Hastane Çalışanlarında Üstünlük Vehmi-İş Tatmini İlişkisi

Amaç: Bu çalışmada, hastane çalışanlarında üstünlük vehminin varlığının ve çalışanların iş tatminlerinin incelenerek bu iki değişken arasındaki ilişkinin ortaya konması amaçlanmaktadır. Üstünlük vehminin ve iş tatmininin demografik değişkenlere göre karşılaştırılması ise bu çalışmanın bir alt amacıdır. Gereç ve Yöntem: Kesitsel tipte yapılan bu çalışmada Aydın il merkezindeki kamu hastaneleri, üniversite hastanesi ve özel hastanede çalışan 407 hastane çalışanına ulaşılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak anket tekniğinden yararlanılmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen “Hastane Çalışanları Özellikleri” anketi ve 1985’te Baycan tarafından Türkçe’ye çevrilerek geçerlilik ve güvenilirlik çalışmaları yapılan “İş Tatmini Ölçeği” kullanılmıştır. Tanımlayıcı istatistikler, korelasyon analizi, ANOVA ve t testi yapılmıştır. Bulgular: Araştırma sonucunda; hastane çalışanlarının en çok güvenilirlik ve insan ilişkileri, en az mesleki yeterlilik vehmine kapıldıkları görülmüştür. Korelasyon analizi sonucunda hastane çalışanlarının sosyal ve mesleki duyarlılık vehmi, güvenilirlik ve insan ilişkileri vehmi, beceri vehmi, mesleki yeterlilik vehmi ile içsel tatmin ve dışsal tatminleri arasında, duygu kontrolü vehmi ile dışsal tatminleri arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Sonuç: Hastane çalışanlarında üstünlük vehminin iş tatminini düşürdüğü sonucuna ulaşılmıştır.

The Relationship of Superiority Bias-Job Satisfaction in Hospital Staff

Objective: It was aimed to investigate the relationship between the existence of superiority bias and job satisfaction in hospital employees. Materials and Methods: In this cross-sectional study, 407 hospital employees working in public hospitals, university hospitals and private hospitals in Aydın city center were reached. Questionnaire technique was used as a data collection tool. "Hospital Staff Characteristics" developed by the researcher and "Job Satisfaction Scale" which was translated into Turkish by Baycan in 1985 and whose validity and reliability studies were conducted were used Descriptive statistics, correlation analysis, ANOVA and t-test were performed. Results: It has been observed that hospital staff are most likely to have the reliability and human relations bias, the least to professional competence bias. As a result of the correlation analysis, it was determined that there was a negative significant relationship between the social and professional sensitivity bias, reliability and human relations bias, skill bias, professional competence bias, internal and external satisfaction, emotional control bias and external satisfaction of the hospital staff. Conclusion: It has been concluded that the superiority bias in hospital staff reduces job satisfaction.

PDF

___

Akgün Şahin, Z. & Kardaş Özdemir, F. (2015), “Hemşirelerin iletişim ve empati beceri düzeylerinin belirlenmesi”, Jaren, 1(1), 1-7. https://doi.org/10.5222/jaren.2015.001
Akyurt, N., Alparslan, A. M. & Oktar, Ö. F. (2015). “Sağlık çalışanlarında liderlik tarzları-iş tatmini- örgütsel bağlılık modeli”, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 6(13), 50-61.
Bucknall, V. Burwaiss, S., MacDonald, D., Charles, K., & Clement, R. (2015). “Mirror mirror on the ward, who’s the most narcissistic of them all? pathologic personality traits in health care”, Canadian Medical Association Journal, 187(18), 1359-1363. https://doi.org/10.1503/cmaj.151135
Çalışkan Pala, S. & Metintaş, S. (2020), “Covid-19 pandemisinde sağlık çalışanları”, ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi, 5(COVİD-19 Özel Sayısı), 156-168. https://doi.org/10.35232/estudamhsd.789806
Erdilek Karabay, M. (2015). “Sağlık personelinin iş stresi, işaile çatışması ve işaile-hayat tatminlerine yönelik algılarının işten ayrılma niyeti üzerindeki etkilerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma”, Yönetim Bilimleri Dergisi, 13(26), 113-134.
Erdoğan, İ. (1996). İşletme yönetiminde örgütsel davranış, 1. Baskı, İstanbul: Avcıol Basım-Yayın.
Erkuş, A. (2019). Psikolojide ölçme ve ölçek geliştirme ı: temel kavramlar ve işlemler, 4. Baskı, Ankara: Pegem Akademi.
Erşan, E. E., Yıldırım, G., Doğan, O. & Doğan, S. (2013). “Sağlık çalışanlarının iş doyumu ve algılanan iş stresi ile aralarındaki ilişkinin incelenmesi”, Anadolu Psikiyatri Dergisi, 14(2), 115-121. https://doi.org/10.5455/apd.34482
Gude, T., Finset, A., Anvik, T., Baerheim, A., Fasmer, O. B., Grimstad, H., et al. (2017). “Do medical students and young physicians assess reliably their self-efficacy regarding communication skills? a prospective study from end of medical school until end of internship”, BMC Medical Education, 17(107), 1-7. https://doi.org/10.1186/s12909-017-0943-y
Gürbüz, S. & Şahin, F. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: felsefe-yöntem-analiz, 5. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Karadeniz, E. M. (2017). Üstünlük vehmi ve örgütsel sinizm ilişkisi: akademisyenler üzerinde bir çalışma. (Yüksek Lisans Tezi), Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Karakuş, H. (2011). “Hemşirelerin iş tatmin düzeyleri: sivas ili örneği”, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(6), 46-57.
Karaman Özlü, Z., Eskici, V., Gümüş, K., Yayla, A., Özlü, İ., Aksoy, D. & Yeşilay, Y. (2016), “Acil birimlerde çalışan hemşirelerin iletişim becerileri ve empati düzeylerinin değerlendirilmesi”, Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi, 2016(8), 52-71.
Karcıoğlu, F. & Akbaş, S. (2010). “İşyerinde psikolojik şiddet ve iş tatmini ilişkisi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(3), 139-161.
Kayabaşı, Ç. (2019). Sağlık çalışanlarında örgütsel bağlılık, iş tatmini ve iş performansı ilişkisinin belirlenmesi: bir devlet hastanesi örneği, (Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Kayapınar, İ., (2007), Yöneticilerin çalışanlar tarafından algılanan yönetim ve liderlik anlayışlarının çalışanların iş doyum düzeyleri üzerindeki etkisi, (Yüksek Lisans Tezi), Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Keklik, B. & Coşkun Us, N. (2013). “Örgütsel adalet algılamalarının iş tatminine etkisi: hastane çalışanları üzerinde bir araştırma”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2), 143-161.
Koçel, T. (2014). İşletme yöneticiliği, 15. Baskı, İstanbul: Beta Yayınları.
Kutlu, M., Çolakoğlu, N. & Pay Özgüvenç, Z. (2010), “Hasta hekim ilişkisinde empatinin önemi hakkında bir araştırma”, Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, 2(2), 127-143.
Olgun Henzel, Z. (2009). Hastayı algılama ve hasta kavramı oluşturma bağlamında Türk ve Fransız hekimlerin karşılaştırılması, (Doktora Tezi), Çukurova Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Özpehlivan, M. (2018). İş tatmini: kavramsal gelişimi, bireysel ve örgütsel etkileri, yararları ve sonuçları,1. Baskı, Ankara: Gece Akademi.
Sevimli, F. & İşcan, Ö. F. (2005). “Bireysel ve iş ortamına ait etkenler açısından iş doyumu”, Ege Akademik Bakış Dergisi, 5(1), 55-64.
Söyük, S. (2007). Örgütsel adaletin iş tatmini üzerine etkisi ve istanbul ilindeki özel hastanelerde çalışan hemşirelere yönelik bir çalışma, (Doktora Tezi), İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Temel Eginli, A. & Bitirim, S. (2010). “Örgütlerde kişilerarası ilişkilerde bir problem: psikolojik yıldırma (aktörlerin ve kurbanların iletişim davranışları)”, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24, 45-66.
Timuroğlu, K. & İşcan, Ö. F. (2008). “İşyerinde narsisizm ve iş tatmini ilişkisi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22(2), 239-264.
Uysal, Ş. A. & Çelik, R. (2018). “Sağlık meslek gruplarında hubris sendromunun varlığına ilişkin keşfedici bir çalışma”, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 17. UİK Özel Sayısı, 103-118. https://doi.org/10.18092/ulikidince.432134
Uysal, Ş. A. (2019). Hubris sendromu: liderlerin gizli hastalığı, 1. Baskı, Ankara: Siyasal Kitabevi.
Yağcı Özen, M. & Yüceler, A. (2019). “Sağlık çalışanlarında duygusal emek, tükenmişlik ve iş tatmini ilişkisinin incelenmesi: Konya ilinde bir uygulama”, Selçuk Ün. Sos. Bil. Ens. Der., 41, 194-209.
Yücel, İ. & Koçak, D. (2018). “İş tatmini ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkide tükenmişliğin aracılık etkisi: sağlık sektöründe bir çalışma”, MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(2), 297-321.