AHP TEMELLİ TOPSİS YÖNTEMİ İLE KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE PERSONEL SEÇİMİ

Günümüz işletmecilik anlayışı çerçevesinde insan kaynakları fonksiyonu işletmelerin başarısını belirleyici rol oynamaktadır. Turizm endüstrisi içinde yer alan konaklama işletmelerinde diğer işletmelerden farklı olarak üretimin emek-yoğun temelli olması ve üretimin ve tüketimin eş zamanlı olarak gerçekleşmesi nedeniyle işletmelerin başarısında sahip olduğu insan kaynağı ön plana çıkmaktadır.  Hizmet üretiminin başarılı şekilde yapılabilmesi için uygun insanların uygun pozisyonlara yerleştirilmesi gerekmektedir. İnsan kaynakları yönetiminde seçme ve yerleştirme aşaması olarak değerlendirilen bu aşama temelde bir karar verme sürecidir. Bu süreç nitelikli insan kaynağının işletmeye kazandırılması için büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada çok kriterli karar verme yöntemlerinin kullanımıyla Antalya’da faaliyet gösteren beş yıldızlı bir konaklama işletmesinin önbüro müdürü seçimi problemi ele alınmaktadır.  Bu pozisyonda çalışacak kişilerin sahip olması gereken genel özellikler iş ilanları ve otel yöneticilerinin görüşleri dikkate alınarak belirlenmiştir. Önbüro müdürü seçiminde etkili olan kriterlerin ağırlıkları otel yöneticileriyle yapılan yüzyüze görüşmeler neticesinde AHP yöntemi kullanılarak hesaplanmıştır.  Adayların iş başvuru formunda belirtmiş oldukları bilgiler ve otel yöneticilerinin değerlendirmeleri dikkate alınarak adayların verileri derlenmiş ardından TOPSİS yöntemi kullanılarak adayların sıralaması yapılmıştır

PERSONNEL SELECTION BY USING AHP BASED TOPSIS METHOD FOR ACCOMMODATION ENTERPRISES

Human resource function plays a decisive role in the enterprises success. Human resources play a bigger part in the success of accommodation establishments within the tourism industry because of their labor-intensive and simultaneous production and consumption nature, unlike other establishments. In order for service production to be successful, appropriate people need to be placed in appropriate positions. This stage, which is considered as the selection and placement stage in human resources management, is basically a decision making process. This process is crucial for bringing qualified human resources to enterprises. In this study, the problem of choosing the front office manager of a 5 star accommodation enterprise operating in Antalya is addressed by using multi- criteria decision making methods.  The general characteristics required to worked this position has been determined by examining job ads and hotel's managers opinions. The weight of the criteria that were effective in the selection of the front office manager was calculated by using AHP methods for the results of face-to-face interviews.  The candidates's information on the job application form and the evaluations of the hotel managers for candidates were taken into account for data processing and the candidates were ranked using the TOPSIS method.

___

  • Acar, A. C. (2013). İnsan Kaynakları Yönetimi, İnsan Kaynakları Planlaması ve İşgören Seçimi ( s.87-157. ) İstanbul: Beta Basım A. Ş.
  • Akbaba A.&Günlü E. (2011). Otel işletmelerinde işgören bulma, seçme ve eğitim sürecinin stratejik insan kaynakları bakış açısıyla değerlendirilmesi: Beş yıldızlı otellerde bir araştırma, Selçuk Üniversitesi İİBF Dergisi,16(22) 199-229.
  • Akoğlan Kozak, M. (2012). Otel İşletmelerinde İnsan Kaynakları Yönetimi ve Örnek Olaylar. Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Ar, İ, Baki, B & Özdemir, F . (2014). Using fuzzy ahp-vikor approach for facility location selection: an application in hotel sector, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 13 (13), 93-114.
  • Benitez, J.M., Martin, J.C. & Roman. C. (2007). Using fuzzy number for measuring quality of service in the hotel industry. Tourism Management 28: 544-555.
  • Cascio, W. F. (2010). Managing Human Resources: Productivity, Quality of Work Life, Profits, Eighth Edition, McGraw-Hill International Edition, New York: The McGraw-Hill Companies, Inc
  • Chan, F. T., Chan, H. K., Lau, H. C., & Ip, R. W. (2006). An AHP approach in benchmarking logistics performance of the postal industry. Benchmarking: An International Journal, 13(6), 636-661.
  • Cheng, E. W., Li, H., & Ho, D. C. (2002). Analytic hierarchy process (Ahp) a defective tool when used improperly. Measuring Business Excellence, 6(4), 33-37.
  • Çiftçi M. & Öztürk U.C.(2013). Yetkinlik bazlı personel seçme faaliyetleri ve Türkiye’deki büyük ölçekli işletmelerin işgören seçme modeli tercihlerindeki eğilimler, Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi,25 145-172.
  • Dağdeviren M. &Yüksel İ (2007). Personnel selection using analytic network process, İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi 6(11): 99-118 . Davras G.C & Çetintürk İ (2016). Konaklama işletmelerinin temel yeteneklerinin AHP temelli topsis yöntemi ile analizi, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi (33): 79-98.
  • Dessler G. (2000). Human Resource Management (8th edition), USA: Prentice Hall Int. Inc.
  • Doğan, A.& Önder, E.(2014). İnsan kaynakları temin ve seçiminde çok kriterli karar verme tekniklerinin kullanılması ve bir uygulama, Journal of Yasar University, 9(34), 5796-5819.
  • Erdem B, (2016). İnsan Kaynakları Yönetimi, M.Tuna (Der.), Temin, Seçim ve İşe Alma (s.160-227). Ankara, Detay Yayıncılık.
  • Erdem, B.(2007). Otel işletmelerinde insan kaynakları planlamasının yeri ve önemi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(11),35-54.
  • Fu H.P , Chu K.K, Chao P , Lee H.H & Liao Y.C. (2011). Using fuzzy AHP and VIKOR for benchmarking analysis in the hotel industry, The Service Industries Journal, 31:14, 2373-2389.
  • Geylan, R. (1996), Personel Yönetimi, Birlik Matbaası, Eskişehir.
  • Gündüz, H. & Güler, M.E. (2015). Termal turizm işletmelerinde çok ölçütlü karar verme teknikleri kullanılarak uygun tedarikçinin seçilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30(1): 203-222.
  • Hsu, T.K., Tsai, Y.F. & Wu, H.H. (2009).The preference analysis for tourist choice of destination: A case study of Taiwan, Tourism Management, 30, 288–297.
  • Karaatlı, M., Ömürbek, N., Aksoy, E.& Karakuzu, H. (2014). Turizm işletmeleri için AHP temelli bulanık TOPSİS yöntemi ile tur operatörü seçimi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 53-70.
  • Kaynak T, Adal Z., Atay D., Uyargil C.,Sadullah Ö., Acar A.C., Özçelik O., Dündar G. & Uluhan R., (2000). İnsan Kaynakları Yönetimi, İ.Ü.İ.F.İ.E.A.Y.V. Yay. NO:7, İstanbul.
  • Koç, N. (2002).İnsan kaynaklarını değerlendirme ve personel seçiminde psikolojik testler, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 33( 1-2,) Ankara: 1-7.
  • Koyuncu O. & Özkan M. (2014). Personel seçim sürecinde analitik hiyerarşi süreci ve topsis yöntemlerinin karşılaştırılması: otomotiv sektöründe bir uygulama, H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32( 2), 195-218.
  • Köroğlu Ö.(2012). Seyahat acentelerinin turist rehberlerini seçme ve işe alma sürecindeki eğilimlerini belirlemeye yönelik bir araştırma, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9( 20), 213-238 .
  • Noe, R. A., Hollenbeck, J. R., Gerhart, B. & Wright, P. M. (2008). Human Resource Management: Gaining a Competitive Advantage, Sixth Edition, McGraw-Hill International Edition, New York: The McGraw-Hill Companies, Inc.
  • Murat G. & Çelik N.(2007). Analitik hiyerarşi süreci yöntemi ile otel işletmelerinde hizmet kalitesini değerlendirme: Bartın örneği, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 3(6), 1–20. Opricovic, S.& Tzeng, G. H. (2004). Compromise solution by MCDM methods: A comparative analysis of VIKOR and TOPSIS. European journal of operational research, 156(2), 445-455.
  • Öğüt A. Akgemci T.& Demirsel M.T.(2004). Stratejik insan kaynakları yönetimi bağlamında örgütlerde işgören motivasyonu süreci, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12, 277-290.
  • Saaty, T.L. (1986), Axiomatic foundation of the analytic hierarchy process, Management Science, 32(7), 841-855.
  • Sabuncuoğlu Z.(2005). İnsan Kaynakları Yonetimi Bursa: Alfa.
  • Sarıçalı G. & Kundakçı N.(2016), AHP ve COPRAS yöntemleri ile otel alternatiflerinin değerlendirilmesi, IREM, 4 (1):45-66.
  • Şimsek A., Çatır O & Ömürbek N.(2014). Turizm sektöründe bulanık analitik hiyerarşi süreci ile personel seçimi, Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi XXXIII (2), 147-169.
  • Torlak, G., Sevkli, M., Sanal, M., & Zaim, S. (2011). Analyzing business competition by using fuzzy TOPSIS method: an example of Turkish domestic airline industry. Expert Systems with Applications, 38(4), 3396-3406.
  • Uygurtürk H. & Uygurtürk H. (2014). Bütünleşik AHS-VIKOR yöntemi ile otel seçimi, AİBÜ - İİBF Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi,10(2), 103-117. Ünal, Ö.F. (2010). Analitik Hiyerarşi Prosesi İle Yetkinlik Bazlı İnsan Kaynakları Yöneticisi Seçimi. (Basılmamış doktora tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
  • Weber M. R.&Dennison D.F. (2016), Strategic Hospitality Human Resources Management, USA.:Prentice Hall.
  • Yıldız M.S & Aksoy S. (2015). Analitik hiyerarşi prosesi ile personel seçimi üzerine bir çalışma, AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(1), 59-83.
  • Yüksel Ö, (1998), İnsan Kaynakları Yönetimi, Gazi Kitabevi II. Baskı, Ankara.