Amaç: Dişi cinsiyet hormonlarının mast hücre davranışları üzerine etkilerinin olduğu bilinmektedir. Bu düşünceden yola çıkılarak, ineklerde genital kanalda östrus siklusu boyunca histokimyasal teknikler kullanılarak mast hücrelerinin dağılımları incelenmiştir. Gereç ve Yöntem: Sunulan çalışmada, yerel bir kesimhaneden elde edilen 23 adet sağlıklı hayvan kullanıldı. Buna göre hayvanlar foliküler (n:13) ve luteal (n:10) faz olmak üzere 2 gruba ayrıldı. Doku örnekleri FA solüsyonunda tespit edildi. Daha sonrasında alınan 5-6 µm kalınlığında kesitlere mast hücrelerini belirlemek için Toluidin Blue (TB) ve Alcian Blue/Safranin O (AB/SO) boyama metotları uygulandı. Bulgular: TB ile boyanan kesitlerde, mast hücrelerinin metakromazi gösterdiği izlendi. Mast hücreleri bütün genital organların yüzeyel epitelinde, ovaryumun korpus luteum ve teka internasında yerleşmemişti. Genel olarak, tüm gruplarda mast hücrelerinin kan damarlarına yakın yerleştiği saptandı. AB/SO kombine boyama metodu uygulandığında mavi [AB(+)], kırmızı [SO(+)] ve karışık renkli [AB/SO(+)] olmak üzere üç tip mast hücre popülasyonunun olduğu gözlendi. Östrus siklusunun foliküler ve luteal fazlarında mast hücre sayılarının değişken olduğu belirlendi (P<0.05) Öneri: Sonuç olarak çalışmamızda inek üreme sisteminde mast hücrelerinin östrus siklusunun foliküler ve luteal fazlarında histokimyasal ve morfolojik farklılıklar gösterdiği ortaya konuldu. Fertiliteyle ilgili fonksiyon bozukluk mekanizmalarının ortaya konulabilmesi için, genital sistemin tüm bölümlerinde özellikle mast hücrelerinin içerik ve yapısına ilişkin daha ileri çalışmaların sürdürülmesi tavsiye edilmektedir.

Aim: Female sex hormones have long been suspected to have an effect on mast cell (MC) behavior. Based on this idea, we determined MC content in reproductive tract throughout the estrus cycle by using histochemical techniques.Materials and Methods: Genital tracts of 23 healthy cows were collected from a local slaughterhouse. The animals were classified into two groups as follicular phase (n=13) and luteal phase (n=10). The tissue samples were taken and fixed in formaldehyde-alcohol solution (FA). Then, histological sections of 5-6 μm thickness were prepared and stained by toluidin blue and alcian blue/safranin O methods. Results: Mast cells (MCs) demonstrated metachromatic staining properties with toluidine blue. MCs were not observed in the follicle of theca interna, and corpus luteum of the ovary and, surface epithelium of the reproductive organs. MCs generally associated with blood vessels in all samples. Three types of cells, including AB() cells with blue cytoplasm, pink-red coloured SO (+) cells and blue-pink coloured AB/SO(+) cells were indicated by AB/SO staining in the reproductive organs. There was a difference in the number of MCs between the follicular and luteal phases of the estrus cycle (P<0.05).Conclusions: This study showed histomorphometrical changes of mast cells in the bovine reproductive tract in both follicular and luteal phases of estrus cycle. We suggest that further studies related to structures and granular contents of MCs should be sustained in all parts of genital systems in order to understand possible roles of MCs in mechanisms of unknown causes of infertility.