İnanç-Statü-Tarz Üçleminde Osmanlı Kadınlarının Giyim-Kuşam Kültürü ve Sosyal Hayattaki Fonksiyonelliği: 17. Yüzyıl Edremit Örneği

İnsanların giyim ve kuşamlarını şekillendiren ‘inanç’, ‘statü’ ve ‘tarz’ faktörleri 17. yy’da Edremit kadınlarının kıyafetlerinde de etkili olmuştur. Onların ev içindeki veya ev dışındaki giyim-kuşamları ve giysileri üzerine takmış oldukları takı ve ziynet eşyaları da zenginliklerinin bir göstergesi olmuştur. Böylece Edremit kadınları kendilerine has bir “moda” oluşturmuşlardır. Bu giyinme onlara ayrıca bir gizem, özgürlük ve koruma sağlamıştır. Kılık-kıyafet kurallarına uyulmaması ise toplumda ahlaki ve inzibati olumsuzluklara sebep olduğu için devletin tedbir almasına yol açmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Kültür, İnanç, Tarz, Edremit, Kadın, Sosyal Hayat

OTTOMAN WOMAN’S CULTURE OF APPAREL AND ITS FUCTİON İN THE SOCİAL LİFE ACCORDNG TO BELİEF, POSİTİON AND FASHİON: CASE OF EDREMİT İN THE 17 TH CENTURY

Faith, status and style factors ,whichshapingpeople’sclothingandharnesses, effectived in Edremit womensdress in 17. Century. Theirclothingandharnesses in homeoroutsidehomeandtheirjewelryandjewelerytowore on theirdresswerealso a sign of theirrichness. So Edremit womenscreatedtheirown “fashion”. Thiswearalsoprovidedthem a mystery, freedomandprotection. Failuredtocomplywiththerules of attireanddress, cause moral anddisciplinarynegation, goverment took measures

Keywords:

Cultur, Belief, Position, Edremit, Woman, Social Life,

PDF

___

Akgündüz, Ahmet; Osmanlı Kanunnameleri ve Hukuki Tahlilleri, İstanbul1990.
…………………..; Türk Hukuk Tarihi, İstanbul 1995.
AltınaY, Ahmet Refik; Lale Devri (1718-1730), İstanbul 2011.
Apaydın, H. Yunus; “Tesettür”, DİA, İstanbul 2011, XL, ss. 538-543.
Davis, Fanny; Osmanlı Hanımı (Çeviren Bahar Tırnakçı), İstanbul 2006.
Dönmez, İ. Kafi; “Sedd-i zerâi‘”, DİA, İstanbul 2009, XXXVI, ss. 277-282.
Edremit Şer’iyye Sicilleri; No: 1214, 1215, 1216, 1217, 1218, 1219, 1220, 1221, 1222, 1223 ve 1224.
Eyüp Şer’iyye Sicili; No: 143.
Gülensoy, Baybars, Türkiye Giyim-Kuşam ve Süslenme Sözlüğü, Konya, 2003.
Gürtuna, Sevgi, “Klasik Dönemde Osmanlı Kadınının Giyim Tarzı”, Türkler, XI, ss. 909-920, Ankara 2002.
Kafadar, Cemal, “Tanzimattan Önce Selçuk ve Osmanlı Toplumunda Kadınlar”, Çağlar Boyu Anadolu’da Kadın, İstanbul 1993.
Koçu, Reşat Ekrem, Türk Giyim-Kuşam ve Süslenme Sözlüğü, Ankara, 1967.
…………………..; Tarihimizde Garip Vak’alar (Eski İstanbul’da Kadın bölümü). İstanbul, 1958.
Kuşoğlu, Mehmet Zeki, Resimli Ansiklopedik Türk Kuyumculuk Terimleri Sözlüğü, İstanbul 1994.
Kütükoğlu, Mübahat; Osmanlılarda Narh Müessesesi ve 1640 Tarihli Narh Defteri, İstanbul 1983.
Mutaf, Abdülmecit; 17. Yy’da Balıkesir’de Kadınlar, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir 2002.
Naskali, Emine Gürsoy (Ed.), Ayakkabı Kitabı, İstanbul, 2003.
Özer, İlbeyi; “Osmanlıdan Cumhuriyete Sosyal Yaşam”, Türkler, Ankara 2002, XIV, ss. 153-161.
Pakalın, M. Zeki, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, I-II-III, İstanbul 1983.
Reyhanlı, T., İngiliz Gezginlerine Göre XVI. Yy da İstanbul’da Hayat (1582-1599), Ankara 1983.
Sevin, Nureddin, On Üç Asırlık Türk Kıyafet Tarihine Bir Bakış, İstanbul 1973.
Su, M. Kamil, XVII ve XVIII inci Yüzyıllarda Balıkesir Şehir Hayatı, İstanbul 1937.
Şemseddin Sami; Kamus-ı Türki, Dersaadet, 1317.
Tevenot, Jean, Relationd’un Voyagefair an Levant, Paris 1665.
Tezcan, H., “Ferace”, İslam Ansiklopedisi XII, İstanbul 1995.
Yazır, M. Hamdi; Hak Dini Kur’an Dili, İstanbul.
Yıldırım, Suat; Kur’an-ı Hakim ve Açıklamalı Meali, İstanbul 1998.
Zuhayli, Vehbe; İslam Fıkhı Ansiklopedisi, İstanbul 1990.