Nuran KÖMÜRCÜ, Seda DEĞİRMENCİ ÖZ, Nurcan UYSAL, Serpil YEDEK

HPV ve Güvenli Cinsel Yaşam Konusunda Üniversite Gençlerini Bilgilendirmede Akran Eğitimi

Amaç: Bu çalışma HPV enfeksiyonu ve güvenli cinsel yaşam konusuna ilişkin gençlerin bilgi düzeylerini belirlemek ve akran eğitimi ile farkındalık oluşturmak amacıyla tanımlayıcı olarak gerçekleştirilmiştir. Gereç ve Yöntem: Çalışma, bir vakıf üniversitesinde öğrenim gören 100 rehberlik ve psikolojik danışmanlık bölümü öğrencisine, hemşirelik bölümü öğrencileri tarafından akran eğitimi verilerek yüz yüze gerçekleştirilmiştir. Eğitim öncesinde, human papilloma virüsü (HPV) ve cinsel yolla bulaşan hastalıklar konusunda bilgi formu ve Hendrick Cinsel Tutum Ölçeği (HCTÖ) Kısa Formu eğitim sonrasında ise eğitimin değerlendirilmesine yönelik bilgi formu uygulanmıştır. Verilerin analizi, yüzde, ki kare, Mann Whitney U Testi ve Kruskal Wallis Testi ile yapılmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılanların çoğu kadın (%61), 21-24 yaş aralığında (%66) olduğu, %68’inin HPV hakkında bilgi sahibi olmadığı belirlenmiştir. Öğrencilerin HCTÖ’den aldıkları alt boyut puan ortalamaları incelendiğinde, en düşük doğum kontrolü alt boyutundan (3.15 ± .97), en yüksek ise paylaşım alt boyutundan (3.83 ± .89) puan aldıkları saptanmıştır. Sonuç: Öğrencilerin çoğunun cinsellikle ilgili eğitim almadığı ve HPV hakkında yeterli bilgiye sahip olmadıkları görülmüştür. Verilen akran eğitimi sonrası gençlerin farkındalık düzeyinde artış gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

HPV, Akran eğitimi, Cinsel tutum, Cinsel yolla bulaşan hastalıklar

Peer Education in Informing University Youth on HPV and Safe Sexual Life

Aim: It was carried out as a semi-experimental study in order to raise awareness among young people about HPV infection and safe sex life and to determine their risks. Material and Method: The study was carried out face to face by giving peer education to 100 students from the guidance and psychological counseling department studying at a foundation university, by the students of the nursing department. Before the training, the information form on HPV and sexually transmitted diseases and the Hendrick Sexual Attitude Scale (HCTS) Short Form were applied. Analysis of the data was done with percentage, chi-square, Mann Whitney U Test and Kruskal Wallis Test. Results: It was determined that most of the students participating in the study were female (61%), were between the ages of 21-24 (66%), and 68% of them had no knowledge about HPV. When the sub-dimension mean scores of the students in HCTS were analyzed, it was determined that they got the lowest score from the birth control sub-dimension (3.15 ± .97), and the highest score from the sharing sub-dimension (3.83 ± .89). Conclusion: It was observed that most of the students did not receive education about sexuality and did not have sufficient knowledge about HPV. It was determined that the awareness of the students increased and they decided to go to the hospital for vaccination and control.

Keywords:

HPV, Peer education, Sexual attitude, Sexually transmitted diseases,

PDF

___

Akalpler, Ö., Eroğlu, K. (2015). Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde üniversite öğrencilerinin sık görülen cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara ilişkin bilgileri ve cinsel davranışları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 2(2), 1-19.
Aksoy, H. Dağcıoğlu, K., Durmuş, M., Uyan, D. D., Sarı, E., Fidancı, İ., … Cankurtaran, M. (2021). Tıp fakültesi öğrencilerinin servikal kanser hakkında bilgi düzeyleri ve Human Papilloma Virus aşısına karşı tutumları. The Journal of Turkish Family Physician,12(2), 66-75. Doi: 10.15511/tjtfp.21.00266.
Aras, S., Semin, S., Gunay, T., Orcın, E., Ozan, S. (2007). Sexual attitudes and risk taking behaviors of high school students in Turkey. Journal of School Health., (77), 359-366. doi: 10.1111/j.1746-1561.2007.00220.x
Aslan, E., Bektaş, H., Başgöl, Ş., Demir, S. (2014). Üniversite öğrencilerinin cinsel sağlık konusundaki bilgi düzeyleri ve davranışları. Sürekli Tıp Eğitim Dergisi, 23(5), 174-182. doi: 10.31461/ybpd.465036.
Aşcı, Ö., Gökdemir, F., Kanbay, Y. (2016). Examination of sexual attitudes of students in a university in Turkey. International Journal of Health Sciences & Research, 6(6), 245-253.
Aydoğdu, S. G. M., Özsoy, Ü. (2018). Serviks kanseri ve HPV. Androloji Bülteni, 20, 25-29. doi: 10.24898/tandro.2018.62533.
Aykan, Ş. B., Altındiş, M., Ekerbiçer, H., Aslan, F. G., Altındiş, S. (2017). Üniversite öğrencilerinin sosyal medya kullanımı ve cinsel yolla bulaşan hastalıklarla ilgili farkındalıkları. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(1), 1-5. Can, R., Erkal Aksoy, Y., Dereli Yılmaz, S. (2018). Ebelik bölümü öğrencilerinin cinsel tutum ve öz-bilinç durumlarının değerlendirilmesi. Journal of Human Sciences, 15(2), 1338-1347. doi:10.14687/jhs.v15i2.5311.
Çalışkan, T., Çevik, .C, Ergün, S. (2015). Üniversite öğrencilerinin cinsel yolla bulaşan hastalıklar konusundaki bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(1), 27-31. doi: 10.5505/bsbd.2015.67699.
Çınar, İ. O., Özkan, S., Aslan, G. K., Alataş, E. (2019). Knowledge and behavior of university students toward human papilloma viruüs and vaccination. Asia- Pacific Journal of Oncology Nursing. 6(3), 300-307. doi: https://doi.org/10.4103/apjon.apjon_10_19.
Dönmez, F., Gümüşsoy, S. (2020). Adolescents knowledge, attitude, behavior and barriners regarding human papilloma virüs vaccine and cervical cancer. International Anatolia Academic Online Journal Health Sciences. 6(3), 323-336.
Erenoğlu, R., Bayraktar, E. (2017). Hemşirelik öğrencilerinin cinsel tutumları ve etkileyen faktörler. Journal of Human Sciences, 14(2), 1745-1756.
Evcili, F., Cesur, B., Altun, A., Güçtaş, Z., Sümer, H. (2013). Evlilik öncesi cinsel deneyim: Ebelik bölümü öğrencilerinin görüş ve tutumları. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(4), 486-498.
Hendrick, C., Hendrick, S. S., Reich, D. A. (2006). The brief sexual attitudes scale. Journal of Sex Research, 43(1), 76-86. doi: 10.1080/00224490609552301
Gölbaşı, Z., Kelleci, M. (2011). Sexual experience and risky sexual behaviours of turkish university students. Archives Gynecology Obstetrics, 283, 531–537. doi: 10.1007/s00404-010-1363-y.
Güllü, F. N., Tümer, A. (2022). Türkiye’de son 10 yılda hemşirelik alanında yapılan Human Papilloma Virus konulu makalelerin incelenmesi. Izmir Democracy University Health Sciences Journal, 5(1), 72-86. doi: https://doi.org/10.52538/iduhes.1021327
Kahyaoğlu Süt, H., Aşcı, Ö., Gökdemir, F. (2015). Hemşirelik bölümü yaz okulu öğrencilerinin cinsel tutumları ve etki eden faktörler. TAF Preventive Medicine Bulletin, 14(4), 315-323. doi: 10.5455/pmb.1-1413968563.
Karabulutlu, Ö., Kılıç, M. (2011). Üniversite öğrencilerinin cinsel sağlık ve üreme sağlığı hakkındaki bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 14(2), 39-45.
Karaçam, Ö., Totan, T., Babür, K. Y., Koyuncu, M. (2012). Hendrick cinsel tutum ölçeği kısa formunun Türkçeye uyarlanması, geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 13, 138-144.
Kaya, F., Serin, Ö., Genç, A. (2007). Eğitim fakültesi birinci sınıf öğrencilerinin cinsel yaşamlarına ilişkin yaklaşımlarının belirlenmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6(6), 441-448.
Mehta, S., Rajaram, S., Goel, G., Goel, N. (2013). Awareness about human papilloma virus and its vaccine among medical students. Indian Journal of Community Medicine, 38(2), 92-94. doi: 10.4103/0970-0218.112438
Özdemir, S., Akkaya, R. Karaşahin, K. E. (2020). Analysis of community-based studies related with knowledge, awareness, attitude, and behaviors towards HPV and HPV vaccine published in Turkey: A systematic review. Journal of the Turkish German Gynecological Association, 21(2), 111-123. doi: 10.4274/jtgga.galenos.2019.2019.0071.
Pfiffner, S. (2004). Akran Eğitimi Eğitici Eğitimi Rehberi. Karadağ Ö, (Eds) Ankara: Semih Ofset; 15-26. Piedimonte, S., Leung, A., Zakhari, A., Giordano, C., Tellier, P., Lau, S. (2018). Impact of an HPV education and vaccination campaign among Canadian University students. Journal of Obstetrics and Gynaecology Canada, 40(4), 440–446. doi: 10.1016/j.jogc.2017.07.028.
Sadoh, A. E., Okonkwo, C., Nwaneri, D. U., Ogboghodo, B. C., Eregie, C. …, Famuyiwa, O. (2018) Effect of peer education on knowledge of human papilloma virus and cervical cancer among female adolescent students in Benin City, Nigeria. Annals of Global Health, 84(1), 121–128.
Tu, W., Batteiger, B. E., Wiehe, S., Ofner, S., Van Der Pol, B., Katz, B. P., … Fortenberry J. D. (2009). Time from first intercourse to first sexually transmitted infection diagnosis among adolescent women. Archives of Pediatrics and Adolescent Medicine, 163(12), 1106-11. doi: 10.1001/archpediatrics.2009.203.
UNFPA- Peer, Y. (2005). Youth peer education toolkit. Training of trainers manual. Akran eğitimi eğitimci eğitimi rehberi. Erişim Tarihi: 26-01-2023. https://www.unfpa.org/sites/default/files/jahiapublications/documents/publications/2006/ypeer_tot.pdf
Unutkan, A., Yangın, H. B. (2016). Üniversite öğrencilerinin human papilloma virüs aşısına ilişkin bilgi ve görüşlerinin değerlendirilmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin, 15(2), 151-158. doi: 10.5455/pmb.1-1436515769.
World Health Organization. Progress in Reproductive Health Research. Sexual Health-A New Focus for WHO. (2013). Erişim Tarihi: 19-09-2014. http://www.who.int/reproductivehealth/publications/sexual_health/en/
Yakut, H. İ., Erkılınç S. (2013). Sexually transmitted dıseases in adolescents. The Journal of Gynecology-Obstetrics and Neonatology, 10(39), 1623-1626.
Yılmaz, B., Hat, B. N., Yürekli, Y., Oskay, Ü. (2021). Genç erişkinlerin Human Papilloma Virus (HPV) ve HPV aşısına ilişkin bilgi ve görüşleri: kesitsel bir çalışma. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(2), 138-148. https://doi.org/10.30934/kusbed.874847