B. terrestris L. 1758 (Insecta:Hymenoptera) Türünün Boraginaceae Familyasındaki Polinasyon Biyolojisi Ve Morfolojisinin Araştırılması

Bu çalışma, 2016-2018 yılları arasında Nevşehir ili ve çevresindeki Boraginaceae familyası üyelerinin, Bombus terrestris (Linneaeus, 1758) (Insecta: Hymenoptera: Apidae) türündeki polen biyoloji ve polen morfolojisinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Mayıs ve Eylül ayları arasında gerçekleştirilen saha çalışmalarında, B. terrestris örnekleri Boraginaceae familyası üyelerini ziyaret ettiği sırada gözlemlenerek, bu bitkilerle birlikte toplanmıştır. Toplanan B. terrestris örneklerinden elde edilen polenler; ışık ve elektron mikroskobunda incelenerek fotoğraflanmıştır. Araştırma sonucunda incelenen 45 B. terrestris preperatının 26’sında Boraginaceae familyası taksonlarına rastlanmıştır. Burada, Boraginaceae familyasından tespit edilen taksonlar; Echium sp. ve Anchusa sp. olarak belirlenmiştir. Boraginaceae familyasının genel polen özellikleri değerlendirildiğinde; polen ornemantasyonlarının çoğunlukla psilat veya perforat olduğu görülmekle birlikte polen şekillerinin takson düzeyinde değişiklik gösterdiği belirlenmektedir. Çalışmada ayrıca; Bombus arılarının çiçekli bitkileri polen kaynağı olarak kullanırken bir tercihin söz konusu olduğu tespit edilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Tozlaşma, Biyoloji, Morfoloji, Polen, B. terrestris, Boraginaceae

Investigation of Pollination Biology and Morphology of B. terrestris L. 1758 (Insecta:Hymenoptera) Species in Boraginaceae Family

This study was carried out to determine the pollen biology and pollen morphology of Bombus terrestris (Linneaeus, 1758) (Insecta: Hymenoptera: Apidae) species of Boraginaceae family members in and around Nevşehir province between 2016 and 2018. During the field studies carried out between May and September, B. terrestris specimens were observed while visiting members of the Boraginaceae family and were collected together with these plants. Pollens obtained from collected B. terrestris samples; photographed under light and electron microscopy. As a result of the research, Boraginaceae family taxa were found in 26 of 45 B. terrestris preparations. Here, the taxa identified from the Boraginaceae family; Echium sp. and Anchusa sp. has been determined. When the general pollen characteristics of the Boraginaceae family are evaluated; Although it is seen that pollen ornamentations are mostly psilate or perforate, it is determined that pollen shapes vary at taxon level. Also in the study; It has been determined that bumblebees have a preference when using flowering plants as a source of pollen.

Keywords:

Tozlaşma, Biyoloji, Morfoloji, Polen, B. terrestris, Boraginaceae,

PDF

___

Akgül G. ve Yılmaz N., ‘’ Nevşehir’in Dekoratif Ağaç ve Çalıları’’, 1. Uluslarası Nevşehir Tarih ve Kültür Sempozyumu,277 – 288, Nevşehir, 2011.
Akgül G. ve Yılmaz N., ‘’ Nevşehir’in Endemik Bitkileri ’’, 1. Uluslarası Nevşehir Tarih ve Kültür Sempozyumu, 265 – 276, Nevşehir, 2011.
Ayteki̇n, A. M., & Çağatay, N. (1999). Systematic studies on the family Apidae (Hymenoptera) in Ankara province part I: Bombinae. Turkish Journal of Zoology, 23(3), 231-242.
Batra, S. (1994). Diversify with pollen bees. American bee journal (USA).Cerana M.M., “ Flower morphology and pollination in Mikania (Asteraceae) “, Flora 199, 168-177, Argentina, 2004.
Durdu, Ü. (2012). Kars Platosu Bombus Faunasının Belirlenmesi, Yükseklisans Tezi, Kafkas Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Anabilim Dalı
Goulet, H., & Huber, J. T. (1993). Hymenoptera of the world: an identification guide to families.
Gösterit, A., & Gürel, F. (2004). Bombus terrestris arılarında işçi arı-ana arı farklılaşması ve erkek arı üretimini etkileyen faktörler. Teknik Arıcılık, 85, 18-24.
Kekillioğlu, A. (2005). ’Ankara, Kırıkkale Ve Kırşehir İlleri Apidae (Insecta: Hymenoptera) Türleri Üzerine Faunistik, Sistematik Araştırmalar ve Bazı Ekolojik Gözlemler ‘. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 1-31.
Kekillioğlu, A., & Kunduracı, E. (2019). Nevşehir ili ve çevresi Bombus terrestris (Linnaeus, 1758)(Insecta: Hymenoptera: Apidae) türünün polinasyon biyomorfolojisi ve ekolojisinin araştırılması (Master's thesis, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi).
Özbek, H. (1983). Doğu Anadolunun bazı yörelerindeki Bombinae (Hymenoptera: Apoidea, Bombidae) türleri üzerinde taksanomik ve bazı biyolojik çalışmalar.
Özbek, H. (1987). Türkiye'nin Psithyrus Lepeletier (Hym.: Apidae) türleri. Türkiye I. Entomoloji Kongresi Bildirileri (13-16 Ekim İzmir), 661, 673.
Özbek, H. (1990). Palandöken ve Kargapazarı dağları arı (Hym. Apoidea) faunası. X. Ulusal Biyoloji Kongresi (18-20 Temmuz 1990, Erzurum), Atatürk Universitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Erzurum, 153-162.
Özbek, H. (1990). A New Bumblebee Species of Pyrobombus Dalla Torre (Hymenoptera: Apidae, Bombinae) in Eastern Anatolia, Turkey. Türkiye entomoloji dergisi, 14(4), 207-214.
Özbek, H. (2002). Arılar ve doğa. Uludağ arıcılık dergisi, 2(3), 22-25.
Özmen, E. (2012). ’Ankara İli Atmosferik Spor ve Polenlerinin Araştırılması ‘. Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi.
Pawlikowski, T. (1999). A field guide to identification of bumblebees (Hymenoptera: Apidae: Bombini) in Poland. Wydawnictwo Uniwersytetu Mikolaja Kopernika, Torun, 30.
Pry-Jones, O., & Corbet, S. A. (1987). Bumblebees.
Rasmont, P. (1983). Catalogue commenté des bourdons de la région ouest-paléarctiques (Hymenoptera, Apoidea, Apidae). Fac. des Sciences Agronom. de l'Etat, Zoologie Générale et Faunist.
Reinig, W. F., & Rasmont, P. (1983). Über den anatolischen Megabombus (Thoracobombus) pascuorum (Scopoli, 1763): Hymenoptera, apidae. Spixiana, 6(2), 153-165.
Richards, O. W. (1968). The subgeneric divisions of the genus Bombus Latreille (Hymenoptera: Apidae). Bulletin of the British Museum (Natural History), Entomology, 22, 211-276.
Sorkun, K. (1989). ’Rize-Anzer yöresi ballarının mikroskobik analizi ‘. Bot. Derg, 13(3), 547-554.
Teke, H. İ. (2012). Türkiye’nin bazı endemik onosma l.(boragİnaceae) taksonlarının morfolojik ve palinolojik yönden incelenmesi (Doctoral dissertation, Adıyaman Üniversitesi).
Wodehouse, R. P. (1935). Pollen grains. Their structure, identification and significance in science and medicine. Pollen grains. Their structure, identification and significance in science and medicine.