Abdülganî en-Nablusî’nin Şehid Ali Paşa’ya İcâzetnâmesi (Tahkik ve İnceleme)

Abdülganî b. İsmâîl en-Nâblusî (ö. 1143/1731), köklü bir ulemâ ailesine mensuptur. İlmî bir muhitte büyüyen Nablusî; mutasavvıf, fakîh, kelâmcı, müfessir, tarihçi, şair, edip yönüyle öne çıkmaktadır. Son derece velûd bir müellif olan Nablusî, bir kısmı küçük hacimli risaleler olmak üzere tasavvuf ve fıkıh ağırlıklı 250-300 kadar eser kaleme almıştır. Bunlar içerisinde müellifin, Osmanlı devlet adamlarından Şehid Ali Paşa’ya (ö. 1128/1716) verdiği bir icâzetnâmesi mevcuttur. İlim ve sanat erbabını himaye etmesi ve zengin kitap koleksiyonuyla tanınan Şehid Ali Paşa’nın kendi ismiyle anılan kütüphanesinde yer alan bu icazetname, teberrük icazeti görünümündedir. Bununla birlikte ulemâ-devlet ricali ilişkisine dair ipuçları taşıması, (17-18. yy) dönemi ve (Şam Havzası-Dımaşk) coğrafyası hakkında ilmî perspektif sunması ve icazetler hakkında fikir vermesi bakımından önemlidir. Diğer taraftan icâzetler, bir yönüyle doğrudan fihrist/bernâmec türü eserlere dolaylı olarak da tabâkât/terâcim türü çalışmalara kaynaklık ederek hem icâzet veren hem de alan kişiye dair birinci dereceden veriler sunmaktadır. Söz konusu icâzetnâme, şekil ve muhteva açısından analiz edilecektir.

Anahtar Kelimeler:

Abdülganî b. İsmâîl en-Nâblusî, Risâle fî icâzeti’l-hadîs, İcâzetnâme, Şehîd Ali Paşa

ʹAbd Al-Ghanı Al-Nābulusı’s Ijaza to Sehid Ali Pasha (Critical Edition and Review)

PDF

___

Altuntaş, Mustafa Celil, Osmanlı Döneminde Hadis İlmi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2018 (yayımlanmamış doktora tezi).
el-Kettânî, Muhammed Abdülhay b. Abdilkebîr, Fihrisü’l-fehâris ve’l-esbât mu‘cemü’l-meâcim ve’l-meşyehât ve’l-müselselât (thk. İhsan Abbas), I-III, Beyrut: Dâru’l-Garbi’l-İslâmî, 1402/1982.
Maraşlî, Yûsuf Abdurrahman, Mu‘cemü’l-meâcim ve’l-meşyehât ve’l-fehâris ve’l-berâmic ve’l-esbât, I-IV, Riyad: Mektebetü’r-Rüşd, 1423/2002.
Nablusî, Abdülganî b. İsmail, Risâle fî icâzeti’l-hadîs (İcâzetnâme), Süleymaniye Kütüphanesi, Şehid Ali Paşa Koleksiyonu 484.
Reichmuth, Stefan, The World of Murtadā al-Zabīdī (1732-91), Life, Networks and Writings, Cambridge: Gibb Memorial Trust, 2009.