Melezleme ile elde edilen üzüm (Vitis vinifera L.) çeşit adaylarının bazı kalite özelliklerinin belirlenmesi
Üzüm sofralık olarak en fazla talep gören meyvelerden biridir. Bu durum sofralık üzümlerin kalite özelliklerinin önemini artırmaktadır. Bu araştırmada Yalova Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü ve Tekirdağ Bağcılık Araştırma Enstitüsü tarafından seçilen toplam 23 melez üzümün bazı kalite özellikleri 2008 ve 2009 yıllarında iki farklı hasat zamanında incelenmiştir. 23 melez üzüm ıslah çalışmaları sonucunda çeşit adayı olarak seçilmiştir. Çalışmada çeşit adaylarının 2 yıl süre ile 10 farklı ürün özelliği Yalova koşullarında incelenerek ortaya konmuştur. 23 çeşit adayı tane eni, tane boyu, 100 tane ağırlığı, suda çözünür kuru madde (SÇKM), pH değeri, şıradaki titre edilebilir asitlik, olgunluk indisi, degüstasyon puanlaması ve tane rengi yönünden incelenmiştir. Yapılan analizler neticesinde; Yalova çeşit adaylarından 91/3 (Pembe 77) ve Tekirdağ çeşit adaylarından 15/A-61 ön plana çıktı. 91/3 (Pembe 77) pembe renkli, kendine has aromalı ve çekirdeklidir. 15/A-61 ise sarı-yeşil renkli, misket aromalı ve çekirdeksiz yapıdadır. Bu çeşit adayları için tescile başvurulmuş olup halen tescil işlemleri devam etmektedir. Çalışma sonucunda tescil öncesi üzüm çeşit adaylarının bazı kalite özellikleri belirlenerek sofralık potansiyelleri ortaya konmuştur.
Grape (Vitis vinifera L.) candidates obtained with crossbreeding determination of some quality characteristics
Table grapes takes place among the most consumed fruit. This situation increases the importance of quality characteristics of table grapes. In this study, we examined the grape hybrids selected by Tekirdağ Viticulture Research Institute (TVRI) and Yalova Atatürk Central Horticultural Research Institute (YACHRI) some quality characteristics during the two different harvesting times in 2008 and 2009. As a result of the breeding studies were selected 23 grape hybrids as candidate variety. 10 differentkinds of quality properties were investigated in Yalova conditions. 23 grape varieties candidate berry size, berry width, 100 berry weight, total soluble solids, total acidity, total sugar, pH, maturity index, degustation scoring and berry color were analyzed. As a result of the analysis, 91/3 (Pembe 77) candidate of YAHCRI and 15/A-61 candidate of TVRI have come into prominence. The candidate of 91/3 (Pembe 77) has its own flavor, seeded, and pink berry. On the other hand 15/A-61 has yellow-green color, Muscat flavor, and seedless. For these candidates applied for the registration and still continues to registration procedures. As a result of study, before registration some grape candidates were determined quality characteristics and potentials of table
___
- 1. Almela, L., D. Martinez, E. Gomez-Plaza, and A. Martinez, 1999. Influence of Pruning and Fertigtion on the Colour of Wines from Monastrell Grapes. Investigacion Agraria Produccion y Proteccion Vegetales 14:423- 435.
- 2. Anonymous, 2009. FAO-Statistical Database, Faostat (www.fao.org).
- 3. Atak, A., T. Yalçın, Ġ. Uslu ve H.Samancı, 2005. Melezleme Yolu ile Yeni Üzüm Çeşitlerinin Elde Edilmesi. 6. Bağcılık Sempozyumu Bildirileri. 19-23 Eylül 2005, Tekirdağ, s:454-463.
- 4. Atak, A., Ö. Ç. Sağlam, A. Karauz, K. A. Kahraman, H. Sağlam ve M. Eken, 2007. Melezleme ile Elde Edilen Sofralık Üzüm Çeşit Adaylarının Farklı Ekolojilerde Performanslarının Belirlenmesi. V.Ulusal Bahçe Bitkileri Kong., Erzurum, Cilt 2 s:334-339.
- 5. Baydar, N.G., 2006. Organic Acids, Tocopherols and Phenolic Compositions of Some Turkish Grape Cultivars. Chemistry of Natural Compounds 42 (2): 156-159.
- 6. Buhurcu, H., 2004. Bazı şaraplık Üzüm Çeşitlerinde Farklı Gelişme Dönemlerinde Tanelerdeki Organik Asit Dağılımı (Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniv. Fen. Bil. Ens. 42s.
- 7. Cangi, R., D.Kılıç, M.R. Karaman, C. Kaya, S. ġahin ve M. Yıldız, 2007. Narince Üzüm Çeşidinde Farklı Budama Seviyesi ve Axot Uygulamalarının Üzüm Verimi ve Kalitesi Üzerine Etkisi. V.Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Erzurum. Cilt 2 s:396-406.
- 8. Çelik, H., Y.S. Ağaoğlu, Y. Fidan, B. Marasalı ve G. Söylemezoğlu, 1998. Genel Bağcılık. SUNFİDAN A.Ş., Mesleki Kitaplar Serisi:1. Fersa Matbaacılık San. ve Tic Ltd.Şti., Ankara, 253 s.
- 9. Çelik, H., B.Kunter, G.Söylemezoğlu, A.Ergül, H.Çelik, H.Karataş, G.Özdemir, ve A.Atak, 2010. Bağcılığın Geliştirilmesi Yöntem ve Üretim Hedefleri. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası VII. Teknik Kongresi, 11-15 Ocak, Ankara, Cilt 1, s:493-515.
- 10. Gill, M.I.S. and N. K. Arora, 2009. Performance of Different Grape Varieties under North Indian Conditions. Indian Journal of Ecology 36(1): 15-17.
- 11. Gülcü, M., A.Ş. Demirci ve K.R. Güner, 2008. Siyah Üzüm; Zengin Besin içeriği ve Sağlık Açısından Önemi. Türkiye 10. Gıda Kongresi, 21-23 Mayıs 2008, Erzurum.
- 12. Kamiloğlu, Ö. ve D. Önder, 2007. Alphonse Lavallée Üzüm Çeşidinde Verim ve Kalite Üzerine Farklı Su Düzeylerinin Etkisi. V.Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Erzurum, Cilt 2 s:391-396.
- 13. Kara S, ve H. Çoban, 2002. Örtü Altına Alınmış Asmada Üzümün Omca Üzerinde Muhafazası Üzerine Bir Araştırma. Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg. 2002, 39 (3): 25-32.
- 14. Karadoğan, B., M.H. Öz, N.N. Kalkan ve S. Albayrak, 2007. Karaerik Üzüm Çeşidinde Kalsiyum Hidroksit’in Meyve Çatlaması ve Kalitesi Üzerine Etkileri. V.Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Erzurum, Cilt 2 s:415-420.
- 15. Kızılet, E. ve R.E. Anlı, 2006. Kaliteli Kırmızı şaraplarda Bazı Antioksidan Fenolik BileĢikler. Türkiye 9.Gıda Kongresi, Bolu, s:941-944.
- 16. Özdemir, G. ve S. Tangolar, 2005. Diyarbakır ve Adana Koşullarında Yetiştirilen Bazı Sofralık Üzüm Çeşitlerinde Fenolojik Devreler ile Etkili Sıcaklık Toplamı Değerleri ve Bazı Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Türkiye 6. Bağcılık Sempozyumu Bildirileri, 19-23 Eylül 2005, s:446-454.
- 17. Özden, M. ve H. Vardin, 2009. Şanlıurfa Koşullarında Yetiştirilen Bazı şaraplık Üzüm Çeşitlerinin Kalite ve Fitokimyasal Özellikleri, HR.Ü.Z.F.Dergisi, 13(2):21-27.
- 18. Özden, M., H. Vardin, M. Şimşek ve M. Karaaslan, 2010. Effects of Rootstocks and Irrigation Levels on Grape Quality of Vitis vinifera L. cv. Shiraz. African Journal of Biotechnology 9(25):3801-3807.
- 19. Özer, C., A. Karauz, N.K. Erdoğan, M.A. Kiracı, C. Barış ve K. Gürnil, 2005. Melezleme ile Çekirdeksiz Erkenci veya Çekirdeksiz Geççi Yeni Sofralık Üzüm Çeşitlerinin Elde Edilmesi Üzerine Çalışmalar. Türkiye 6. Bağcılık Sempozyumu Bildirileri, 19-23 Eylül 2005, s:470-476.
- 20. Özer, C., N. Özer, M.A.Kiracı, A. Yağcı ve B. Akman, 2005. Melezleme Islahı ile Hastalıklara Dayanıklı Yeni Üzüm Çeşitlerinin Eldesi Üzerine Çalışmalar. Türkiye 6. Bağcılık Sempozyumu Bildirileri, 19-23 Eylül 2005, s:476-482.
- 21. Peterlunger, E., G.Gaspero, D.Cipriani and G.Inheritance, 2006. Inheritance of Yield Components and Quality of Grape in Hybridization of Grapevine Cultivars. Proceedings of the IX International Conference on Grape Genetics and Breeding, Udine, Italy, 2-6 June 2006.
- 22. Shiraishi, M, and H.Fujishima, 2010. Evaluation of Table Grape Genetic Resources for Sugar, Organic Acid, and Amino Acid Composition of Berries. Euphytica (2010) 174:1–13
- 23. Uylaşer V. ve K. İnce, 2008. Şaraptaki Antioksidantlar ve Fenolik Bileşikler, Türkiye 10. Gıda Kongresi; 21-23 Mayıs 2008, Erzurum, s:1151-1154.
- 24. Yağcı, A., A. Altındişli, ve C. Ilgın, 2005, Ege Bölgesinde Yetiştiriciliği Yapılan Çekirdeksiz Üzüm Çeşidinin İlçelere Göre Hasat Zamanındaki Üzüm Özellikleri ve Kuruma Randımanları. 6.Bağcılık Sempozyumu Bildirileri, Tekirdağ, 19-23 Ekim 2005, s:321-328.
- 25. Yağcı, A., A. Altındişli, ve C. Ilgın, 2007. Sultani Çekirdeksiz Üzümünün Hasat Sırasında şeker Fraksiyonları ve SÇKM ile şekerler Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi Üzerine Araştırmalar. V.Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Erzurum, Cilt 2 s:464-469.
- ISSN: 1300-8943
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 1968
- Yayıncı: Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü