Siirt İli Ekolojik Koşullarında Farklı Sıra Arası ve Sıra ÜzeriMesafelerin Bakla (Vicia faba L.)’nın Verim ve Bazı VerimÖzelliklerine Etkileri

Bu çalışma Siirt ili ekolojik koşullarında 2018-2019 yıllarında farklı sıra arası ve sıra üzeri mesafelerin baklanın verim ve bazı verimözelliklerine etkilerini belirlemek üzere yürütülmüştür. Denemeler tesadüf bloklarında faktöriyel deneme desenine göre 3 tekerrürlüolarak kurulmuştur. Araştırmada bakla tohumu olarak Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü tarafından tescil ettirilen Salkım çeşidikullanılmıştır. Sıra arası mesafeler (25, 50 ve 75 cm), sıra üzeri mesafeler ise (15 ve 25 cm) olacak şekilde uygulanmıştır. Tohumlarınekimleri (25 cm x15 cm), (25 cm x 25 cm), (50 cm x 15 cm), (50 cm x 25 cm), (75 cm x 15cm) ve (75 cm x 25 cm) olacak şekildeyapılmıştır. Denemelerde bitki boyu, ilk bakla yüksekliği, bitkide bakla sayısı, bitkide tane sayısı, 100-tane ağırlığı ve tane verimiözellikleri incelenmiştir. Bu araştırmanın sonuçlarına göre bitki boyu 53,4-61,3 cm, ilk bakla yüksekliği 12,1-17,6 cm, bitkide baklasayısı 4,8-7,8 adet $bitki^{-1}$ , bitkide tane sayısı 18,8-25,6 adet $bitki^{-1}$ , 100-tane ağırlığı 123,0-126,3 g ve tane verimi ise 175,1-187,3 kgda-1 arasında değişim göstermiştir. Bu çalışma kapsamında gözlemlenen bütün özellikler bakımından 25 cm sıra arası, 15 cm sıra üzerimesafede bakla yetiştirilmesiyle en yüksek sonuçları alınmıştır. Sonuç olarak Siirt ili ekolojik koşullarında tane verimini artırmakamacıyla bakla tarımında en uygun sıra arası mesafenin 25 cm, sıra üzeri mesafenin ise 15 cm olduğu tespit edilmiştir.

The Effects of Different Row Spacing and Intra-row Spacing on the Yield and Some Yield Components of Broad Bean (Vicia faba L.) in the Ecological Conditions of Siirt Province

This study was carried out to determine the effects of different row spacing and Intra-row spacing on the yield and some yieldcomponents of broad bean in the ecological conditions of Siirt province in 2018-2019. Trials were laid out in 3 replications accordingto factorial trial design in random blocks. Salkım variety registered by Aegean Agricultural Research Institute was used as broad beanseed in the research. Row spacings were applied as (25, 50 and 75 cm) and intra-row spacings as (15 and 25 cm). Sowing of the seedswas made as (25 cm x 15 cm), (25 cm x 25 cm), (50 cm x 15 cm), (50 cm x 25 cm), (75 cm x 15 cm) and (75 cm x 25 cm). In trialsplant height, first pod height, number of pods per plant, number of seeds per plant, 100-grain weight and grain yield wereinvestigated. According to the results of this study, plant height, first pod height, number of pods per plant, number of seeds per plant,100-grain weight and grain yield varied between 53,4-61,3 cm, 12,1-17,6 cm, 4,8-7,8 pcs plant-1, 18,8-25,6 pcs plant-1, 123,0-126,3 g and 175,1-187,3 kg da-1. In terms of all the components observed within the scope of this study, the highest results were obtainedby growing pods at 25 cm row spacing and 15 cm intra-row spacing. As a result, in order to increase the grain yield in broad beancultivation in the ecological conditions of Siirt province, it has been determined that the optimum row spacing is 25 cm and the intra row spacing is 15 cm.

PDF

___

Akdağ, C. ve Engin, M. (1987). Ekim sıklığının Tokat yöresinde üç nohut (Cicer arietinum L.) çeşidinde verim ve verim unsurlarına etkileri üzerine bir araştırma. Cumhuriyet Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 3(1); 103-114.
Alan, Ö. ve Geren, H. (2006). Ödemiş-İzmir koşullarında yetiştirilen bazı bakla (Vicia faba var. major) çeşitlerinin tohum verimi ve diğer bazı özellikleri üzerinde bir araştırma. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 43(1), 13-20.
Atmaca, E. (2008). Eskişehir koşullarında bazı nohut çeşit ve hatlarında farklı ekim zamanı ve sıra arası mesafelerinin verim, verim unsurları ve kalite üzerine etkisi. (Yükseklisans Tezi), Ankara Üniversitesi, Ankara.
Atmaca, E., Çiftçi, C.Y., Çakır, S., Akın, R. ve Karaman, Y. (2009). Eskişehir koşullarında bazı nohut çeşit ve hatlarının farklı ekim zamanı ve sıra arası mesafelerden verim unsurları ve kalite üzerine etkisi. Türkiye VIII. Tarla Bitkileri Kongresi, Hatay.
Beycioğlu, T. (2016). Kahramanmaraş koşullarında börülce (Vigna unguiculata (L.) Walp) bitkisine uygulanan farklı sıra arası ve sıra üzeri mesafelerinin verim unsurlarına etkisi. (Yükseklisans Tezi), Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Kahramanmaraş.
Demirel, H. (1996). Kahramanmaraş koşullarında yerfıstığı çeşitlerinde sıra arası ve sıra üzeri mesafelerinin verim ve verim unsurları üzerine etkisi. (Yükseklisans Tezi), Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Kahramanmaraş.
Erdemci, İ. (2012). Güneydoğu Anadolu Bölgesi koşullarında farklı nohut (Cicer arietinum L.) genotiplerinin yazlık ve kışlık ekimlerinde bazı tarımsal ve teknolojik özelliklerinin belirlenmesi. (Doktora Tezi), Çukurova Üniversitesi, Adana.
ETAE (Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü), (2018). Tescilli çeşit kataloğu. Erişim adresi https://arastirma.tarimorman.gov.tr/etae/Menu/68/TescilliCesit-Katalogu-2018
FAO (2020). Food and agriculture data. Erişim adresi http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC
Gürbüz, S. (2017). Farklı ekim zamanı ve sıra arası mesafelerinin nohutta (Cicer arietinum L.) verim ve verim unsurlarına etkisi. (Yükseklisans Tezi), Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van.
Heinzmann, F. (1981). Assimilation von Luftstickstoff durch verschiedene Leguminosenarten und dessen Verwertung durch Gefreidenachfrüchte, Diss, Hohenheim, page:132.
İşlek, M.M. (2016). Nohutta farklı bitki sıklıklarının tane verimi ve bazı tarımsal özellikler üzerine etkileri. (Yükseklisans Tezi), Selçuk Üniversitesi, Konya.
İşlek, M.M. ve Ceyhan, E. (2015). Nohutta farklı bitki sıklıklarının tane verimi ve bazı tarımsal özellikler üzerine etkileri. Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi, 3(1), 1-7.
Karakuş, M., Çiftçi, V., Toğay, Y. ve Toğay N. (2004). VanGevaş koşullarında farklı sıra aralıklarının fasulye (Phaseolus vulgaris L.) de verim ve bazı verim öğelerine etkisi. YYÜ Tarım Bilimleri Dergisi, 15(1), 57-62.
Ölmez, M. (2014). Nohut (Cicer arietinum L.)’ta sıra arası mesafesi ile bitki sıklığının verim ve verim öğeleri üzerine etkileri. (Yükseklisans Tezi), Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van.
Önkür, H. ve Keskin, B. (2019). Kinoa (Chenopodium quinoa Willd.)’nın Tohum Verimi ve Bazı Bitkisel Özellikleri Üzerine Sıra Üzeri ve Sıra Arası Mesafelerinin Etkileri. KSÜ Tarım ve Doğa Dergisi, 22(Ek Sayı 1), 51-59.
Özçelik, H., Bozoğlu, H., Pekşen, E. ve Mut, Z. (2001). Farklı ekim zamanı ve bitki sıklıklarında yetiştirilen nohut çeşitlerinin tane verimi ve bazı özelliklerinin tespiti. Türkiye 4. Tarla Bitkileri Kongresi, 17-21 Eylül 2001, Tekirdağ, Cilt I, 333-338 s.
Özen, N. (1998). Trakya koşullarında ekim sıklığının nohutta (Cicer arietinum L.) verim ve verim unsurlarına etkisi. (Yükseklisans Tezi), Trakya Üniversitesi, Edirne.
Sarıhan, E.O., İpek, A., Arslan, N. ve Gürbüz, B. (2006). Farklı Sıra Arası ve Sıra Üzeri Mesafelerinin Kekik (Origanum vulgare var. hirtum)’de Verim ve Verim Öğeleri Üzerine Etkisi. Ankara Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi,12(3), 246-251.
Temel, I. ve Keskin, B. (2019). Kinoa (Chenopodium quinoa Willd.)’nın Ot Verimi ve Bazı Verim Unsurlarına Farklı Sıra Üzeri ve Sıra Arası Mesafelerin Etkileri. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9(1), 522-532.
Toğay, N. ve Engin, M. (2000). Van koşullarında sıra aralığı ve serpme ekimin mercimek (Lens culinaris Medic) çeşitlerinde verim ve verim öğelerine etkisi. Tarım Bilimleri Dergisi, 6(4), 11-15.
Toğay, Y. ve Toğay, N., 2001. Nohutta (Cicer arietinum L.) farklı sıra aralıklarının bazı tarımsal özellikler üzerine etkisi. Tarım Bilimleri Dergisi, 7(2), 32-35.
Toğay, N., Toğay, Y., Erman, M., Doğan, Y. ve Çığ, F. (2005). Kuru ve Sulu Koşullarda Farklı Bitki Sıklıklarının Bazı Nohut (Cicer arietinum L.) Çeşitlerinde Verim ve Verim Öğelerine Etkileri. YYÜ Tarım Bilimleri Dergisi, 11(4), 417- 421.
TÜİK (2020). Bitkisel üretim istatistikleri. Erişim adresi https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr
Uçar, Ö. (2020). Farklı sıra arası mesafeleri, tavuk gübresi dozları ve tohum ön uygulamalarının nohut (Cicer arietinum L.)’un verim, verim öğeleri ve nodülasyonu üzerine etkileri. (Doktora Tezi), Siirt Üniversitesi, Siirt.
Yiğitoğlu D. ve Anlarsal, A.E. (2012). Kahramanmaraş koşullarında farklı bitki sıklıklarının kışlık ve yazlık ekilen bazı nohut çeşitlerinde (Cicer arietinum L.) verim ve verim ile ilgili özelliklere etkisi. Çukurova Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 27(2), 11-20.