Mardin şehrindeki taştan yapılmış eserlerde görülen bozunmalar

Tarih boyunca insanlar tarafından yapılarak kullanılagelmiş tüm yapılar, doğa ve yine insan kaynaklı bir bozunma süreciyle karşı karşıya kalmaktadırlar. Bu sürecin sonucu olarak ta tarihsel değerdeki birçok yapı, geri dönülmesi çok zor olan bozunma süreci nedeniyle bir kültürel-değer kaybına uğramaktadır. Mardin, tarihsel doku olarak ülkemizin en önemli şehirlerinden biri olarak, içerdiği yapıların da aynı akıbete uğrama olasılığının yüksek olmasından dolayı, araştırma konusu olarak seçilerek kentteki tarihi taş yapılarındaki bozunmalar incelenmiştir. Bu çalışmanın amacı, tarihsel değerdeki yapıların yıpranmasına dikkat çekilerek korunma önlemlerinin zaman kaybetmeden başlanmasını sağlamaktır. Araştırma sonucunda Mardin kentindeki tarihi taş eserlerde genel olarak mekanik bozulmaların yanında biyolojik bozunmalar ve hatalı restorasyon uygulamalarının yoğunlaştığı gözlenmiştir.

Decays observed in the stone structures in the city of Mardin

All structures which were constructed and used by humans throughout the history were faced with a decay proccess caused by the nature and humans. As a consequence of this process, which is also very difficult to return, many historical structures undergoing a cultural depreciation due to the process of disintegration. Since Mardin is one of the most important cities of our country as a historical texture and the likelihood of the structures, it has been selected as a research theme and the degradation of historical buildings in the city has been examined. The purpose of this study is to draw attention to the degradation of the historical structures and to ensure that preventive measures are started without delay. As a result of the research, it has been observed that in the historical stone works in Mardin city, in addition to mechanical deterioration in general, biodegradation and erroneous restoration applications have been intensified.In this study.

Keywords:

Mardin, natural construction stone, historical building weathering, decay,

PDF

___

[1] Mardin Valiliği, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, Çevre Durum Raporu, Mardin, (2011).
[2] ICOMOS-ISCS, 200ICOMOS-ISCS: Illustrated Glossary on Stone Deterioration Patterns, Paris, (2008).
[3] Fitzner, B., Heinrichs, K. & Kownatzki, R., Weathering forms at natural stone monuments –classification, mapping and evaluation. International Journal for Restoration of Buildings and Monuments, 3, 2, 105-124, (1997).
[4] Öcal, A.D., Dal, M., Doğal Taşlardaki Bozunmalar, Mimarlık Vakfı İktisadi İşletmesi, İstanbul, (2012).
[5] Fitzner, B., Documentation and evaluation of stone damage on monuments. - In Kwiatkowski, D. & Löfvendahl, R. (ed.): Proceedings of the 10th International Congress on Deterioration and Conservation of Stone, Stockholm, ICOMOS, Sweden, 27 June - 2 July 2004, 2, 677-690, (2004).
[6] Heinrichs, K., Diagnose der Verwitterungsschäden an den Felsmonumenten der antiken Stadt Petra/Jordanien.- Dissertation - RWTH Aachen, Aachener Geowissenschaftliche Beiträge, Band 41, Wissenschaftsverlag Mainz, Aachen, (2005).
[7] Price, D.G., Weathering and weathering process, Quarterly Journal of Engineering Geology, 28, 243-252, (1995).
[8] Dal, M., Öcal, A.D., Investigations on Stone weathering of Ottoman Architecture: A Kirklareli Hizirbey Kulliye case study, Paripex-Indian Journal of Research, 2, 11, (2013).
[9] Siegesmund, S., Auras, M., Snethlage, R. (eds.), Stein. Zerfall und Konservierung, Edition Leipzig, Leipzig, (2005).
[10] Öcal, A. D., Deterioration of Archaeological Environment in the Eastern Mediterranean, Homer Yayınevi, Istanbul, (2000).
[11] Küçükkaya, A. G., Taşların Bozulma Nedenleri ve Koruma Yöntemleri, Birsen Yayınevi, İstanbul, (2004).
[12] Dal, M., Irgas, C., Doğal taşlar üzerindeki biyolojik organizmaların alterasyondaki rolü, Trakya Universty Journal Engineering Science, 13, 1, 41-55, (2012).
[13] Dal, M., Umaroğulları, G., A petrografic and chemical analysis of the degree of deformation in historical building stones in Edirne, International Journal of Scientific Research, 3, 3, 392-395, (2014).
[14] Dal, M., Öcal, A. D., Limestone used in Islamic religious architecture from Istanbul and Turkish Thrace, METU Journal of the Faculty of Architecture, 30, 1, 29-44, (2013).
[15] Dal, M., Dolomitics stones at historical buildings in Edirne, 2nd International Symposium on Architect Sinan-Spirit of the Place Edirne, 13-14 April 2006, Trakya University, Congress&Cultural Center Edirne/TURKEY, 73-84, (2006).
[16] Dal, M., Clay minerals and their effects at stones of Edirne historic building, Trakya University Journal of Engineering Sciences, 13, 1, 31-39, (2012).
[17] Dal, M., Trakya bölgesi tarihi yapılarında kullanılan karbonatlı taşların bozunma nedenleri, T.C. Başbakanlık Vakıflar Genel Müdürlüğü Vakıflar Dergisi, 34, 2, 47-59, (2010)