Atatürk Döneminde Türkçenin Öğretimi ile İlgili Düşünceler

Dil öğretimi bir gelenektir. Maalesef XIX. yüzyılda Rüşdiye ve idadilerin açılması ile başlayan Türkçe öğretiminin bir geleneği oluşmamıştır. Bu yüzyılda Türkçenin çeşitli meseleleri tartışılmış ama öğretim konusu alfabenin ötesine geçememiştir. Atatürk döneminde bu konunun çiddî manada münakaşa edildiğini görüyoruz. Salt gramer öğretimi ile uygulamalı öğretimin hangisinin daha etkili veya faydalı/öğretici olacağı, ölü dil öğretmek ile yaşayan/canlı dili öğretmek arasındaki farka dikkat edilmesi gerektiği bu konuda önemli bir belirleme olmuştur

Some Thoughts on Education of Turkish Language In Atatürk’s Period

Language education is a tradition. However, a tradition on education of Turkish language which started with the opening of middle schools (rüşdiye) and high schools (idadi) in the 19th century had not been developed. In this century, although various issues on Turkish language were discussed, educational aspects did not go beyond the alphabet discussions. This matter was intensively handled in Atatürk’s period. Whether mere grammatical or practical education would be more effective and useful and noting the difference between teaching a dead or live language became key factors during the discussions

Keywords:

“Atatürk’s period education of Turkish language, live language,

PDF

___

…….., “Sarf Meselesi”, Bizim Mecmua, nr. 9, 1 Haziran 1922
Prof. Albert Malche (Terc. Ahmet Necdet), “Lisan Tedrisatı Hakkında Bazı Mülâhazalar”, Varlık, c.1, nr. 18 Nisan 1934
Ali Kemal, “Dil-Çocuklar Nasıl Öğrenir”, Fikirler, nr. 115-122, 29 Ekim, 15, 30 Kasım, Aralık 1934; 1, 15 Ocak, 1, 15 Şubat 1935
Cemil Öztürk, “Rüşdiye” Mad., Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, c. 35, 2008,
İstanbul, Türkiye Diyanet Vakfı Yayın Matbaacılık ve Ticaret İşletmesi Cemil Öztürk, “İdadi” Mad., a. g. e., c. 21, 2000
Eyüp Hamdi, “Ezber-İnşadın Tedris Usulü”, Adana Mıntıkasında Maarif Mecmuası (Çukurova’da Memleket ), nr.27-40, Eylül 1930 )
Halil Vedat, “Türkçe ve Edebiyat Dersleri Hakkında Düşünceler”, Varlık, c.2 nr. 39, 15 Şubat 1935
Halit Fahri, “Ankara’da Türkçe ve Edebiyat Muallimleri Kongresi I-V”, Servet-i Fünun- Uyanış, c. 68/4, nr.1777-92, 1778-93, 1779-94, 1780-95, 1781-96; 1, 11, 18, 25 Eylül, 2 Ekim 1930
Hüseyin Kâzım, “Çocuklarımıza Öğreteceğimiz Dil”, Öz Dilimize Doğru, c.3, nr. 20- 22, Eylül 1934)
Kâzım Sami, “Türkçenin Tedrisi”, Fikirler, nr.17,1 Mart 1928
Kâzım Yetiş, Atatürk ve Türk Dili 3-Atatürk Devri Yazarlarının Türk Dili Hakkındaki Görüşleri(Dergilerden Seçmeler), 1-3, Ankara, 2005, Türk Dil Kurumu Yayınları, 2396 S.
M. Zekeriya, “Gramere Lüzum Yok”, Resimli Ay, nr. 7, Eylül 1929