilişim Konferansı, 393-400.
- Gökgöz, İ.H., Altınel, F.,Gökgöz, P.Y ve Koç, İ. (2013). Classification of Turkish Commercial Banks Under Fuzzy c-Means Clustering. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, 7(2), 13-36.
- Hair, J.F.Jr., Anderson, R.E., Tatham, R.L. ve Black W.C. (1998). Multivariate Data Analysis. New Jersey: Prentice Hall. Honohan, P. (2008). Cross-country Variation in Household Access to Financial Services, Journal of Banking and Finance, 32(11), 2493-2500.
- Honohan, P. (2006). Household Financial Assets in the Process of Development, Washington, DC: World Bank. Işık, İ. (2011). Dünyada ve Türkiye’de Finansal Hizmetlere Erişim ve Finansal Eğitim. Ankara: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası.
- Keçek, C. ve Cinser, V. (2008). Türkiye’de Faaliyette Bulunan Ticaret Bankalarının Performanslarına Göre Sınıflandırılmasında Etkili Olan Değiskenlerin Belirlenmesi ve Bir Uygulama Denemesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22, 189-206.
- Kempson, E., Whyley, C., Caskey, J.ve Collard, S. (2000), In or out? Financial Exclusion: A Literature and Research Review, London: Financial Services Authority Merton, R.C. ve Bodie, Z. (1995). A Conceptual Framework for Analyzing the Financial Environment, Boston: Harvard Business School Press. Morduch, J. (1999). The Microfinance Promise. Journal of Economic Literature, 37(4), 1569-1614.
- Narain, S. (2009). Gender and Access to Finance, Washington, DC: International Finance Corporation. Özdamar, K. (2004). Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi 2. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
- Özkan, Y. (2008). Kümeleme, Veri Madenciliği Yöntemleri, İstanbul: Papatya Yayıncılık. Türkiye Bankalar Birliği. (2013). Bankalarımız 2012. İstanbul: G.M. Matbaacılık.
- Türkiye Bankalar Birliği. (2013). ‘‘Banka ve Sektör Bilgileri-İstatistiki Raporlar’’, 15.10.2013 tarihinde http://www.tbb.org.tr/tr/banka-ve-sektor-bilgileri/istatistiki-raporlar/59 adresinden erişildi.
- Tunay, K.B. ve Silpagar, A.M. (2006). ‘‘Türk Ticari Bankacılık Sektöründe Karlılığa Dayalı Performans Analizi-1, Türkiye Bankalar Birliği Araştırma Tebliğleri Serisi-1’’ 08.11.2013 tarihinde https://www.tbb.org.tr/Dosyalar/Arastirma_ve_Raporlar/TBB_2.pdf adresinden erişildi. World Bank. (2003) ‘‘Indicators of Access to and Use of Financial Services Across Countries’’ 23.09.2013 tarihinde http://econ.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/EXTDEC/EXTRESEARCH/0,,contentMDK:2065 2043~pagePK:64214825~piPK:64214943~theSitePK:469382,00.html adresinden erişildi.
- Yeşilbudak, M., Kahraman, H.T. ve Karacan, H. (2011). Veri Madenciliğinde Nesne Yönelimli Birleştirici Hiyerarşik Kümeleme Analizi, Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 26(1), 27-39.
- ISSN: 1300-0217
- Başlangıç: 1990
- Yayıncı: Türkiye Bankalar Birliği
Sayıdaki Diğer Makaleler
Sermaye şirketleri tarafından intifa senedi çıkarılması
Türkiye’de tüketici kredileri ile cari işlemler açığı arasındaki nedensellik ilişkisi
Ali Rıza SALDALCILAR, ALİ ALTINER
Altın emanet hesapları: finansal sistem için yeni bir finansal ürün önerisi