Hemşirelik Öğrencilerinin Sağlık Okuryazarlık Düzeylerinin İncelenmesi

Amaç: Bu çalışma hemşirelik öğrencilerinin sağlık okuryazarlık düzeylerini belirlemek amacıyla planlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı olarak planlanan çalışma 2018-2019 bahar yarıyılında bir üniversitenin hemşirelik öğrencileri ile (n=151) yapılmıştır. Verilerin toplanmasında öğrencilerin sosyo-demografik özelliklerinin belirlendiği anket formu ve “Türkiye Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği-32” kullanılmıştır. Veriler tanımlayıcı istatistikler, ANOVA ve t Testi ile değerlendirilmiştir. Bulgular: Öğrencilerin yaş ortalaması 21.01±1.98, %79.50’i kadın ve %15.20’si (n=23) sağlık meslek lisesi mezunudur. Öğrencilerin ölçek puan ortalamasına göre %35.1’inin sağlık okuryazarlık düzeyinin mükemmel, %37.70’inin yeterli, %21.20’sinin sorunlu-sınırlı, %6.00’ının yetersiz düzeyde olduğu belirlenmiştir. Öğrencilerin ölçeğin alt boyutlarından aldıkları puanlara göre sağlık okuryazarlık düzeyinin yeterli düzeyde olduğu, yalnızca “Tedavi ve Hizmet - Bilgiyi Değerlendirme” alt boyutunun sorunlu-sınırlı düzeyde olduğu belirlenmiştir. Öğrencilerin sosyo-demografik özelliklerine göre ölçekten alınan puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmamıştır (p>0.05). Öğrencilerin mezun olduğu lise türü ile ölçek puan ortalamaları karşılaştırıldığında; sağlık meslek lisesi mezunlarının (47.00±1.60) diğer liselerden mezun olanlara göre (36.40±7.00) yüksek puan aldıkları ve aralarındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu tespit edilmiştir (p<0.05). Sonuç. Hemşirelik öğrencilerinin sağlık okuryazarlık düzeyleri yeterli bulunmasına rağmen kategorik dağılımlara bakıldığında mükemmel düzeyde olan öğrenci oranının düşük olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Eğitim, Hemşirelik, Sağlık Okuryazarlığı

Examining the Health Literacy Levels of Nursing Students

Aim: This study aimed to assess health literacy among nursing students. Method: The research was carried out in the spring semester of the 2018-2019 with nursing students (n151) of a university. The research data was collected using a survey form questioning participants' socio-demographic characteristics, and "Turkish Health Literacy Scale-32". Data were evaluated by descriptive statistics, ANOVA and t test. Results: The mean age of the students was 21.01±1.98, 79.50% of them are women and 15.2% are graduates of health vocational high schools. According to scale score mean of the students, it was determined that 35.10% of them had excellent health literacy, 37.70% was sufficient, 21.20% was problematic-limited, 6.00% was insufficient. According to scores students obtained from the sub-dimensions of the scale, it was determined that the level of health literacy was sufficient, only the "Treatment and Service-Assessment of Knowledge" sub-dimension was problematic-limited. There was no statistically significant difference between the mean scores obtained from the scale according to the socio-demographic characteristics of the students (p>0.05). The scale score averages of the students were compared with the type of high school they graduated and it was found that the health vocational high school graduates (47.00±1.60) got higher scores than those who graduated from other high schools (36.40±7.00) and the difference between them was statistically significant (p<0.05). Conclusions: Although the health literacy levels of nursing students were found sufficient, it was determined that the rate of students who were at an excellent level was low when looking at the categorical distributions.

Keywords:

Education, Nursing, Health Literacy,

PDF

___

1- Akçilek, E. (2017). Üniversite öğrencilerinde sağlık okuryazarlığı ve yaşam kalitesinin incelenmesi. (Yüksek lisans tezi). İstanbul Medipol Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
2- Ayaz-Alkaya, S., Terzi, H. (2019). Investigation of health literacy and affecting factors of nursing students. Nurse Education in Practice, 34, 31-35.
3- Başol, E., Işık, A. (2015). Türkiye’de sağlık politikalarında güncel gelişmeler: sağlıkta dönüşüm programından günümüze bazı değerlendirme ve öneriler. International Anatolia Academic Online Journal, 2(2), 1-26.
4- Christensen, D. (2016). The impact of health literacy on palliative care outcomes. Journal of Hospice & Palliative Nursing, 18(6), 544-549.
5- Dinçer, A., Kurşun, Ş. (2017). Üniversite öğrencilerinin sağlık okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 26(1),20-26.
6- Durusu, T. M., Yıldırım, H.H., Demiray, R.F.N., Çakır, B., Akalın, H.E. (2014). Türkiye sağlık okuryazarlığı araştırması. Birinci Baskı, Sağlık-Sen Yayınları, Ankara.
7- Ergün, S. (2017). Sağlık yüksekokulu öğrencilerinde sağlık okuryazarlığı. Kocaeli Tıp Dergisi, 6(3), 1-6.
8- Ertaş, H., Kıraç, R., Kavuncu, B. (2019). Sağlık bilimleri fakültesi öğrencilerinin sağlık okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi. Turkish Studies - Social Sciences, 14(4), 1459-1469.
9- Fung, I.C.H., Hao, Y., Cai, J., Ying, Y., Schaible, B.J., Yu, C.M., …. Fu, K.W. (2015). Chinese social media reaction to ınformation about 42 notifiable ınfectious diseases. Plos One, 10(5), e0126092.
10- İnkaya, B., Tüzer, H. (2018). Bir üniversitenin sosyal ve sağlık bilimlerinde okuyan öğrencilerinin sağlık okuryazarlığı durumunun incelenmesi, Kocaeli Tıp Dergisi, 7(3), 124-129.
11- Joseph, R., Fernandes, S., Hyers, L., O’Brien, K. (2016). Health literacy: a cross-disciplinary study in American undergraduate college students. Journal of Information Literacy, 10(2), 26-39.
12- Kolnik, T. Š., Hozjan, D., Babnik, K. (2017). Health literacy and health related lifestyle among nursing students. Pielegniarstwo XXI wieku/Nursing in the 21st Century, 16(2), 42-46.
13- Malatyalı, İ. (2018). Üniversite öğrencilerinin sağlık okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sivas.
14- Mullan, J., Burns, P., Weston, K., McLennan, P., Rich, W., Crowther, S., Mansfield, …Osborne, R. H. (2017). Health literacy amongst health professional university students: a study using the Health Literacy Questionnaire. Education Sciences, 7(2), 1-11.
15- Okyay, P., Abacıgil, F. (2016). Türkiye sağlık okuryazarlığı ölçekleri, güvenilirlik ve geçerlilik çalışması. Sağlık Bakanlığı Yayın No:1025, 1. Baskı, Ankara.
16- Park, H., Lee, E. (2015). Self-reported eHealth literacy among undergraduate nursing students in South Korea: a pilot study. Nurse Education Today, 35(2), 408-413.
17- Sand-Jecklin, K., Murray, B., Summers, B. andWatson, J. (2010). Educating nursing students about health literacy: From the classroom to the patient bedside. The Online Journal of Issues in Nursing, 15 (3).
18- Sezgin, D. (2013). Sağlık okuryazarlığını anlamak. Galatasaray Üniversitesi Sağlık İletişim Dergisi Özel Sayı 3, 73-92.
19- Shieh, C., Belcher, A. E., Habermann, B. (2013). Experiences of nursing students in caring for patients with behaviors suggestive of low health literacy: a qualitative analysis. Journal of Nursing Education and Practice, 3(2).
20- Sørensen, K., Pelikan, J. M., Röthlin, F., Ganahl, K., Slonska, Z., Doyle, G., … HLS-EU Consortium (2015). Health literacy in Europe: comparative results of the European health literacy survey (HLS-EU). European Journal of Public Health, 25(6), 1053–1058.
21- Sukys, S., Cesnatiene, V.J., Ossowsky, Z.M. (2017). Is health education at university associated with students’ health literacy? Evidence from cross-sectional study applying HLS-EU-Q. BioMed Research International, 1-9.
22- Torres, R., Nichols, J. (2014). Health literacy knowledge and experiences of associate degree nursing students: A pedagogical study. Teaching and Learning in Nursing, 9(2), 84-92.
23- Vozikis, A., Drivas, K., Milioris, K. (2014). Health literacy among university students in Greece: determinants and association with self-perceived health, health behaviours and health risks. Biomed Central, 72(15), 3-6.
24- Wang, W., Hou, Y., Hu, N., Zhang, D., Tao, J., Man, Y., ...Bi, Y. (2014). A cross-sectional study on health-related knowledge and its predictors among Chinese vocational college students. BMJ Open, 4 (10).
25- Williamson, S. S., Chopak-Foss, J. (2015). Differences in health literacy knowledge and experiences among senior nursing students. Journal of Georgia Public Health Association, 5(2), 184.
26- World Health Organization (WHO) (2016). The mandate of health literacy. Erişim tarihi: 20.08.2020. Erişim adresi:https://www.who.int/healthpromotion/conferences/9gchp/health-literacy/en/
27- Yılmaz, G.D., Bulut, H., Öztürk, S. (2018). Sağlık bilimleri fakültesi öğrencilerinin sağlık okuryazarlığı düzeylerinin incelenmesi. Journal of History Culture and Art Research, 7(2), 400-409.
28- Yılmazel, G., Çetinkaya, F. (2016). Sağlık okuryazarlığının toplum sağlığı açısından önemi. TAF Preventive Medicine Bulletin, 15(1), 69-74.
29- Zhang, Y., Zhang, F., Hu, P., Huang, W., Lu, L., Bai, R., … Zhao, Y. (2016). Exploring health literacy in medical university students of Chongqing, China: a cross-sectional study. Plos One, 11(4), e0152547.