ORTA ÇAĞ AVRUPA HARİTALARINDA EZOTERİK SEMBOLİZM

Orta Çağın ne zaman başladığı ve bittiği, bir çağı kapatıp yeni bir çağı başlatacak önemdeki bir olay üzerinde ortak bir karara ulaşılamaması nedeniyle Batı’da ve Doğu’da tartışmalıdır. Orta Çağın başlangıcını Kavimler Göçü (375) kabul edenler bulunduğu gibi, Roma İmparatorluğu’nun ikiye ayrılması (395) ya da Batı Roma’nın yıkılışı (476) olarak kabul edenler de vardır. Hangisi kabul edilirse edilsin bu çağ Avrupa için karanlık bir çağdır. Bunun temel nedeni, III. yüzyıldan neredeyse Orta Çağın sonlarına kadar süren Roma-Katolik Kilisesi'nin dogmatik uygulamalarıdır. Bu dönemde dini mistisizm, İncil ve kilise merkezli yaklaşım yaşamın her alanına baskın bir biçimde egemen oldu. Roma-Katolik kilisesine bağlı din adamları, olay ve olgulara bu bakış açısının dışında bir bakışı kabul etmediler. Böyle bir ortamda dünya imajı ve çizilen haritalar da bu bakış açısına uygun olarak çizilmek zorundaydı. Orta Çağ Avrupa haritalarında ökümeni tasvir etmek için ya antik dönem iklim tasnifinden kalma ya dinsel ya da seyyahların söylencelerine uygun olarak abartılı piktogramlar eklendi. Bu piktogramların, bazıları çizenin ve çizdirenin kültürel arka planı ve bakış açısıyla açık, gizli, dünyevi ya da uhrevi ezoterik kodlamalar içeriyordu. Çalışma, Orta Çağ Avrupa haritalardaki seçilmiş ezoterik sırların neler olduğu, bu sırların sonraki yüzyıllarda nasıl anlaşıldığı ve hangi sonuçlara yol açtığı üzerinde kurgulanmıştır. Çalışmada yöntem olarak doküman analizinden ve hermeneutikten yararlanılmıştır.