Vergilendirmenin Güvenliği Açısından Karşıt İnceleme Kurumu: Mahiyeti, Hüküm ve Sonuçları

Vergi incelemesi, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun (VUK) 134. maddesinde tanımlanmıştır. Buna göre; vergi incelemesinden maksat, “ödenmesi gereken verginin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamaktır”. Devletin vergi alacağının güvence altına alınabilmesi için vergi denetim tekniklerinden biri olarak kabul edilen ve hukuki hüküm ve sonuç doğuran araçlardan biri de karşıt inceleme kurumudur. Karşıt inceleme, Katma Değer Vergisi (KDV) iadesi işlemleri ve tam tasdik raporları kapsamında yapılmaktadır. KDV iadesi uygulamalarında karşıt incelemenin amacı, “iade ya da mahsup edilecek KDV tutarını doğru olarak belirlemek, tam tasdik kapsamında yapılan karşıt incelemenin amacı ise gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinde yer alan matrah ve vergi tutarlarının doğruluğunu teyit etmektir.” Bu çalışmada karşıt incelemenin kavramsal ve kurumsal boyutları ve sınırları çizilerek vergi denetimine ve güvenliğine sağlamış olduğu katkılar, hukuki ve denetim yönüyle mahiyeti ve ortaya çıkardığı hüküm ve sonuçlar açıklanmıştır. Uygulama örnekleri ile çeşitli incelemelerde karşıt incelemenin bir denetim tekniği olarak nasıl uygulandığı açıklanmış ve hukuki sonuçları üzerinde durulmuştur.   
Anahtar Kelimeler:

Karşıt İnceleme, Vergi, Denetim

Counter Audit Agency in Terms of Security of Taxing: Its Importance, Provisions and Results

Tax review has been defined in article 134 of Act Tax Procedure Law, number 213. According to this; “the objective of tax review is to research, determine and ensure the correctness of the tax to be paid”. In order to ensure the state’s tax receivable, counter audit agency is one of the tools accepted as a tax audit technique and a tool that produces decisions and results. Counter audit gets realized within the scope of Value Added Tax (VAT) refund transactions and complete approval reports. The counter audit’s objective in VAT refund processing is to accurately determine the VAT amount to be refunded or deducted and the objective of counter audit performed within the scope of total approval is to confirm the accuracy of the tax base and tax amounts included in the income or corporate tax declaration. In this study, the conceptual and organizational dimensions and boundaries of counter audit have been identified and the contributions it has provided to tax audit, its importance in terms of law and audit and security and the decisions and results it has put forth have been explained. Using implementation examples, how counter audit has been implemented as an audit technique in various reviews has been explained and its legal ramifications have been elaborated.

___

  • Çamlı, A.Y. (2019). Otomatik Stabilizatör Kurumu Olarak: Zekât ve Karz-ı Hasen. Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Hesap Uzmanları Derneği (2015). Denetim İlke ve Esasları. Cilt 1. İstanbul: Yapım Tanıtım Yayıncılık.
  • Karyağdı, N. (2000). 1945 Yılından Beri Toplam Kalite Yönetiminin Felsefesini Uygulayan Bir Kurum: Hesap Uzmanları Kurulu. Yaklaşım Dergisi, 90, 135.
  • Mevzual (1961). 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu. Kabul Tarihi: 4/1/1961. (Erişim: 10.09.2019), https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.4.213.pdf
  • Mevzuat (1961). 3568 Sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu. Kabul Tarihi: 1.6.1989. (Erişim: 10.09.2019), https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.3568.pdf
  • Pehlivan, O. (2018). Vergi Hukuku. Trabzon: Celepler Matbaacılık.
  • Resmi Gazete (1996). 20 No.lu Serbest Muhasebecilik (SM), Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliği. Resmi Gazete Tarihi: 19/02/1996. (Erişim: 10.09.2019), https://www.gib.gov.tr/node/87325
  • Resmi Gazete (2000). 27 No.lu Serbest Muhasebecilik (SM), Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliği. Resmi Gazete Tarihi: 06/12/2000. (Erişim: 10.09.2019), https://www.gib.gov.tr/node/88556
  • Resmi Gazete (2001). 29 No.lu Serbest Muhasebecilik (SM), Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliği. Resmi Gazete Tarihi: 02/03/2001. (Erişim: 10.09.2019), https://www.gib.gov.tr/node/89054
  • Resmi Gazete (2003). 34 No.lu Serbest Muhasebecilik (SM), Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliği. Resmi Gazete Tarihi: 28/05/2003. (Erişim: 10.09.2019), https://www.gib.gov.tr/node/88506
  • Sarılı, M.A. (2018). Türk Vergi Hukuku. Ankara: Hermes Tanıtım Ofset.
  • Sarısoy, T., & Gözcü, H. (2019). Vergi İncelemelerinde Karşıt Tespit/İnceleme Kavramı ve Uygulama Örnekleri. Vergi Raporu Dergisi, 233, 16-17.
  • Tosuner, M., & Arıkan, Z. (2016). Vergi Usul Hukuku. İzmir: Kanyılmaz Matbaası.