Kız Meslek Lisesi öğrencilerinin madde kullanma durumları
Amaç: Araştırmanın amacı, lise ikinci ve üçüncü sınıf öğrencilerinin madde bağımlılığı konusundaki bilgi ve görüşlerini, madde kullanma durumlarını belirlemektir. Yöntem: Araştırmanın evrenini, Karşıyaka Kız Meslek ve Anadolu Lisesi’nde okuyan tüm öğrenciler oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemini, 22-26.3.2004 tarihleri arasında okulda bulunan, araştırmaya katılmayı kabul eden tüm 2. ve 3. sınıf öğrencileri (102 öğrenci) oluşturmuştur. Veriler, araştırmacılar tarafından geliştirilmiş olan anket formu kullanılarak toplanmıştır. Araştırma bulgularının analizinde, sayı ve yüzde dağılımı, ortalama ve standart sapmalar, pearson chi-square (ki-kare) analizi kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmada, öğrencilerin %67.6’sının 16-17 yaşlarında olduğu, %59.8’inin lise 2. sınıfta okuduğu belirlenmiştir. Öğrencilerin, %15.7’sinin madde kullanmakta olduğu, madde kullananların %31.2’sinin arkadaşları ve %25.0’inin ise özenti nedeni ile madde kullanmaya başladıkları, %43.1’inin madde bağımlılığı konusunda eğitim aldıkları belirlenmiştir. Araştırmada, “madde bağımlılığı nedir?” sorusuna öğrencilerin %32.8’i “Uyuşturucu madde kullanmak”, %29.7’si “Kötü alışkanlık” yanıtını verdiği bulunmuştur. Öğrencilerin, %47.1’inin arkadaşlarının, %26.5’inin anne-babasının, %14.7’sinin duygusal ilişkide oldukları kişinin madde kullanmakta olduğu saptanmıştır. Öğrencilerin arkadaşlarının %18.8’inin, duygusal ilişkide oldukları kişinin ise %6.7’sinın ecstasy kullandıkları belirlenmiştir. Öğrencilerin, %31.4’ünün sigara, %31.4’ünün ise alkol kullandığı belirlenmiştir. Öğrencilerin, %74.5’inin uyuşturucu maddenin ne olduğunu, %57.8’inin ise uyuşturucu maddelerin zararlarını bildikleri saptanmıştır.Sonuç: Araştırmada lise öğrencilerinin madde kullanım oranlarının, diğer ülkelerde belirtilenlere göre daha düşük olduğu bulunmuştur.
___
- 1- Cimete G. Adölesanlarda Madde Kullanımı, Hemşirelik Forumu, 2000; 5(1). 2-9.
- 2- Akın M., Lise Öğrencilerinin Madde Kullanımının Zararlarına İlişkin Sağlık Eğitim Gereksinimleri, Bağımlılık Dergisi, 2000; 1(1).
- 3- Tamar D, Ögel K, Ergenlik Döneminde Madde Kullanımı, Ergenlikte Ruhsal Sorunlara Yaklaşım. Ege Psikiyatri Sürekli Yayınları,1997.
- 4- Prevention and Care of Illness Adolescents, Adolescents, http://www.who.int/ child-adolescent-health/PREVENTION/Adolescents_substance.htm., 28.10.2005.
- 5-SmokingStatistics,http://www.wpro.who.int/media_centre/fact_sheets/fs_20020528.htm., 26.10.2005.
- 7- Global Status Report on Alcohol 2004, World Health Organization Department of Mental Health and Substance Abuse, Geneva, 2004, pp=1-2.
- 8- D’Amico JE, Factors That Impact Adolescents’ Intentions to Utilize Alcohol-Related Prevention Services, The Journal of Behavioral Health Services & Research, 2005; 32(3):332-340.
- 9- Fok SM, Tsang YW, Development of an Instrument Measuring Chinese Adolescent Beliefs and Attitudes Towards Substance Abuse, Journal of Clinical Nursing 2005; 14(8):986.
- 10- Yu M.S., Rubin A., S., Freedenthal S., Factors Affecting American Indian Adolescent Tobacco Use, Addictive Behaviors, 2005; 30(5): 889-904.
- 11- Temel A, Dilbaz N, Bayam G, Dr. Okay T, Şengül C., Bir Eğitim Hastanesinin Sağlık Personelinde Sigara Alışkanlığı, Bırakma Sıklığı Ve Bağımlı Kişilik Özelliklerinin İlişkisi, Bağımlılık Dergisi, 2004; 5(2): 1-6.
- 12- Ögel K, Tamar D, Özmen E, Aker T, Sağduyu A., ve ark., İstanbul Örnekleminde Sigara Kullanım Yaygınlığı, Bağımlılık Dergisi, 2003; 4 (3): 1-8.
- 13- Herken H., Sigara Kullanma Davranışında Sosyal Öğrenmenin Etkisi, Bağımlılık Dergisi., 2000;1(1): 1-7.
- 14- Kaya N, Çilli A S, Üniversite Öğrencilerinde Nikotin, Alkol Ve Madde Bağımlılığının 12 Aylık Yaygınlığı, Bağımlılık Dergisi, 2002; 3 (2): 1-6.
- 15- Mazur J, Kowalewska A, Wongarowska B, Alcohol Drinking and Others Risk Behaviours Among Adolescent Aged 11–15 Years. Med Wiekv Rozwoj VII, 2003; 1(2): 75–78.
- 16- Jovic VA, Vranes B, Marinkovic J, Cucic V, Adolescent Substance Abuse, The Importance of Family, School and Peers: Data From The Health Behaviour in School Children, Soz Praventivmed. 2005; 50(2):119-124.
- 17- Hulse, GK, Robertson, SI., Tait, R.J. Adolescent Emergency Department Presentations With Alcohol-Or Other Drug-Related Problems in Perth, Western Australia. Addiction, 2000; 96(7):1059.
- 18- Ögel K, Uğuz Ş, Sır A, Yenilmez A, Tamar D, ve ark. Türkiye’de İlköğretim ve Ortaöğretim Gençliği Arasında Esrar Kullanım Yaygınlığı, Bağımlılık Dergisi, 2003; 4(1):3-9.