Güneydoğu Anadolu Bölgesinde ergenlerde uçucu madde kullanım özellikleri

Amaç: Uçucu madde kullanımı dünyadaki diğer pek çok ülke gibi ülkemizde de ergenler arasında yaygın bir sorundur. Bölgemizde de uçucu madde kullanımının yaygın olduğunu gözlemlemekteyiz. Ancak, yaptığımız literatür taramasında Güney Doğu Anadolu bölgesinde ergenlerde uçucu madde kullanım özelliklerini bildiren bir çalışmaya rastlamadık. Bölgemizde ergenlerde uçucu madde kullanım özelliklerini belirlemek amacıyla bu çalışmayı planladık. Yöntem: Uçucu madde kullanıcısı olan 113 ergen ile bu maddeleri içtikleri mekanlarda akşamları görüşmeler yapıldı. Çalışmaya katılmayı kabul eden 37 olgu, uygun koşulların sağlandığı başka bir mekana davet edildi. Bire bir görüşme yöntemiyle daha önceden hazırlanmış bir formla deneklerin sosyodemografik ve uçucu madde kullanımına ait özellikleri belirlendi. Bulgular: Uçucu madde kullanan olguların ortalama yaşı 13.8 iken uçucu maddeye başlama yaşı ortalama 10.8 idi. Uçucu madde olarak tüm olgular bali kullanıyordu. Olguların %83.5’i eğitimlerini yarıda bırakmış, %35.1’i çeşitli nedenlerle yasal sorun yaşamıştı. Uçucu maddeleri satın almak için gerekli parayı çalışarak veya çalarak elde ediyorlardı. Olguların %54’ünün sağlık güvencesi yoktu. Sonuç: Uçucu madde bağımlılığı ile ilgili sorunlar bölgemizde mevcuttur. Madde kullanan ergenlerin çoğu tedavi olanaklarından yoksundur. Bu nedenle, uçucu madde ile etkin tedavinin bir parçasını oluşturan UMATEM’in de bölgemizde açılması gereklidir.

___

  • 1- Kurtzman TL, Kimberlyn BA, Otsuka MD, Wahl RA. Inhalant abuse by adolescents. Journal Adolesc Health 2001; 28: 170-180. 2- Kairys SW, Alexander KC, Block RW, et al. Inhalant abuse. American Academy of Pediatrics 1996; 97: 420-423. 3- Sharp CW, Rosenberg N. Inhalant-related disorders, in. Tosman A, Kay J, Liberman AJ (editors). Psychiatry 1. baskı. Philadelphia: WB saunders company, 1997: 835-852 4- Kılıç E, Aysev A, Altınoğlu I, Kerimoğlu E. Gençlerde uçucu madde bağımlılığının nedenleri. VIII. Ulusal Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Kongresi Bilimsel Çalışmalar Kitabı, 2000:128-134. 5- Anderson CE, Loomis GA. Recognition and prevention of inhalant abuse. Am Fam Physician 2003; 68: 869-874. 6- Young SJ, Langsteffer S, Tenenbein M. Inhalant abuse and the abuse of other drugs. Am J Drug Alcohol Abuse 1999; 25: 371-375. 7- Espaland K. Identifiying the manifestations of inhalant abuse. Nurse Pract 1995; 20: 49-53. 8- McHug MJ. The abuse of volatile sunstances. Pediatr Clin North Am. 1987; 34: 333-340. 9- Sourindrhin I. Soluvent misuse. Br Med J. 1985; 290-295. 10- Evren C, Öğel K, Tamar D, Çakmak D. Uçucu madde kullanıcılarının özellikleri. Bağımlılık Dergisi 2001; 2: 57-60. 11- Frederich M, Mackusy-Amiti ME, Müskan JS, Goldstein PJ. Childhood abuse and the use of inhalants: diferences by degree of use. Am J Public Health 1997; 87: 765-769. 12- Aytaçlar S, Ertekin G, Türkcan A, ve ark. UMATEM’de yatan hastaların sosyodemografik özelikleri ve yaşam alanlarındaki sorunlarını değerlendirilme. XXXIII. Ulusal Psikiyatri Kongresi Bilimsel Çalışmalar Kitabı, 1997: 125. 13- Corlini-Cotrim B, Corlini EA. The use of solvents and othervdrugs among children and adolescents from a low socioeconomic bocground: a study in San Paulo Brazil. Int J Addict 1989; 84: 647-652. 14- Carolini-Catrim B. Inhalant use among Brazilian youths. NIDA Res Monogr 1995;148: 64-78. 15- Westermayer J. The psychatrist and solventinhalant abuse: recognition assessment and treatment. Am J Psychiatry 1987; 903-907. 16- Tapia Canyar R, Craviate P, De La Rosa B, Valaz C. Risk factors for inhalant abuse in juvenile offenders: the case Mexico. Addiction 1995; 90 :43-49. 17- Aklaş L, Sırma G, Ersül Ç. Umatemde yatarak tedavi gören çocuk ve ergenlerin özelikleri. VIII. Ulusal Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Kongresi Bilimsel Çalışmalar Kitabı, 2000: 38-42. 18- Ersül Ç. Uçucu madde bağımlısı hastalarda bir demografik çalışma. XXXIII. Ulusal Psikiyatri Kongresi Bilimsel Çalışmalar Kitabı, 1997: 256. 19- Tuncer C, Tolga A, Beyazyürek M, ve ark. Uçucu madde bağımlıların psikolojik incelemesi. XXIV. ulusal Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Kongresi Bilimsel Çalışmalar Kitabı, 1988: 802-806. 20- Öztürk KE, Altınoğlu I, Atasoy M ve ark. Ergenlerde uçucu madde kullanımında rol oynayan faktörler. V. Anadolu Psikiyatri Gönleri Bilimsel Çalışmalar Kitabı 1996: 39. 21- Akdemir A, Türkçapar H, Öztürk KE, ve ark. Bir psikiyatri kliniğine başvuran ergenlerde uçucu madde kullananların Psikolojik boyutları. Kriz Dergisi 1995; 3: 211-218. 22- Demirbek B, Kalyoncu A, Alpay N, ve ark. Uçucu madde bağımlılarının uçucu madde kulanım ve sosyodemografik özelliklerinin incelenmesi. XXVII. Ulusal Psikiyatri Kongresi Bilimsel Çalışmalar Kitabı, Antalya; 1991: 180. 23- King MD, Day RE, Oliver JS, Lush M, et al. Solvent encephalopaty. Br Med J 1981; 283: 663-665. 24- Harmes JT, Filley CM, Oliver Rosaters NL. Neurologic sequalare of chronic solvent vaper abuse. Neurology 1986;33:698-702. 25- Kuğu N, Akyüz G, Ersen E, Doğan O. Sanayi bölgesinde çalışan çıraklarda madde kullanımı ve etkileyen etkenlerin araştırılması. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2000; 1: 19-25. 26- Mc Gravey EL, Clavet GJ, Mason W, Waite D. Adolescent inhalant abuse: envirayment of use. Am J Drug Alcohol Abuse 1989; 25: 731-41. 27- Alpay N, Maner F, Beyazyürek M, ve ark. AMATEM’de 1990 yılında yatırılan bağımlıların demografik özelikleri ve geçmiş yıllarla kıyaslanması. XXVII. Ulusal Psikiyatrik Bilimler Kongresi Bilimsel Çalışmalar Kitabı, Antalya, 1991: 177. 28- Alpay N, Tolgay A, Ulaşoğlu C, ve ark. Uçucu madde kötüye kullanımının kişilik ve EEG üzerine etkisi XXVIII. Ulusal Psikiyatri Kongresi Bilimsel Çalışmalar Kitabı, Ankara, 1992: 12-13. 29- Vega WA, Zimerman RS, Warheit GS, et al. Risk faktors for early adolescent drug use in four ethnic and recial groups. Am J Public Health 1993; 83: 185-189. 30- Beouvais H, Waymen JC, Jumper Truhman P, Plasted B, et al. Inhalant abuse among American indian, Mexican American, non latino white adulescents. Am J Drug Alcohol Abuse 2002; 28: 171-87. 31- Lorenc JD. Inhalant abuse in the pediatric population:a persistent challenge. Curr Opin Pediatr 2003; 15: 204-9.